Page 68 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับ ๑

66 วัฒนธ รม
การนวดแผนไทยแบบเชลยศักดิ์เป็นการนวดแบบพื้นบ้ าน
ที่ให้ความรู้สึกเป็นกันเอง คือใช้ทั้ง มือ เท้า เข่า ศอก ในการนวด
ทั้งยังมี ท่ายืดดัดร่างกายที่อาจดูแล้วพลิกแพลงหรื อผาดโผน
ปัจจุ บั นรูปแบบการนวดต�ารับวัดโพธิ ์ซึ ่งเป็นต้ นแบบที่
แพร่หลายสู ่ร้ านนวดและสปาทั่วประเทศไทยจนถึ งต่างประเทศ
ได้ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มนี้
นอกจากนั ้นกลุ ่มหมอนวดพื้นบ้ านที่มีอยู่ทั ่วทุ กภาคของ
ประเทศ และมี วิธีการนวดอั นแตกต่างหลากหลาย เช่น นวด
เหยี ยบเหล็กแดง นวดตอกเส้น ฯลฯ ก็ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มเดี ยวกัน
นี้
ส่วนการนวดแผนไทยแบบราชส�านัก ใช้เพียงมือและนิ ้วใน
การนวดกดจุ ดเท่านั ้น กล่าวกันว่ าเป็นรูปแบบการนวดส� าหรับ
กษัตริย์และเจ้านายผู ้ใหญ่ในราชส�านักมาแต่โบราณ จึ งมีลักษณะ
เรียบร้อยส�ารวม
ทว่าจุดเริ่มต้นของการนวดแผนไทยแบบราชส� านักในสังคม
ไทยยุคนี้เกิดจากเมื่อครั้งที ่ศาสตราจารย์ นายแพทย์อวย เกตุสิงห์
ได้ก่อตั ้งโรงเรียนอายุรเวทวิ ทยาลัยเมื่อปีพ.ศ. ๒๕๒๕ เพื่อผลิต
แพทย์ แผนไทยประยุกต์ท่านได้พบกั บอาจารย์ณรงค์สักข์บุญ-
รั ตนหิรัญ ผู้เชี ่ยวชาญการนวดแผนไทยแบบราชส�านัก ด้วยเห็น
ว่าเป็ นศาสตร์ทรงคุณค่า จึงเชิญอาจารย์ณรงค์ สักข์มาสอนวิชา
นวดให้แก่ โรงเรียนอายุรเวทวิทยาลัยตั้ งแต่ยุคเริ่มต้น
กระทั่งปี พ.ศ. ๒๕๔๕ โรงเรี ยนอายุรเวทวิทยาลั ยถูกน�า
เข้าไปอยู่ ในการดูแลของคณะแพทยศาสตร์ ศิริ ราชพยาบาล และ
ปรั บปรุงหลักสู ตรจากระดับอนุปริญญาไปเป็นปริ ญญาตรี“สาขา
การแพทย์แผนไทยประยุกต์” มีการสอนวิชาพื้นฐานด้ านวิทยา
ศาสตร์ การแพทย์ร่ วมกับวิ ชาด้านแพทย์แผนไทย รวมทั ้งวิชา
นวดแผนไทยแบบราชส�านัก (หั ตถเวชกรรม) ด้วย
อาจกล่าวได้ว่ าปัจจัยส� าคัญที่ส่งเสริมให้การนวดแผนไทย
แพร่หลายสู ่ประชาชน ส่ วนหนึ่งเกิดจากการส่งเสริมของภาครั ฐ
โดยกระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายผลักดั นให้โรงพยาบาลของรัฐ
ทุกระดับมีบริการแพทย์ แผนไทย ได้แก่การใช้สมุนไพรไทย นวด
แผนไทย รวมถึ งการอบประคบ เพื ่อเป็ นทางเลื อกส�าหรั บ
ประชาชน โดยก� าหนดเป้าหมายไว้ชั ดเจนว่า โรงพยาบาลศูนย์
(โรงพยาบาลจั งหวัด) ทุ กแห่ งทั่วประเทศจะต้ องมีบริ การนวด
แผนไทย
ส�าหรั บภาคเอกชน สังเกตได้ไม่ยากว่ ามีร้านให้บริ การนวด
แผนไทยเกิดขึ้นแพร่หลายทั ่วไปทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวั ด
เมื่อตลาดขยายตัวไปอย่ างกว้างขวาง คนทั ่วไปจ�านวนมากจึ ง
สนใจจะประกอบอาชีพหมอนวดแผนไทย
ข้อมู ลระบุว่า แต่ ละปีมีนั กเรียนจบหลั กสูตรการนวดของ
โรงเรียนแพทย์แผนโบราณวัดพระเชตุพนฯ (วัดโพธิ์) ร่วมหมื่นคน
นับตั้งแต่ช่ วงเศรษฐกิจตกต�่าในปีพ.ศ. ๒๕๔๐ มีคนหันมาเรียน
และยึดอาชีพหมอนวดแผนไทยจ� านวนมาก ตั้งแต่ผู้ที่เรี ยนจบ
ป. ๔ จนถึงจบปริญญาตรีปริญญาโท และปริญญาเอก รวมทั้ง
ชาวต่างประเทศ เช่น ญี ่ปุ่น จี น และชาวยุโรป ก็มาสมั ครเรียน
นวดแผนไทยด้วย