63
ตุ
ลาคม-ธั
นวาคม ๒๕๕๖
กลายเป็
นกระแสของการดู
แลสุ
ขภาพควบคู่
ไปกั
บวิ
ชาการ
แพทย์
แผนไทย การแพทย์
พื้
นบ้
านในด้
านอื่
นๆ อย่
างรวดเร็
ว
มี
ผู้
เจ็
บป่
วยจำ
�นวนไม่
น้
อยได้
นำ
�วิ
ชาความรู้
ในศาสตร์
ของ
ฤาษี
ดั
ดตนและการฝึ
กจิ
ตมาใช้
ปฏิ
บั
ติ
อย่
างสม่
ำ
�เสมอ และ
สามารถดำ
�รงชี
วิ
ตอยู่
ได้
อย่
างมี
ความสุ
ขทั
้
งกายและจิ
ต เข้
าใจ
ในความเจ็
บป่
วยอย่
างถ่
องแท้
ขณะที่
บางรายสามารถกลั
บ
มาดำ
�เนิ
นชี
วิ
ตได้
อย่
างปกติ
สุ
ขร่
วมกั
บครอบครั
วและชุ
มชน
ถึ
งวั
นนี้
คงไม่
ผิ
ดนั
กหากจะกล่
าวว่
า คุ
ณู
ปการและ
คุ
ณค่
าของความรู
้
ในศาสตร์
วิ
ชา “ฤาษี
ดั
ดตน” ที
่
มี
มาแต่
บรรพบุ
รุ
ษ นั
บเป็
นคลั
งความรู้
ที่
ยั
งประโยชน์
ให้
แก่
ผู้
คนใน
ยุ
คปั
จจุ
บั
นได้
อย่
างหลากหลาย ทั
้
งในด้
านร่
างกาย จิ
ตใจ สั
งคม
ตลอดจนถึ
งสร้
างมู
ลค่
าทางเศรษฐกิ
จ สิ่
งเหล่
านี้
คื
อมรดก
ทางวั
ฒนธรรมอั
นทรงคุ
ณค่
าที่
คนรุ่
นหลั
งต้
องตระหนั
ก
เรี
ยนรู้
และเข้
าใจที่
มาแห่
งความรู้
ที่
มี
อยู่
ทั้
งนี้
ก็
เพื
่
อนำ
�
องค์
ความรู
้
มาปรั
บประยุ
กต์
ใช้
กั
บองค์
ความรู
้
ทางการแพทย์
แผนปั
จจุ
บั
นให้
มี
ความเหมาะสมสอดคล้
องและสามารถ
แก้
ปั
ญหาทางสุ
ขภาพได้
อย่
างมี
ประสิ
ทธิ
ภาพมากที่
สุ
ด
เอกสารอ้
างอิ
ง
กระทรวงวั
ฒนธรรม. ฝ่
ายประมวลเอกสารและจดหมายเหตุ
. สมุ
ดภาพโคลงฤาษี
ดั
ดตน.
กรุ
งเทพฯ : ม.ป.ท., ๒๕๕๐.
กระทรวงสาธารณสุ
ข. กรมพั
ฒนาการแพทย์
แผนไทยและการทางเลื
อก.
คู
่
มื
อการดู
แลสุ
ขภาพด้
วย
การแพทย์
แผนไทย. กรุ
งเทพฯ : กระทรวงสาธารณสุ
ข. ๒๕๓๖.
สมเด็
จพระเจ้
าบรมวงศ์
เธอ พระองค์
เจ้
าดิ
ศวรกุ
มาร กรมพระยาดำ
�รงราชานุ
ภาพ.
นิ
ทานโบราณคดี
. (พิ
มพ์
ครั
้
งที
่
๑๐). พระนคร: เขษมบรรณกิ
จ, ๒๕๐๓.
อธิ
ยุ
ต อธิ
ยุ
ต วรรณโพยม. เปิ
ดกรุ
กระบวนท่
า ฤาษี
ดั
ดตน ลี
ลาไทย คลายเส้
น.
กรุ
งเทพฯ : สนพ.สายธาร, ๒๕๕๑.