นิตยสารวัฒนธรรม ฉบับ ๓ ปีพ.ศ.๒๕๕๗ - page 27

บ้ านโป่งฮ้อ
บ้ านทุ่งฮั้ว
ทุ่ งหีด-ทุ่งพร้าว
แม่น�้ำลาว
เวียงกาหลง
บ้านป่าส้าน
น�้ ำแม่เหว
อ�ำเภอวังเหนือ
วังเหนือ
บ้านไผ่ แม่พริก
แม่
น�้ำวัง
ห้วยลึก ห้วยทราย
สบแจ้ว
27
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๗
แผนที่ แสดงกลุ่มเตาต่างๆ ในแหล่งเตาเวียงกาหลง
(เขตอำ�เภอเวียงป่าเป้ า จังหวัดเชียงราย
และเขตอำ�เภอวังเหนือ จังหวัดลำ�ปาง)
๒
๓
๑
๔
๖
๕
๗
๘
๑๐
๙
บริเวณพื้นที่เขตติดต่อตั้งแต่บ้านป่ าส้าน ต�ำบล
เวียงกาหลง อ�ำเภอเวียงป่าเป้ า จังหวัดเชียงราย ไปจนถึ ง
บ้านไผ่เหนือ ต�ำบลแม่พริ ก อ�ำเภอวังเหนือ จังหวัดล�ำปาง
เป็นพื้นที่ที่มีแหล่งดินที่มีส่วนผสมของแร่เกาลินชนิดโครงสร้าง
เป็นแท่งเข็มยาวๆมีความเหนียวและยืดหยุ่น เหมาะแก่การผลิต
เครื่องปั้นดินเผาเนื้อแกร่ง และเป็นย่ านที่พบหลักฐานการผลิต
เครื่องปั้นดินเผาที่ กระจายอยู่ตามสองฝั่งล�ำน�้ำล� ำห้วย และ
ตามเชิงเขาต่างๆ ในหุบเขาและที่ราบแคบๆ ซึ่งกระจายอยู่
ในพื้นที่มากกว่ า ๓๐ ตารางกิโลเมตร
ส�ำหรับแหล่งเตาเวียงกาหลงนั้น ได้ขุดค้นพบเตาเผา
กว่า ๒๐๐ เตา ตั้งกระจายเป็นกลุ่มๆ อยู่ตามริมฝั่งแม่น�้ำลาว
ในเขตพื้นที่บ้านสันมะเค็ด บ้านป่าส้าน บ้านทุ่งม่าน ในต�ำบล
เวียงกาหลง ใกล้กั บบริเวณเมืองโบราณเวียงกาหลง จึ งเป็น
ที่มาของชื่อเครื่องปั ้นดินเผาชนิดนี้ โดยทางทิศตะวั นตก
ของเวียงกาหลงเป็นกลุ่มเตาบ้านป่าส้าน ด้านทิศตะวันออก
ไกลจากหมู่บ้าน เป็นกลุ่มเตาห้วยลึกห้วยทราย สบแจ้ว ป่าเหว
ป่าหยุม ป่าดงสั นกู่ ด้ านทิศเหนือเป็นกลุ่มเตาบ้านโป่งฮ้อ
และยังพบเตาเผาและเศษเครื่องปั้นดินเผาในกลุ่มเตาเวี ยง
กาหลงกระจายไปทางทิศตะวันออกที่บ้านทุ่งฮั้ว บ้านทุ่งหีด
-ทุ่ งพร้าว อ� ำเภอวังเหนือจังหวัดล�ำปาง รวมไปจนถึงพื้นที่ราบ
และตามเนินเขาริมล�ำห้วยสาขาของต้นน�้ำแม่เฮียว (ห้วยสาขา
ของแม่น�้ำวัง) ในท้องที่ต�ำบลวังเหนืออ�ำเภอวังเหนือจังหวัดล�ำปาง
อีกเป็ นจ�ำนวนมาก
ที่ตั้งของแหล่ งเตาเวียงกาหลง