นิตยสารวัฒนธรรม ฉบับ ๓ ปีพ.ศ.๒๕๕๗ - page 40

40
พันเอกอำ�นาจ พุกศรี สุข
กี ฬา-ละเล่นไทย 
เจิ ง คือ ศิ ลปะการต่ อสู ้ป้ องกันตั วของชาวล้ านนา
ค�ำว่า “เจิง” เป็นค�ำในภาษาไทยภาคเหนือมีความหมายเช่นเดียวกับ
ค�ำว่ า “เชิ ง” ในภาษาไทยภาคกลาง หมายถึงศิลปะการต่ อสู้
พอเพิ่ มค�ำว่ า “ฟ้อน” ไปด้ วยเป็น “ฟ้ อนเจิง” จึงหมายถึงการน�ำ
ท่าทางลวดลายในการต่อสู้มาฟ้อนประกอบเข้ากับจังหวะของกลอง
ในสมัยก่อนประเทศเรายังไม่ได้รวมเป็นประเทศไทยเหมือน
เช่นทุกวันนี้ แต่แยกเป็นอาณาจั กรอิสระไม่ขึ้นต่อกัน ทางภาคเหนือมี
อาณาจั กรล้านนา ซึ่ งครอบคลุมพื้นที่ภาคเหนือตอนบน กว่าจะรวม
เป็ นอาณาจักรได้ต้องใช้ ความพยายามในการสร้างบ้านแปงเมื องเป็น
เวลานาน ได้ท�ำการต่อสู้เพื่อรวบรวมหัวเมื องต่างๆ เข้าเป็นอาณาจั กร
อีกทั้งยังต้ องต่อสู้กับอาณาจักรอื่นๆ เพื่อรักษาไว้ซึ่งอิสรภาพ ดั งนั้น
การฝึ กปรือฝีมือของทหารกล้ าและแม่ทัพนายกอง จึงมีความส�ำคัญ
อย่ างยิ่ง มี การคิดค้นและรวบรวมองค์ความรู ้ ในการต่อสู ้ ขึ้นจาก
ประสบการณ์ และศาสตร์การต่อสู ้ ของเหล่าบูรพาจารย์และนักรบในอดีต
จนเกิดเป็ นแบบแผนการต่ อสู้ของตนเอง ที่แสดงถึ งเอกลักษณ์และ
ภูมิปัญญาของชาวล้านนา แล้ วถ่ายทอดสื บต่อกันมาจนถึงปัจจุบั น
ซึ่งเรี ยกศิลปะการต่อสู้นี้ว่า “เจิง”
จิตรกรรมฝาผนั งวัดหนองบัว อ.ท่าวังผา จ.น่าน