วารสารวัฒนธรรม มกราคม - มีนาคม ๒๕๕๗ - page 10

10
กระบวนท่
ารำ�โนรา
กระบวนท่
าร�
ำโนรามี
ความงดงาม แสดงลั
กษณะ
เฉพาะของความเป็
นโนรา ครู
โนราแต่
ละสายต่
างมี
ลั
กษณะ
ท่
าร�
ำที่
โดดเด่
น และต่
างสื
บสานต่
อไปยั
งศิ
ษย์
ของตน แม้
ว่
นั
กชมการแสดงโนราในแต่
ละจั
งหวั
ดอาจมองโดยภาพรวม
แล้
วมี
ท่
าร�
ำคล้
ายเคี
ยงกั
น แต่
ในรายละเอี
ยดแล้
วศิ
ลปิ
นโนรา
ย่
อมเข้
าใจและมองเห็
นรายละเอี
ยดที่
แตกต่
างกั
น กระบวน
ท่
าร�
ำของโนราใช้
ส่
วนประกอบต่
างๆ ของร่
างกาย ตั้
งแต่
ศี
รษะจรดปลายเท้
า ส่
วนของศี
รษะรวมถึ
งใบหน้
ามี
หลาย
ท่
าที่
ต้
องก�
ำหนดต�
ำแหน่
งให้
สอดรั
บกั
บท่
าร่
วมกั
บส่
วนอื่
นๆ
จึ
งพบว่
าหลายท่
าต้
องตั้
งตรง เชิ
ดหน้
า เหลี
ยวหน้
า ก้
มหน้
ไหล่
และมื
อมี
ความส�
ำคั
ญในการตั้
งวง การตั้
งวงของโนรา
มี
ลั
กษณะเฉพาะที่
ต่
างไปจากการตั้
งวงของศิ
ลปิ
นโขนละคร
ท่
าตั้
งวงของโนราวางรู
ปทรงสอดรั
บกั
บท่
าตั้
งเหลี่
ยมล�
ำตั
วตั้
งตรง
จั
ดท่
าร�
ำลั
กษณะนี้
เป็
นท่
าพื้
นฐานของท่
าร�
ำลั
กษณะอื่
นๆ
ส่
วนของแขน ข้
อมื
อ นิ้
วมื
อที่
สวมเล็
บยาวงอน เมื่
อกรายนิ้
กรี
ดนิ้
ว จี
บ มี
ความสั
มพั
นธ์
เมื่
อจั
ดเข้
าแต่
ละท่
าร�
ำ อี
กส่
วนหนึ่
คื
อส่
วนของต้
นขาตอนบน ตอนล่
าง และปลายเท้
า เป็
นส่
วน
ส�
ำคั
ญในการรองรั
บน�้
ำหนั
กของศิ
ลปิ
นที่
ร�
ำที่
ต้
องตั้
งเหลี่
ยม
ตรงขนานไปกั
บล�
ำตั
ว หรื
อแนบชิ
ดเพื่
อการเคลื่
อนไหวไป - มา
อย่
างรวดเร็
ว ท่
าร�
ำที่
เคลื่
อนด้
วยปลายเท้
านี้
ขุ
นอุ
ปถั
มภ์
นรากรร�
ำได้
งดงามมากจนได้
รั
บฉายาว่
า “พุ
มเทวา” กล่
าว
กั
นว่
าท่
าร�
ำของท่
านเคลื่
อนไหวได้
ดั
งการลอยตั
วของเทวดา
นอกจากนี้
แล้
วก�
ำลั
งของเท้
าทั้
งสองข้
างต้
องแข็
งแรง เพราะ
มี
หลายท่
าร�
ำที่
ต้
องยื
นด้
วยเท้
าข้
างเดี
ยวเป็
นเวลานาน
โดยบางท่
าร�
ำเท้
าอี
กข้
างหนึ่
งยกสู
งขึ้
นหรื
อไปเกาะเกี่
ยวกั
ร่
างกายส่
วนอื่
ท่
าร�
ำที่
เป็
นกระบวนท่
าร�
ำ ท่
านิ่
ง ท่
าเคลื่
อนไหว
แต่
ละท่
าเชื่
อมต่
อระหว่
างท่
าหนึ่
งไปยั
งอี
กท่
าหนึ่
ง ของ
โนราแต่
ละคนหรื
อรวมชุ
ดหลายคน เช่
น ท่
าแขกเต้
าเข้
ารั
งที่
ทุ
กคนร�
ำและใช้
ท่
าร�
ำที่
ล้
อมเป็
นวงเหมื
อนรั
งนก โดยมี
โนรา
คนหนึ่
งร�
ำเป็
นท่
านกแขกเต้
าร�
ำแหวกวงที่
ล้
อมอยู
เข้
าสู
รั
หรื
อท่
าจั
นทร์
ทรงกลดที่
ใช้
โนราต่
อตั
วกั
น เป็
นต้
ท่
าร�
ำที่
ศิ
ลปิ
นโนราร�
ำ และสื
บทอดกั
นมามี
ชื่
อเรี
ยก
จ�
ำนวนมาก โดยเรี
ยกกั
นไปตามแต่
ละสายครู
ท่
าร�
ำบางท่
าจึ
อาจมี
ท่
าร�
ำเดี
ยวกั
นแต่
เรี
ยกชื่
อท่
าแตกต่
างกั
I...,II,1,2,3,4,5,6,7,8,9 11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,...IV
Powered by FlippingBook