วารสารวัฒนธรรม มกราคม - มีนาคม ๒๕๕๗ - page 6

6
ความหมายและตำ�นานโนรา
ค�ำว่ า “โนรา” นี้มีการใช้ค�ำแตกต่างกัน เช่น โนรา
โนห์ รา โนราห์ มโนห์รา มโนราห์ ศิลปินที่แสดงโนรานิยม
เรียกเป็นค�ำสรรพนามน� ำหน้าทั้งชายและหญิงว่ า “โนรา”
เช่น โนราขุนอุ ปถัม์นรากร (พุ่มเทวา) โนรายก ชูบัว โนรา
แปลก ท่าแค โนรากัญญา นาฏราช ฯลฯ การเรียกขานโนรานี้
ในเอกสารหลายแห่ งกล่าวถึงและมีความหมายเดียวกันว่ า
ชาตรี ละครชาตรี หรือละครมโนห์รา - ชาตรี หรือมโนราห์ - ชาตรี
ไว้ด้ วย ค�ำเรียกขานต่างๆ ของการแสดงนี้จึงมีความสั มพันธ์
และสื่อถึงความหมายของศิลปะการแสดงโนรา
การศึกษาเรื่องราวของโนรา จากต�ำนานต่างๆ
ข้อเขียนของนักวิชาการ เช่น ศาสตราจารย์สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์
รองศาสตราจารย์ ภิญโญ จิตต์ธรรม อาจารย์พิทยา บุษยรัตน์
ข้อวิเคราะห์ของรองศาสตราจารย์อุดม หนูทอง อาจารย์
เยี่ ยมยงสุรกิจบรรหาร เป็นต้น มีข้อมูลส�ำคัญคือข้อสั นนิษฐาน
ที่ว่า ศิลปะการแสดงโนราเข้ามาสู่ภาคใต้ระหว่างสมั ยศรีวิชัย
ต่อเนื่องกั บสมั ยของพระเจ้าจั นทรภาณุ กษั ตริย์ผู้ครอง
อาณาจักรตามพรลิงค์ (นครศรีธรรมราช) พระองค์เคยยกทั พ
ไปปราบและเข้ าครองลังกา ระหว่าง พ.ศ. ๑๘๕๘ - ๒๐๕๑
ทรงรับพระพุทธศาสนาลัทธิลังกาวงศ์ (นิกายเถรวาท) เข้ามา
เผยแพร่ในอาณาจักรของพระองค์
ในต�ำนานโนรา กล่าวถึงเมืองของกษัตริย์ การลอยแพ
นางนวลส�ำลี เกาะกะชัง บริบทของเนื้ อหาคือเกาะต่างๆ ซึ่ง
ปัจจุบันอยู่ในพื้นที่โดยรอบทะเลสาบสงขลา มีความเกี่ยวเนื่อง
กับเมื องพัทลุงและสทิงพระ (สทิ งปุระ) ดินแดนแถบนี้ในอดีต
เป็นส่วนหนึ่ งของเมืองพั ทลุง (เมืองบางแก้ว) ทั้งต�ำนานโนรา
ที่ผู กเป็นค� ำประพันธ์ได้ระบุไว้ว่าโนราหรือชาตรี เกิดขึ้นที่
เมืองพัทลุง
“ก่ อเกื้อก�ำเนิด คราเกิดชาตรี
ปางหลังยังมี เมื่อครั้งตั้งดิน
บิดาของเจ้า ชื่ อท้าวโกสินทร์
มารดายุพิน ชื่ อนางอินทรกรณีย์
ครองเมืองพัทลุง เป็นกรุงธานี
บุตรชายท่านมี ชื่ อศรีสิงหร”