Page 105 - วารสารวัฒนธรรม ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๕๖

103
ตุลาคม-ธันวาคม ๒๕๕๖
เอกสารอ้างอิง
หุ่นละครเล็ก สื่อลีลาศิลป์ สืบสานจิตวิญญาณไทย. (๒๕๕๐). กรุงเทพฯ : แปลน โมทิ ฟ
ศักดา ปั้นเหน่งเพ็ชร์. (๒๕๓๕). การศึกษาวิ วัฒนาการ หุ่นกระบอกไทย สื่ อพื้นบ้านใน
ภูมิภาคตะวั นตก. กรุงเทพฯ : สำ�นักพิมพ์ศิริวัฒนา.
มาลินี ดิลกวณิช. (๒๕๔๓). ระบำ�และละครในเอเชีย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
เอนก นาวิกมูล. (๒๕๔๕). หุ่ นเมืองไทย. กรุงเทพฯ : พิมพ์คำ�.
จักรพันธุ์ โปษยกฤต. (๒๕๕๒) หุ่นจักรพันธุ์. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์กรุงเทพ
สารานุกรมไทยสำ�หรับเยาวชนฯ เล่มที่ ๓๒ เรื่องที่ ๒ หุ่ นกระบอกไทย ประวัติความเป็นมา
ของหุ่นกระบอกไทย.
หุ่น สิงคโปร์
การแสดงหุ่นของสิงคโปร์นั้นผสมผสานการแสดง
จากหลากหลายประเทศ เนื่องจากเคยอยู่ภายใต้การปกครอง
ของตะวั นตก ตั้ งแต่โปรตุเกสจนมาถึงอังกฤษ ส่ งผลให้
วั ฒนธรรมและวิถี ชี วิ ตของคนสิ งคโปร์ มี การผสมผสาน
ความเป็นพื้ นถิ่นแบบคนมลายู คนจีนโพ้นทะเล และความเป็ น
ตะวันตกอย่างประเทศเจ้าอาณานิคมเข้ าด้วยกัน การแสดง
หุ่นกระบอกจึงรับอิทธิพลจากชาติอื่นๆ เข้ามาร่วมด้วย เช่น
ละครหุ่นสายอุปรากรจีน ซึ่ งจะมีการแสดงคล้ ายๆ กับงิ้ว
นิยมเล่นเรื่องไซอิ๋ว หรือหุ่นสาย หุ่นมือแบบยุโรป ที่ ใช้เล่ น
เพื่อให้ความบันเทิงแก่เด็กและคนทั่ วไป
ก า ร แ ส ด ง เ ป็ น ล ะ ค ร ที่ ใช้ ค น เ ล่ น ร่ ว ม กั บ
การแสดงหุ่น โดยตัวหุ่นก็จะมีการปรั บเปลี่ยนไปตามรูปแบบ
ละครที่เล่น บางครั้งก็จะเป็ นกระดาษ โดยใช้เทคนิคของ
หุ่นเงา บ้างก็จะเป็นหุ ่ นมื อหรือหุ่นเชิด หรือบางครั้งก็ จะเป็น
การนำ�ของใช้ใกล้ ตัวมาประกอบเป็ นหุ่น โดยแสดงนิทาน
สำ�หรับเด็ ก และสิ่งแวดล้อม เป็นต้น
ทั้งหมดที่ ได้กล่ าวมานั้นถือเป็ นศิ ลปะการแสดง
ที่แต่ละประเทศในอาเซียนได้มีร่วมกั น แสดงให้เห็ นถึ ง
ความเชื่อมโยงอันเป็นจุ ดร่วมทางวัฒนธรรม แต่ ทั้งนี้ทั้งนั้น
แต่ละประเทศต่างก็ กำ�ลังประสบกั บปัญหาอย่างเดี ยวกัน
นั่นก็คื อ ความนิ ยมในศิลปะเหล่ านี ้กำ�ลังจะถู กกลืนจาก
สังคมสมัยใหม่ เนื่องจากปัจจุบันมี ความบันเทิงหลากหลาย
รูปแบบเข้ามาแทนที่การแสดงหุ่นกระบอก ดังนั้นจึงส่งผล
ให้หลายๆ คณะได้ปิดตัวลงไป เพราะไม่อาจทานทนกับ
แรงโหมกระหน่ำ�ทางเศรษฐกิจและเทคโนโลยีตามยุคสมัยได้
รวมถึงประชาชนต่างก็ให้ความสนใจน้อยลงต่างจากในอดีต
เป็นผลให้ภาครัฐของแต่ละประเทศต่างเร่งส่งเสริมเพื่อพื้นฟู
ศิลปะแขนงนี้ เพื่อให้การแสดงหุ่นยั งคงดำ�รงอยู่สื บทอด
เป็นมรดกของชาติ และเป็นมรดกของชาวอาเซียนร่วมกัน
การแสดง “หุ่นกระบอกน้ำ�” (Water puppetry) ของเวียดนาม