วารสารวัฒนธรรม มกราคม - มีนาคม ๒๕๕๗ - page 98

98
๔
๕
๔. ภาพสลักสีดาลุ ยไฟอันเลื่องลื อ โรงเก็บราชรถ วัดเชียงทอง
หลวงพระบาง ฝี มือเพี้ยตัน
๕. ‘แสบกธม’หรือ ‘หนังใหญ่’ เขมร เล่นเหมือนไทยไม่ผิดเพี้ยน
แสบก ในภาษาเขมรแปลว่ าหนั งสัตว์ เช่ น
หนังควาย หนังวัว เมื่ อตากแห้งแล้ วเอามาฉลุเป็นรูปร่ าง
มีลวดลาย ใช้เล่นบังไฟให้มีเงาไปทาบสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ให้เห็น
เป็นรูปเงาเรียกว่า “เล่ นเงา” เป็นวั ฒนธรรมทั่วไปของคน
ยุคแรกๆ ในอุ ษาคเนย์ ส่วนธมแปลว่าใหญ่ รวมความแล้ว
แสบกธม ถอดเป็นค�ำไทยก็ คือ หนังใหญ่ บ้านเรานั่นเอง
และขาดไม่ ได้ก็ต้องที่ประเทศพม่าหรือเมียนมาร์
ในปัจจุบัน เขาก็มีการแสดงนาฏศิลป์เช่นนี้เหมือนกัน เรียกว่า
‘ยามะ ซั๊ตตอว์ ’ (Yama Zatdaw) ยามะ ก็คือรามาหรื อ
พระราม ส่ วนซั๊ตตอว์ หมายถึ ง ชาดก บางครั้งก็ เรี ยก
นาฏกรรมนี้ ว่า ‘ยามะ แหละคะนา’ (Yarma LetKhaNar)
หรือ รามา-ลั กขณา แน่นอนว่ าเป็นศิลปะการแสดงชั้ น
สูงซึ่งเดิมเล่นกั นในราชส�ำนัก และกล่าวกันว่า แบบแผน
การละเล่นยามะ ซั๊ตตอว์ในปัจจุบัน สืบถอดมาจากชาวโยเดีย