นิตยสารวัฒนธรรม ฉบับ ๓ ปีพ.ศ.๒๕๕๗ - page 47

47
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๗
พัทธนันท์ โอษฐ์เจษฎา
พิธีกรรม-งานเทศกาล
ปอยส่างลอง
คนไทใหญ่เรียกตัวเองว่า คนไต ตามประวัติศาสตร์
ไทใหญ่ระบุว่าเคยมีอาณาจักรของตนเองชื่ อ อาณาจักร
หมอกขาวมาวหลวง โดยมีเจ้าเสื อข่านฟ้าเป็นผู้ปกครองและ
รวบรวมคนไตให้เป็นปึกแผ่น พื้นที่หลักของคนไตในปั จจุบัน
คือเมื องตองยี รัฐฉาน สาธารณรั ฐแห่งสหภาพเมียนมาร์
คนไทใหญ่มีความเลื่ อมใสศรัทธาในพุทธศาสนา
อย่างแรงกล้า ดังมีค�ำสอนที่ว่า “ถ้าพุทธศาสนาสูญสิ้นไปจาก
ชนชาติไต ไตก็ สูญสิ้นไปจากโลก” ประเพณีประจ�ำปีของ
ไทใหญ่ส่ วนใหญ่จะสอดคล้ องกับพุ ทธศาสนาแทบทั้งสิ้ น
ดังเช่น ทุ กวันพระจะหยุ ดงานเพื่อไปวัดถือเป็นธรรมเนี ยม
ปฏิบัติมาช้านานหรือประเพณีเนคป่าเซคานหรือตลาดสวรรค์
ซึ่ งเป็นประเพณี ที่ จัดขึ้ นตอนกลางคืนเพื่ อน้ อมร�ำลึ กถึง
องค์พระสัมมาสั มพุทธเจ้าในวันเพ็ ญเดือน ๑๒ ประเพณีนี้
ชาวไทใหญ่จะช่วยกันเย็บผ้าทิพย์หรือปะโตสังการ ห่มองค์เจดีย์
และพระพุทธรูปตามวัดต่ างๆ
ศาสนาพุทธที่ ไทใหญ่นั บถื อเป็นพุ ทธเถรวาท
เช่นเดียวกั บชาวไทยพุทธทั่ วไป เอกลักษณ์โดดเด่นของ
ไทใหญ่คือ ความศรัทธาอย่างลึกซึ้งต่อพุทธศาสนา โดยเฉพาะ
การท�ำบุญท�ำทานเด็กชายไทใหญ่จะได้บวชเรียนตั้งแต่อายุ
๑๐-๑๒ปี เพื่อเรียนรู้พุทธศาสนาอีกทั้งยังท�ำให้ผู้ นั้นมีสถานภาพ
ทางสังคมสูงกว่าคนที่ไม่ได้ บวชเรียน พ่อแม่ที่ให้ลูกชายได้
บวชเรียน จะได้รับผลบุญกุศลแรงกล้า ที่ส�ำคัญไทใหญ่นิยม
บวชเด็กชายมากกว่ าคนโต ด้วยเชื่ อว่าเด็กยั งบริสุทธิ์ กว่า
และผู้บวชให้นั้นจะได้รับอานิสงส์ แรงกล้าถึง ๘ กั ลป์ แต่
หากใครไม่มีลูกชายแต่ เป็ นเจ้าภาพบวชให้ลู กคนอื่นก็จะมี
อานิสงส์ ๔ กัลป์๑
ในความหลากหลายทางชาติพันธุ์ ของเมืองไทย ท�ำให้เรามีประเพณีและ
วัฒนธรรมท้องถิ่นที่น่าสนใจในหลายพื้นที่ หนึ ่ งในนั้นก็คือ ปอยส่างลอง งานบวชลูกแก้ว
ประเพณี ที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคนของชาวไทใหญ่หรือคนไต ที่อาศัยอยู ่ใน
เขตจังหวั ดแม่ฮ่องสอนเป็ นหลัก นอกนั้นเรายังอาจพบคนไตได้ที่จังหวั ดเชียงใหม่
เชียงราย เพชรบูรณ์ และกรุ งเทพฯ
กัป หรือ กัลป์ ๑ หมายถึง กาล, เวลา, สมั ย, อายุ, ก�ำหนด, วัด, ประมาณ เป็นค� ำบอกถึงช่วงเวลาที่ยาวนานที่ใช้ในคัมภีร์พระไตรปิ ฎก