Page 101 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับ ๒

กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๕ 99
ฮินดู ชนเชื่อกันว่าบนยอดบนสุ ดของเขาไกลาส
อันศั กดิ์สิทธิ์เป็นที่สถิตของ “องค์ศิวะมหาเทพ”
และบนยอดมวยบนเศียรของท่านก็เป็นที่สถิต
ของ “นางคงคา” เทวีแห่งสายน�้ำที่ศักดิ์สิทธิ์ที่สุด
เรื่องราวดั งกล่าวเป็ นสิ่งที่น่าสนใจอย่ างยิ่งของ
สายสัมพั นธ์ระหว่างฮินดู ชนในอินเดียที่ แสดง
สัมพันธภาพระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้ อม
ทางธรรมชาติทั้งที่เป็นขุนเขา และแม่น�้ ำอย่าง
แน่นแฟ้ น จนเกิดการแปลความหมาย และ
ถ่ายทอดออกมาเป็นปรัมปราคติที่เล่ าสืบทอดกัน
มาหลายต่อหลายพันปี
ชาวพุทธ และชาวฮินดู ต่างพิจารณาเห็นพ้องกัน
ว่า “เขาไกลาส” คื อภู มิ ลักษณ์ทางธรรมชาติ
๐๕
ทับหลัง
สลักภาพพระอินทร์
ทรงช้างเอราวัณ
เดิมคงเป็น
ส่วนประกอบ
ของเทวสถาน
ขอมโบราณ
ปัจจุ บันเก็บรักษา
อยู่ที่วัดโพธิ์ย้ อย
จังหวัดบุรีรั มย์
และเป็ นสิ่งประจักษ์ที่ เป็ นตัวแทนของ “เขา
พระสุเมรุ” แต่ แปลงรู ปไปในจินตนาการจน
กลายเป็นส่ วนหนึ่งของปรั มปราคติที่ ยังสื บทอด
ลมหายใจมาจนกระทั่งปัจจุบันนั่ นเอง
ตามคติ กล่าวว่า “เขาพระสุเมรุ” เป็นหลักของ
“ไตรภู มิ” อั นหมายถึง “ภพภู มิทั้ งสาม” หรือ
เป็นแกนหลักในทางดิ่งของ “จั กรวาล” นั่นเอง
ภพภูมิทั้งสามที่กล่าวมาข้างต้น ได้แก่“กามาวจร”
โลกอันเป็นที่อยู่ของสัตว์ผู้เสพกาม คื อ อบายภูมิ
๔ ชั้ น สุคติภู มิ๗ ชั้น ส� ำหรับ “อรู ปาวจร” คือ
ชั้นพรหมมี รูป ๑๖ ชั้ น และ “อรูปาวจร” คือ
ชั้นพรหมไม่มีรูปทั้ง ๔ ชั้ น