50
วั
ฒนธ รม
แม่
ไม้
มวยไทย
สยบได้
ในไม้
เดี
ยว
แม่
ไม้
มวยไทยหมายถึ
งการผสมผสานท่
าทางต่
าง ๆ 
ในการใช้
หมั
ด ศอก เข่
า เท้
า ส�
ำหรั
บการต่
อสู
  อาจเป็
นท่
าที่
มี
มาแต่
ดั้
งเดิ
ม หรื
อครู
/ผู้
ชกจะคิ
ดค้
นขึ้
นใหม่
ในอดี
ตก่
อนที่
นั
กมวยจะมี
การสวมนวมอย่
างฝรั่
ง  นั
มวยไทยยั
งชกกั
นด้
วยมื
อเปล่
าอย่
างที่
เรี
ยกว่
ามวยคาดเชื
อก
(หมายถึ
งการใช้
ด้
ายดิ
บพั
นมื
อเสริ
มความแข็
งแกร่
งมั่
นคงแก่
หมั
ด)  นั
กมวยยั
งสามารถใช้
มื
อของตนทุ
ม ทั
บ หั
ก จั
บ บิ
ร่
างกายคู
ต่
อสู
ได้
 จึ
งเกิ
ดชั้
นเชิ
งแม่
ไม้
มวยไทยในการชก 
ขึ้
นมากมาย พลิ
กแพลงแปรเปลี่
ยนไประหว่
างการต่
อสู
มวยไทยจึ
งเป็
นศิ
ลปะการต่
อสู
ที่
ไม่
ได้
อาศั
ยพละก�
ำลั
งเพี
ยง
อย่
างเดี
ยว
แม่
ไม้
มวยไทยท่
าต่
างๆ มั
กได้
รั
บการตั้
งชื่
อให้
มี
ความ 
ไพเราะ เป็
นที่
จดจ�
ำหรื
อเข้
าใจง่
าย  ส่
วนใหญ่
เที
ยบเคี
ยง 
เอากั
บชื่
อหรื
อลี
ลาตั
วละคร เหตุ
การณ์
ในวรรณคดี
 อาทิ
จระเข้
ฟาดหาง หนุ
มานถวายแหวน มณโฑนั่
งแท่
น เถร 
กวาดลาน ฯลฯ
เมื่
อปี
 พ.ศ. ๒๔๖๖ หลวงวิ
ศาลดรุ
ณกรหรื
อครู
อั้
น 
สาริ
กบุ
ตร ได้
ประพั
นธ์
ต�
ำรามวยไทยไว้
เล่
มหนึ่
ง ต่
อมาถู
กใช้
เป็
นส่
วนหนึ่
งของหลั
กสู
ตรครู
พลศึ
กษา เนื้
อหากล่
าวถึ
งแม่
ไม้
มวยไทยว่
า “...ไม้
มวยไทยมี
ทั้
งท่
าเดี่
ยว ท่
าคละ เพลงมวย
ลู
กไม้
และหมั
ดเด็
ด  เมื่
อเรี
ยนรู
จนครบถ้
วนแล้
วควรเรี
ยน 
ไม้
เกล็
ดอั
นเป็
นวิ
ชามวยชั้
นสู
งหรื
อชั้
นครู
ต่
อไป...”
หนั
งสื
อเล่
มดั
งกล่
าวบั
นทึ
กว่
า ไม้
เกล็
ดมี
ทั้
งสิ้
น ๑๒ ท่
เช่
น ท่
าประกบ ประกั
บ จั
บ ตั
ด  เพลงมวยมี
๑๖ ท่
า แบ่
งเป็
น 
การใช้
หั
ว ใช้
ศอก ใช้
มื
อ ใช้
เข่
า ใช้
เท้
า  ท่
าปล�้
ำมี
 ๑๗ ท่
เช่
น กดคอ หั
กแขน หยิ
กไหปลาร้
า กระทื
บอก
ครู
มวยยุ
คต่
อมายั
งรวบรวมเอากลเม็
ดเด็
ดพรายที่
มี
อยู
อย่
างหลากหลายของแม่
ไม้
มวยไทยเข้
าไว้
ด้
วยกั
น แตกแขนง
แบ่
งเป็
นแม่
ไม้
 หรื
อลู
กไม้
ก็
มี
กระทั่
งถึ
งยุ
คที่
นั
กมวยไทยหั
นมาสวมใส่
นวมอย่
าง 
นั
กมวยฝรั่
ง มี
การบั
ญญั
ติ
กฎกติ
กาเพื่
อป้
องกั
นอั
นตราย 
ที่
จะเกิ
ดขึ้
น  แม่
ไม้
มวยไทยที่
เคยมี
มาในอดี
ตบางแม่
ไม้
จึ
งไม่
สามารถหยิ
บน�
ำมาใช้
ในการแข่
งขั
นได้
  ไม้
มวยบางไม้
จึ
ค่
อย ๆ สู
ญหายหรื
อถู
กลื
มเลื
อนไปในที่
สุ
1...,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51 53,54,55,56,57,58,59,60,61,62,...124