Page 96 - วารสารวัฒนธรรม กรกฎาคม - กันยายน ๒๕๕๖

94
ห้อง ๓ และ ๔ นิทรรศการ “พระหัตถ์ที่ทรงงานเพื่อแผ่นดิน”
สองห้องนี้เป็นเรื่องเล่าเกี่ ยวกับพระราชกรณียกิจ
บอกเล่าเรื่องราวต้ นกำ�เนิ ดมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ตั้งแต่ปี
พ.ศ. ๒๕๑๓ เพื่ อให้ประชาชนได้รู้จักให้มากขึ้น เนื่องจาก
เป็ นเรื่องที่เกี่ ยวข้องกับผ้าด้ วยนั่นเอง
เมื่อครั้งที่ “ท่านผู้หญิ งสุประภาดา เกษมสันต์”
และ “ท่านผู้หญิงจรุงจิ ตต์ ทีขะระ” ลงพื้นที่หาข้อมู ลที่จะทำ�
โครงการ ในขณะนั้นผ้าไหมมัดหมี่ในภาคอีสานไม่ค่อยมีให้
เห็นนัก จะมีก็เฉพาะที่สวมใส่อยู่ตามบ้านเรือนต่างๆ พอไป
ขอชาวบ้านเพื่ อที่จะนำ �มาศึกษาทอผืนใหม่ ชาวบ้านก็ ไม่
ยอมให้มา เพราะพวกเขาต้องสวมใส่ ท่านจึงซื้อผ้าในพื้นที่
กลั บมาแทน พระองค์ ตรัสว่ า ไม่ ใช่ ผ้ าที่พระองค์ ทรง
ทอดพระเนตรเวลาที ่ ราษฎรมารับเสด็จ ก็เลยบอกให้กลับไป
ที่บ้านของพวกเขาอีกครั้ ง ให้ไปขอผ้าที่เป็นผ้าโบราณของ
พวกเขามา ทรงกำ�ชับ “แม้ผ้าถู เรือนก็ อย่าละเลย” ที่จะนำ�
กลั บมา เพราะในผ้าถู เรือนนั้ นมีลวดลายโบราณ มี สีสันที่
สวยงาม เนื่องจากคนโบราณจะทอผ้าเพื่อใช้ เองเป็นหลัก
ดั งนั้ นจึ งเป็นจุ ดเริ่ มต้นในการนำ �ภู มิปั ญญาเหล่ านั้ น
มาพัฒนาต่อไป
ในสองห้องนี้ นอกจากได้ทราบเรื่องราวของมูลนิธิ
ส่ งเสริ มศิลปาชี พแล้ ว ผู้ เข้ าชมก็ จะได้รู้ จักเอกลั กษณ์
ของผ้าไหมไทยได้ ดียิ่งขึ้ น ได้รู้ว่าผ้ าไหมไทยมีลั กษณะเป็น
อย่ างไร มาจากที่ ไหน และที่ พิ เศษไปกว่ านั้ นก็ คื อ
คุณจะได้ เห็นตัวอย่างผ้าต่างๆ ซึ่งสามารถสัมผัสจับต้องได้
ได้ เห็นเส้ นไหม เห็นวิ ธีการมัดหมี่ก่ อนที่จะนำ�มาทอเป็ น
ผ้าสวมใส่ รวมถึงการให้ความรู้ เรื ่ องการย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ
ที่ชาวบ้านคิดค้นด้วยภูมิปัญญาโบราณได้เห็นว่าใช้ วัสดุอะไร
ในการย้อมสี แถมยังมี สูตรการย้อมให้ศึกษาและนำ�กลั บไป
ปฏิบัติเองได้อีกด้วย ที่ นี่จึงเป็นแหล่งเรียนรู ้ เรื่องการทอผ้าไหม
ได้เป็นอย่างดี