วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๗ - page 94

94
ธีรภาพ โลหิตกุล
แผ่นดินเดียว
ปราสาทหินพิมาย นครราชสีมา
ปราสาทนารายณ์เจงเวง สกลนคร
ปราสาทศีขรภูมิ สุรินทร์
ปราสาทพนมรุ้ง บุรีรัมย์
ปราสาทสด๊กก๊กธม สระแก้ว
พระปรางค์สามยอด ลพบุรี
ปราสาทเมืองสิ งห์ กาญจนบุรี
ฯลฯ
เสน่ห์ของการสั ญจรสู่ดิ นแดนอีสาน
ประการหนึ่ง คือการได้ประจักษ์ตาในความงดงาม
อลังการของโบราณสถานประเภท “ปราสาทหิน”
ซึ่งกระจายอยู่ในหลายจังหวัดบนที่ราบสู งอีสาน
เลยมาจนถึงบางจั งหวั ดในที่ราบลุ่ มภาคกลาง
ของไทย และบางแขวงในประเทศลาว ซึ่ งเป็น
ที่ทราบกันดีว่า ปราสาทหินเหล่านี้ ล้วนเกี่ยวเนื่อง
สั มพั นธ์ และได้ รั บอิทธิ พลจากปราสาทหินใน
ดิ นแดนกั มพู ชา แหล่ งอารยธรรมสำ �คั ญของ
ภูมิ ภาคอุ ษาคเนย์ ที่ เคยเป็ นอาณาจักรใหญ่
อันรุ่งเรืองไพบูลย์ มาก่อนที่คนไทยในลุ่มเจ้าพระยา
จะสถาปนาอาณาจักรสุโขทัยล้านนา และกรุงศรีอยุธยา
“ปราสาทหิน” จึงกลายเป็นประจั กษ์
พยานส�ำคัญที่ชี้ให้เห็นว่ า ชาวขะแมร์ หรือกัมพูชา
มีภูมิปัญญาสูงส่งทางด้านสถาปัตยกรรมมาตั้งแต่
เมื่ อกว่าพั นปีก่อน และอาณาจั กรกั มพู ชาเคย
มีอ�ำนาจครอบคลุ มทั้ งที่ราบลุ ่ มทะเลสาบเขมร
ที่ราบสู งอีสาน ที่ราบลุ ่มแม่น�้ำโขง และที่ราบลุ่ม
เจ้าพระยา จนภายหลังยุคล่ าอาณานิคม ดินแดน
เหล่ านี้ ถูกแบ่ งเป็นประเทศต่ างๆ จึงปรากฏว่า
มีปราสาทหินศิลปะเขมร กระจายอยู่ ทั้งในกัมพูชา
ลาว และไทยดังกล่าวมาแล้ว
ภาพ: อภินันท์ บัวหภักดี