ลั
กษณะเด่
นของหุ่
นกระบอก คื
อรู
ปทรงของตั
วหุ่
น
ที่
มี
ความสวยงาม ส่
วนบนตั้
งแต่
ไหล่
ขึ้
นไป หากเป็
นตั
วละคร
ไทยส่
วนนี้
มี
เครื่
องประดั
บ เช่
น อิ
นทรธนู
กรองคอ ทั
บทรวง
เป็
นเสื้
อของละครตั
วพระ หรื
อตั
วนางใช้
ผ้
าห่
มนาง สำ
�หรั
บ
ศี
รษะของตั
วละครประเภทตั
วพระ – นาง ช่
างใช้
ความประณี
ต
วาดโครงหน้
าตามแนวละครไทย สวมยอดที่
เป็
นชฎา มงกุ
ฎ
ปั
นจุ
เหร็
จซึ่
งเป็
นเครื่
องรั
ดเกล้
าที่
ไม่
มี
ยอด ศี
รษะที่
เป็
น
ตั
วละครในเรื่
องรามเกี
ยรติ์
ตกแต่
งเป็
นศี
รษะของพระราม
พระลั
กษณ์
ทศกั
ณฐ์
กุ
มภกรรณ หนุ
มาน สุ
ครี
พ องคต
เรื
่
องจากวรรณคดี
เช่
น เรื่
องพระอภั
ยมณี
สั
งข์
ทอง ไชยเชษฐ์
ขุ
นช้
างขุ
นแผน ลั
กษณวงศ์
สุ
วรรณหงส์
แก้
วหน้
าม้
า (ชื่
อของ
ละครเรื่
องนี้
คื
อพระปิ่
นทอง) และเรื่
องแนวจั
กรๆ วงศ์
ๆ อื่
นๆ
ดั
งนั้
นการสร้
างหุ่
นตั
วละครจึ
งมี
การประดิ
ษฐ์
ส่
วนของหั
วหุ่
น
ตกแต่
งรู
ปทรงให้
เป็
นไปตามลั
กษณะและประเภทของ
ตั
วละครของแต่
ละเรื่
อง นอกจากนี้
หุ่
นกระบอกยั
งนิ
ยมเล่
น
เรื่
องสามก๊
กด้
วย หั
วหุ
่
นและเครื่
องแต่
งกายจึ
งประดิ
ษฐ์
อย่
างตั
วละครจี
น หรื
อออกแนวโอเปร่
าจี
นซึ่
งคนไทยคุ้
นเคย
กั
บการเรี
ยกว่
า “งิ้
ว”
การประดิ
ษฐ์
หุ่
นเป็
นตั
วละครต่
างๆ ดั
งกล่
าว มี
แกนไม้
กระบอกจึ
งเรี
ยกการเล่
นนี
้
ว่
า “หุ
่
นกระบอก” หุ
่
นกระบอก
มี
คำ
�ว่
า “กระบอก” คำ
�นี้
ทำ
�หน้
าที่
ขยายคำ
�ว่
า “หุ่
น” กระบอก
มี
ความสำ
�คั
ญต่
อหุ่
น เพราะช่
วยให้
เกิ
ดรู
ปแบบที
่
โดดเด่
น
บอกลั
กษณะเฉพาะของการเล่
น กระบอกที่
ช่
างประดิ
ษฐ์
หุ่
น
นำ
�มาใช้
คื
อไม้
ไผ่
ลำ
�พอเหมาะต่
อการจั
บถื
อ ตั
ดเป็
นท่
อน
ใช้
กระบอกนี้
สำ
�หรั
บเป็
นแกนต่
อเข้
ากั
บหั
วหุ่
น ตั
วหุ่
นนิ
ยมทำ
�
ครึ
่
งท่
อน ขวางด้
วยแกนไม้
ที
่
ใช้
ทำ
�ไหล่
คลุ
มทั
บด้
วยถุ
ง มี
มื
อหุ
่
น
2 ข้
าง หุ
่
นตั
วพระหรื
อตั
วละครที
่
ต้
องเข้
าฉากต่
อสู
้
มื
อด้
านหนึ
่
ง
จั
บอาวุ
ธ เช่
น พระรามถื
อคั
นศร หนุ
มานถื
อตรี
พระอภั
ยมณี
ถื
อปี่
ใน บางตั
วไม่
ถื
ออาวุ
ธแต่
เน้
นหุ่
นมื
อ แสดงความอ่
อน
ช้
อยด้
วยการประดิ
ษฐ์
มื
อให้
อ่
อนเหมื
อนการตั้
งวงละครรำ
�
สวมคลุ
มด้
วยผ้
าสี
และลายสวยงามเรี
ยกว่
าเสื้
อหุ่
น ด้
านใน
ของหุ่
นกลวง แกนกระบอกอยู่
ด้
านในสำ
�หรั
บใช้
มื
อสอด
เข้
าไปจั
บ มี
ก้
านไม้
ที่
เชื่
อมต่
อกั
บส่
วนของมื
อ ใช้
บั
งคั
บให้
มื
อ
เคลื่
อนไหวไป – มา ตามบทของท้
องเรื่
องละคร
อาจารย์
จั
กรพั
นธุ์
โปษยกฤต ศิ
ลปิ
นแห่
งชาติ
ผู้
ที่
มี
ความมุ่
งมั่
นในการอนุ
รั
กษ์
การแสดงหุ่
นกระบอกไทย
๒
หุ่
นกระบอกนางมโนราห์
๑
1...,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19
21,22,23,24,25,26,27,28,29,30,...124