วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๗ - page 27

27
เมษายน-มิ ถุนายน ๒๕๕๗
“แซนสน็ อบ” พิธี ไหว้ครูของช่างเครื่องเงิน
แซนสน็อบ คือพิธีไหว้ครู ของช่างเครื่องประดั บ
เงินชาวสุรินทร์
ค�ำว่า “แซน” หมายถึงการเซ่นส่วน “สน็อบ” คือชื่อ
เรียกเครื่องปั๊มลมเพื่อเป่าหลอมเงิ น เป็นภาษาเขมรถิ่นไทย
นัยคือแทนเครื่องมืออุปกรณ์ในการท�ำเครื่องประดั บอันเป็น
เสมือนครูและเป็นเครื่องมือเลี้ยงชีพที่ทุกคนต้องให้ความเคารพ
และส�ำนึกในบุญคุณ
“ในหนึ่งปีพวกเราต้องมาไหว้ ครู กันทุกคน”
สนอง ขาวเครือ ช่างตี ประเกือม ย่างวัย ๕๐ กล่ าว ในพิธี
แซนสน็อบ ซึ่งจัดในช่วงวันแซนโฎนตา (ไหว้บรรพบุรุษ) ของ
ชาวไทยเชื้อสายเขมร วันนี้ถือเป็นวันส�ำคั ญที่ลูกหลานทุกคน
ต้องกลับบ้านมาไหว้ผีปู่ ย่า ศิษย์ผู้ร�่ำเรียนวิชาท�ำเครื่องประดับเงิน
ต้องกลับมาไหว้เครื่องมือช่างที่บ้านของครูผู้สอนตนเอง และ
ยังคงสืบทอดจนถึงปัจจุบัน
เครื่องประดับเงินในอดีตนั้นถือว่าเป็นเครื่องประดับ
ที่มีความศักดิ์สิทธิ์ ปัจจุบันในยามที่เด็กเล็กขวัญผวา ผู้ เฒ่า
ผู้แก่ยั งคงน�ำสร้อยเงิ น หรือเหรียญเงินเก่าๆ มาร้อยเป็น
สร้อยคอให้ลูกหลานเพื่อป้ องกันสิ่งไม่ดี มิให้มารบกวน
แม ้ ว ่ าโลกจะมี เทคโนโลยี เพื่ อช ่วยอ� ำนวย
ความสะดวกให้แก่งานช่างฝีมืออย่างหลากหลายรูปแบบ
ช่างเครื่ องเงินหลายคนได้เปลี่ ยนแปลงรูปแบบการผลิ ต
เพื่อให้ทันต่อความต้องการของตลาด ณอ�ำเภอเขวาสินรินทร์
ยังคงมีกลุ่มช่างเครื่องประดับเงินที่สื บทอดรักษาภูมิปัญญา
ดั้งเดิมไว้ เป็นงานฝี มือในทุกขั้นตอน อีกทั้งได้คิดปรับประยุกต์
เครื่องมือเครื่องใช้เพื่อช่วยทุนแรงในการท� ำงานหากแต่ยังคง
รักษาจิตวิญญาณของชิ้นงานท้องถิ่นไม่ จืดจาง