Page 90 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับ ๑
Basic HTML Version
88
วั
ฒนธ รม
งานแทงหยวกของกลุ
่
มช่
างวั
ดจ�
าปาพั
ฒนารู
ปแบบ
มากขึ
้
น จนก่
อเกิ
ดเป็
นเอกลั
กษณ์
ที
่
โดดเด่
น คื
อ
นอกจากจะมี
ความสวยงามของลวดลายแล้
ว ยั
งให้
ความส�
าคั
ญแก่
การเลื
อกประดั
บลายหรื
อภาพต่
าง ๆ
ตามฐานานุ
ศั
กดิ์
คื
อไม่
ประดั
บภาพต�่
าศั
กดิ์
ในที่
สู
ง
คนโดยทั
่
วไปมั
กเข้
าใจว่
างานแทงหยวกจะท�
า
เฉพาะในพิ
ธี
ปลงศพเท่
านั
้
น แต่
กลุ
่
มช่
างวั
ดจ�
าปาจะ
น�
างานแทงหยวกมาใช้
ได้
ทั
้
งงานมงคลและอวมงคล
เพี
ยงแต่
มี
ระเบี
ยบการประดั
บลวดลายแตกต่
างกั
นไป
โดยในพิ
ธี
ปลงศพ งานแทงหยวกจะใช้
ตกแต่
งที
่
ตั
้
งศพ
หรื
อช่
างเรี
ยกว่
า
ฐานปู
น
ของอาคารทรงปราสาทยอด
ขนาดเล็
ก แต่
ถ้
าเผากลางแจ้
งจะไม่
ตั
้
งฐานปู
นไว้
บน
ปะร�
าหรื
อเมรุ
ชั
่
วคราว หากตั
้
งบนเชิ
งตะกอนแทน
เรี
ยกการตั
้
งศพแบบนี
้
ว่
า
นางลอย
ตามวรรณคดี
เรื
่
อง
รามเกี
ยรติ
์
ตอนนางเบญจกายแปลงร่
างเป็
นนางสี
ดา
ภาพที
่
นิ
ยมใช้
ประดั
บมั
กเป็
นรู
ปพระมาตุ
ลี
สารถี
ของ
พระอิ
นทร์
ตามความเชื
่
อที
่
ว่
าผู
้
ตายจะได้
กลั
บคื
นสู
่
สวรรค์
การใช้
หยวกกล้
วยประดั
บเชิ
งตะกอนที
่
เผาศพ
กลางแจ้
ง นอกจากจะท�
าให้
เกิ
ดความสวยงามแล้
ว
ยั
งเป็
นการควบคุ
มไฟไม่
ให้
ลุ
กลามเวลาเผา เพราะ
กล้
วยเป็
นพื
ชชุ่
มน�้
า
ส่
วนในงานมงคล งานแทงหยวกจะใช้
ในงานโกน
จุ
กหรื
อโกนผมไฟ โดยช่
างจะตั
้
งอาคารเรื
อนยอดเพื
่
อ
ใช้
ตั
้
งเบญจาวางกระถางน�
้
ามนต์
หรื
อขั
นน�
้
ามนต์
ตาม
ความเชื
่
อที
่
ว่
าผู
้
เกิ
ดมาจากสวรรค์
จึ
งต้
องท�
าพิ
ธี
ใน
สถานที
่
จ�
าลองสวรรค์
รู
ปที
่
ใช้
ประดั
บคื
อรู
ปเทพนม
สื
่
อถึ
งเทวดาที
่
มาร่
วมอ�
านวยพร เช่
นเดี
ยวกั
นกั
บงาน
ขึ
้
นบ้
านใหม่
ที
่
มี
การตั
้
งเบญจาก่
อพระเจดี
ย์
ทราย เชื
่
อ
ว่
าการก่
อพระเจดี
ย์
ทรายนี
้
เป็
นการบู
ชาพระรั
ตนตรั
ย
และทรายที่
น�
ามาก่
อพระเจดี
ย์
ทรายนี้
พระสงฆ์
จะน�
า
ไปโปรยรอบบ้
านเพื่
อเป็
นสิ
ริ
มงคล
วั
สดุ
ที
่
ใช้
ในการแทงหยวกมี
หลายอย่
าง วั
ตถุ
ดิ
บ
ส�
าคั
ญคื
อกาบกล้
วยที
่
ต้
องเป็
นกล้
วยตานี
เท่
านั
้
น เพราะ
มี
รั
งผึ
้
งละเอี
ยด เก็
บน�
้
าได้
ดี
ไม่
เหี
่
ยวง่
าย กาบขาวสะอาด
กล้
วยตานี
ที
่
ดี
ต้
องปลู
กในที
่
ร่
มชุ
่
มน�
้
า เรี
ยกว่
ากล้
วย
ตานี
สวนหรื
อตานี
หม้
อ กาบจะนิ่
ม แทงลายได้
ง่
าย
ส่
วนผั
กผลไม้
อื
่
น ๆ ก็
มี
มะละกอ ฟั
กทอง ดอกไม้
สดต่
าง ๆ เช่
น ดอกรั
ก ดอกพุ
ด ดอกบานไม่
รู้
โรย
งำนแทงหยวกส่
วนบั
วปำกฐำน
ประกอบด้
วยลำยฟั
นปลำ ลำยฟั
นสำม
ลำยบั
ว น�
ำลำยที่
ได้
มำประกอบเป็
นแผงหยวก
บั
วคว�่
ำบั
วหงำย แล้
วมี
กำรประดั
บแผงหยวก
ด้
วยลำยปั๊
ม เป็
นงำนแทงหยวกแบบเครื่
องถม
(ภาพ : ธี
รนั
นท์
ช่
วงพิ
ชิ
ต)
> งำนแทงหยวกที่
ตระกู
ลหว่
ำงจั
นทร์
จั
ดท�
ำในรู
ปแบบของงำนเบญจำกระถำงน�
้
ำมนต์
ที่
ยั
งคงไว้
ด้
วยอุ
ดมคติ
เรื่
องเขำพระสุ
เมรุ
แต่
ในภำพจั
ดวำงด้
วยหั
วโขนแทน
(ภาพ : ณั
ฐวิ
ทย์
พิ
มพ์
ทอง)
