วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๗ - page 11

11
เมษายน-มิ ถุนายน ๒๕๕๗
ฮีตเดือนเจ็ ด
ฮีตเดือนเจ็ด หรือเรี ยกอีกชื่อหนึ่ งว่า “บุญซ�ำฮะ”
หรือการช�ำระ เป็นประเพณีงานบุญเพื่อช� ำระสะสางความ
ไม่สะอาดทั้งหลาย ทั้งทางร่างกายและจิตใจที่เข้ามาแทรก
จนเป็นเหตุ ท�ำให้ผู้คนนั้นเกิ ดอาการเจ็บไข้ได้ป่วยได้ ฉะนั้น
จึงมี การจั ดพิ ธีที่เชื่ อว่ าเป็นการขจั ดหรื อขั บไล่เสนี ยด
จัญไรต่ างๆ ให้ออกไปจากร่างกายและจิตใจ อันเป็นที่มา
ของค�ำเรียกชื่ อฮีตเดือนเจ็ดว่ า “บุญซ�ำฮะ” คื อการช�ำระ
ร่างกายและจิ ตใจนั่นเอง
ในงานฮีตเดือนเจ็ดนั้น บางถิ่นจะมีการเลี้ยงผีปู่ตา
ผีมเหสักข์ หลักเมืองด้ วย ซึ่งเชื่อว่าเป็นเทพผู ้พิทักษ์ รักษา
คุ้มครองหมู่บ้านและชุมชน ด้วยเหตุนี้จึงต้องมีการเลี้ยงเพื่อ
ขอบคุณและมีพิ ธีเข้าทรงให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ เหล่านี้พยากรณ์ถึง
ความเป็นไปของชุมชนหมู่บ้าน และพืชพันธุ์ธัญญาหารต่างๆ
ด้วย
การท�ำบุญช�ำระ บางทีเรียกว่าบุญเบิกบ้าน หรือ
บุญกลางบ้าน โดยชาวบ้านจะมารวมกันท�ำบุญที่ศาลหลักบ้าน
ด้วยการนิมนต์พระสงฆ์มาสวดเจริญภาวนาในช่วงเย็น และ
มีการท�ำปะร�ำพิธี รุ่งเช้าจะมีการตักบาตร และนิมนต์พระสงฆ์
มาประพรมน�้ำมนต์ไปทั่วหมู่บ้าน