Page 85 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับ ๒

กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๕ 83
ัน
๑
๒
๓
นวนิยาย
สี่แผ่นดิน
ถือเป็นเรื่องที่ สร้างชื่อเสียงให้แก่ ผู้เขียนมากที่สุด เมื่อไม่กี่ปีมานี้ได้รั บยกย่องให้เป็น
๑ ใน ๑๐๐ เล่มของหนังสื อดีที่คนไทยควรอ่าน รวมทั้งยังมีการน� ำมาสร้างเป็นละครโทรทัศน์ และละคร
เวที อีกหลายครั้ง ชีวิตของแม่พลอยที่ยืนยาวตั้งแต่รั ชกาลที่๕ ถึงรั ชกาลที่๘ เริ่มปรากฏเป็นตอน ๆ
ลงในหนังสือพิมพ์ สยามรั ฐรายวัน พ.ศ. ๒๔๙๔-๙๕ ก่อนจะรวมพิ มพ์ครั้งแรกเมื่อปีพ.ศ. ๒๔๙๖
เป็นชุดสองเล่ ม แต่ในการพิมพ์ ครั้งต่อ ๆ มา แยกเป็นสามเล่มบ้าง สี่เล่ ม (ตามจ�ำนวนแผ่นดิ นของ
แม่พลอย) บ้าง จนมาครั้งหลัง ๆ จึ งพิมพ์เป็นสองเล่มเหมือนเดิม “วรรคทอง” ที่มี คนจดจ�ำกันได้ มาก
คือ “เสด็จให้มาทูลถามเสด็จว่าจะเสด็จหรื อไม่เสด็จ ถ้าเสด็จจะเสด็จ เสด็จจะเสด็ จด้วย”
หลายชีวิต
นักอ่านหลายคนลงความเห็ นว่าเป็นนวนิ ยายที่ดี ที่สุดของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ผู้เขียนเคย
ให้สัมภาษณ์ ว่าระหว่ างนั่งรถไปเที่ ยวศรีราชา พบรถยนต์ ประสบอุบั ติเหตุระหว่างทาง มีผู ้เสียชีวิ ต
หลายคน เกิดปรารภกันขึ้นว่ า คนเหล่านั้นท� ำบุญท�ำกรรมอะไร จึงต้องมาตายลงพร้ อมกันเช่นนี้พวก
นักเขี ยนนั กหนังสือพิมพ์ที่ ไปด้วยกันจึงคุยกันว่าน่าจะลองเขียนนิ ยายเล่ าเรื่องชี วิตของแต่ละคน โดย
ตกลงให้ม.ร.ว. คึกฤทธิ์เริ่ มเป็นคนแรก โดยลงพิมพ์ในนิ ตยสาร ชาวกรุง(นิตยสารในเครื อสยามรัฐ
เลิกกิจการไปแล้ว) เมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๕ แต่แล้วกลั บไม่มีใครยอมเขียนต่อ คุณชายจึ งต้องเขียนเองทั้งหมด
กาเหว่าที่ บางเพลง
นวนิยายวิทยาศาสตร์เรื่องแรกและเรื่องเดียวของผู้เขียน ว่าด้วยมนุษย์ต่างดาวที่มาฝากฝัง
ตัวอ่อนในร่ างผู้หญิงชาวบางเพลงทุกคน ไม่ว่าสาวแก่แม่หม้ายหรื อยายชี กาเหว่าที ่ บางเพลงพิมพ์เป็น
ตอน ๆ ลงใน สยามรัฐรายวัน ก่ อน และรวมเล่มครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๒ แม้จะถูกวิจารณ์ว่าลอกเลียน
เนื้ อหาของนวนิยายฝรั่ง หากแต่ ผู้เขียนออกตัวไว้ในค�ำน�ำว่า เรื่องนี้มิ ได้มีความหมายแฝงเร้นใด ๆ
ทั้งสิ้ น ไม่ว่าจะในทางวิพากษ์ วิจารณ์สังคม การเมือง หรื อแฝงคติธรรมอย่างใดอย่างหนึ่ งเลย อย่างไร
ก็ดีนี่ย่ อมเป็น “วิธี” บอกใบ้เจตนารมณ์ ของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ดังมีผู้ตั้งข้ อสังเกตว่ าจ�ำนวนเด็ กต่างดาว
ในเรื่อง “บังเอิญ” ตรงกับจ�ำนวน สส. ฝ่ายรัฐบาลสมัยนั้น เป็นต้ น
ของคึกฤทธ