วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๗ - page 99

99
เมษายน-มิ ถุนายน ๒๕๕๗
๔
๕
๖
เส้นทางสายนี้มีปราสาทส�ำคัญหลายแห่งตั้งอยู่ เรียกกั นว่า
“เส้นทางชัยวรมัน”” หรื อเส้นทางแห่ งธรรมกษัตริย์ผู้ ยิ่งใหญ่
คือพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗
ทั้งนี้ จุดที่ นักโบราณคดี ไทยสันนิษฐานว่าเป็ น
โรงพยาบาลชุมชน หรือ อโรคยศาลาจุดแรก ที่อยู่ในเขตแดน
ประเทศไทยปัจจุบัน คือกลุ่มปราสาทตาเมือน จังหวัดสุรินทร์
ส่วนอโรคยศาลาแห่ งที่ ๑๗ หรือแห่งสุดท้าของเส้ นทาง
ตั้งอยู่ห่างจากตัวปราสาทพิมายไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้
นอกเขตก�ำแพงเมืองพิมาย ปัจจุ บันชาวบ้านเรียก “กุ ฏิฤาษี”
ตามหลักฐานในศิลาจารึกระบุว่า ปราสาทหินพิมาย
สร้างในรั ชสมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ ๑ ซึ่งทรงครองราชย์
พ.ศ.๑๕๔๕ – ๑๕๙๓ ตัวปราสาทมีลั กษณะเป็นปรางค์
ที่สร้ างถวายเป็ นที่ ประทั บของเทพเจ้ าตามคติฮิ นดู
แต่ใจกลางปรางค์ประธานประดิษฐานพระพุทธรูปนาคปรก
ลวดลายแกะสลักหินรอบปราสาทส่วนใหญ่เล่าเรื่องมหากาพย์
ในศาสนาฮินดู เช่น มหากาพย์รามายณะ หรือ “รามเกียรติ์”
แต่ภายในปราสาทส่วนใหญ่แกะสลักภาพพระพุทธเจ้า และ
พระโพธิสัตว์ในศาสนาพุทธฝ่ายมหายาน อาทิ พระโพธิสัตว์
ไตรโลกยวิชัย ผู้ขจัดความโลภ โกรธ หลงในใจมนุ ษย์ ฯลฯ
จึงกล่าวได้ ว่า “พิมาย” เป็นปราสาทหินที่สร้ าง
ถวายพระพุทธเจ้าของชาวมหายาน โดยจัดเป็นศิ ลปะเขมร
แบบ “บาปวน” (บา-ปวน) ซึ่งเป็นยุคก่อนนครวัด