Page 103 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับ ๑

เมษายน-มิ ถุนายน ๒๕๕๕ 101
๕
ภาพมังกรห้ าเล็บ
สัญลักษณ์แห่งอ�านาจ
บนฉลองพระองค์จักรพรรดิจีน
๖
วัฒนธรรมเวียดนาม
รั บลายมังกรจากจีน
และน�ามาใช้บน
ฉลองพระองค์กษัตริย์
เช่นกัน
๗
นาคประดับทางเดิ นขึ้นปราสาทพระวิหาร
๘
หน้าบันจ�าหลักภาพการกวนเกษียรสมุ ทร
ของเหล่าเทพและอสูร โดยผลัดกันฉุ ดชักล�าตัวพญานาค
ปราสาทพระวิ หาร
อีกที่หนึ่งคืออานันทเจดีย์ก็มีกระเบื้องเคลือบดินเผา
สี่เหลี่ยมสีแดง กว้างยาวราวด้ านละศอก ปูปนอยู่กับพื้น
แผ่นศิลา ต่างว่ าเป็นไฟนาคราชพ่นพิษ และที่พบมาก
ที ่สุดก็ คือบั นไดนาค เกื อบแทบทุกพนั กบั นไดขึ้น
พระเจดีย์จะมี รูปนาคประดับเอาไว้
ที่น่าสนใจคือในพม่ามีเครื่องเขินขูดลายพญานาค
แปดตัวเกี ่ยวกระหวั ดกัน เรี ยกว่ าลาย Naga-lein
ซึ ่งส่งอิทธิ พลมายังลวดลายในศิ ลปะล้านนาช่วงพุ ทธ-
ศตวรรษที่๒๔
“นาคาคติ” ในเขตวัฒนธรรมเขมร
ปรากฏในต� านานพระทอง - นางนาค ซึ ่งเป็น
นิทานปรั มปราของเขมรเรื่องหนึ ่งที่มีความส�าคัญมาก
เพราะเป็นต�านานการสร้างบ้านแปงเมืองของชาวเขมร
นอกจากนี ้ชาวเขมรยังมีนิทานที่เกี่ยวข้ องกับพิธีกรรม
บู ชานาค และในจดหมายเหตุจี นชื่อ “บันทึ กว่าด้ วย
ขนบธรรมเนียมประเพณีของเจินละ” กล่าวถึ งความ
สัมพันธ์ ระหว่างพระเจ้าแผ่ นดินกับนางนาคในปราสาท
ทองค�า ซึ่งจะมาปรากฏกายทุกคื น และพระเจ้าแผ่นดิน
๗
๘