37
ตุ
ลาคม-ธั
นวาคม ๒๕๕๖
จนถึ
งสิ้
นเดื
อนแล้
วกลั
บไปดู
วั
นขึ้
น ๑ ค่
ำ
�ของเดื
อนใหม่
ต่
อไป
ตามลำ
�ดั
บ
ส่
วนเนื้
อหาที่
มี
ปรากฏในปฏิ
ทิ
นหน้
าเดื
อนแบบ
โบราณนั
้
น ก็
มั
กประกอบไปด้
วย เดื
อนทางจั
นทรคติ
แบบล้
านนา
วั
นที
่
นั
บแบบจั
นทรคติ
แบบล้
านนา วั
นเม็
ง
วั
นไท
๕
วั
นเก้
ากอง
๖
เป็
นต้
น อย่
างไรก็
ตามเนื้
อหาของวั
นในระบบต่
างๆ ที่
ปรากฏ
ในปฏิ
ทิ
นหน้
าเดื
อนแต่
ละฉบั
บอาจมี
มากน้
อยไม่
เท่
ากั
น แต่
เนื้
อหาหลั
กๆ ก็
ยั
งคงมี
ความคล้
ายคลึ
งกั
น ซึ่
งชาวล้
านนา
ได้
ใช้
ปฏิ
ทิ
นแบบหน้
าเดื
อนนี้
เป็
นหลั
กในการหาวั
นเวลาที่
เหมาะสมในการประกอบกิ
จกรรมหรื
อพิ
ธี
กรรมมาแต่
อดี
ต
๑
มั
งรายศาสตร์
หรื
อกฎหมายพระเจ้
ามั
งราย เป็
นกฎหมายซึ่
งบั
ญญั
ติ
ขึ้
น
โดยพระเจ้
ามั
งรายเป็
นกษั
ตริ์
ผู้
สร้
างเมื
องเชี
ยงใหม่
ขึ้
นในปี
พ.ศ.๑๘๓๕
๒
วั
นเม็
ง
เป็
นการนั
บวั
นแบบมอญ จะใช้
นั
บวั
นในสั
ปดาห์
คื
อ วั
นอาทิ
ตย์
วั
นจั
นทร์
ถึ
งเสาร์
๓
หนไท
คื
อ ระบบการนั
บปี
โดยนั
บด้
วยลำ
�ดั
บ ๖๐ ชื่
อ เป็
น ๑ รอบ
ซึ่
งชนชาติ
ไทยเผ่
าต่
างๆ ก็
จะใช้
ตามประเพณี
ดั้
งเดิ
ม คำ
�ว่
า “หน” หมายถึ
ง
ทาง ทิ
ศ เพราะฉะนั้
น “หนไท” ก็
จะหมายถึ
ง แบบไทย อย่
างไทย นั่
นเอง
๔
สุ
ริ
ยยาตร์
เพทั
งคศาสตร์
มั
ธยมสิ
ทธานต์
คั
มภี
ร์
มู
ลละ
เป็
นชื่
อคั
มภี
ร์
ทางโหราศาสตร์
๕
วั
นไท
เป็
นวั
นที่
กลุ่
มคนไทใช้
(เว้
นไทยอยุ
ธยา – กรุ
งเทพ) แม้
แต่
ไทยสุ
โขไทย
ก็
ยั
งมี
ใช้
จะเห็
นได้
จากหลั
กศิ
ลาจารึ
กเกื
อบทุ
กหลั
กเมื่
อจารึ
กถึ
งการก่
อสร้
าง
จะบอกวั
นไทไว้
ด้
วย
๖
วั
นเก้
ากอง
นั้
นตามความเชื่
อของคนล้
านนา เหมาะสำ
�หรั
บทำ
�การทุ
กๆ อย่
าง
แต่
ห้
ามทำ
�การฌาปนกิ
จ
ตั
วอย่
างสำ
�เนาต้
นฉบั
บ พั
บสาของวั
ดชมพู
หลวง ตำ
�บลชมพู
อำ
�เภอเมื
อง จั
งหวั
ดลำ
�ปาง
1...,29,30,31,32,33,34,35,36,37,38
40,41,42,43,44,45,46,47,48,49,...124