36
นอกเหนื
อจากความงามของภาษาแล้
ว นิ
ทานเรื่
องขุ
นช้
างขุ
นแผน
ยั
งสะท้
อนความเป็
นเอกลั
กษณ์
วิ
ถี
ชี
วิ
ตของชาวบ้
านได้
เป็
นอย่
างดี
ทั้
งประเพณี
พระพุ
ทธศาสนา ด้
านภาษา คำ
�สอน ความเชื่
อ อำ
�นาจของพระมหากษั
ตริ
ย์
กฎหมาย การเกษตร การทำ
�มาหากิ
น เป็
นต้
น เรี
ยกได้
ว่
าสะท้
อนชี
วิ
ตตั
งแต่
เกิ
ดจนตาย
โดยผ่
านบทกลอนร่
วมกั
บขั
บเสภา ทำ
�ให้
ผู
ฟั
งเกิ
ดจิ
นตนาการและได้
อรรถรสในการฟั
มากยิ่
งขึ้
น ตั
วอย่
างเช่
นบทที่
ว่
า...
แสดงให้
เห็
นถึ
งความงามทางวรรณศิ
ลป์
เห็
นการเลื
อกสรรคำ
� ซึ่
งกวี
ได้
เลื
อกใช้
คำ
�ในลั
กษณะต่
างๆ เพื่
อให้
เกิ
ดความไพเราะ สื่
อความคิ
ด ความรู้
สึ
ก และ
อารมณ์
ได้
เป็
นอย่
างดี
ทำ
�ให้
บทประพั
นธ์
มี
สั
มผั
สคล้
องจองเกิ
ดความไพเราะดั
งกล่
าว
บทดั
งกล่
าวสะท้
อนถึ
งค่
านิ
ยมที
ผู
หญิ
งจะต้
องมี
สามี
คนเดี
ยว ไม่
นิ
ยมผู
หญิ
ที่
มี
สามี
สองคนในเวลาเดี
ยวกั
น แม้
โดยจริ
งแท้
แล้
วการที่
นางต้
องมี
สามี
สองคนนั้
ไม่
ใช่
เกิ
ดจากความต้
องการของนางเอง แต่
ในประเด็
นนี้
สั
งคมก็
มองข้
าม โดยเห็
แต่
เพี
ยงผิ
วเผิ
นว่
านางมี
สองใจ
จากบทดั
งกล่
าวเป็
นการสะท้
อนถึ
งบทบาทของสตรี
ในสั
งคมไทย ซึ่
งจะ
เห็
นได้
ว่
า นางวั
นทองถู
กกำ
�หนดเส้
นทางเดิ
นของชี
วิ
ตแบบไม่
มี
ทางเลื
อก แต่
นาง
ก็
ต้
องจำ
�ใจ เพราะหากนางขั
ดขื
นก็
ไม่
มี
ประโยชน์
ใดๆ นางจึ
งต้
องยอมเป็
นไปตาม
ความปรารถนาของผู้
อื่
นจนเคยชิ
น เมื่
อครั้
นสมเด็
จพระพั
นวษาทรงเปิ
ดโอกาส
ให้
นางได้
เลื
อกทางเดิ
นชี
วิ
ตของตนเอง นางก็
ว้
าวุ่
นใจไม่
อาจตั
ดสิ
นใจได้
จึ
งก่
อให้
เกิ
เหตุ
การณ์
อั
นเศร้
าสะเทื
อนใจในที่
สุ
อั
ดอึ
ดฮึ
ดฮั
ดด้
วยขั
ดใจ เมื่
อไรตะวั
นจะลั
บหล้
เข้
าห้
องหวนละห้
อยคอยเวลา จนสุ
ริ
ยาเลี้
ยวลั
บเมรุ
ไกร
ว่
าหญิ
งชั
วผั
วยั
งคราวละคนเดี
ยว หาตามตอมกั
นเกรี
ยวเหมื
อนมึ
งไม่
หนั
กแผ่
นดิ
นกู
จะอยู่
ไย
อ้
ายไวยมึ
งอย่
านั
บว่
ามารดา
กู
เลี้
ยงมึ
งถึ
งให้
เป็
นหั
วหมื่
คนอื่
นรู้
ว่
าแม่
ก็
ขายหน้
อ้
ายขุ
นช้
างขุ
นแผนทั้
งสองรา
กู
จะหาเมี
ยให้
อย่
าอาลั
หญิ
งกาลกิ
ณี
อี
แพศยา
มั
นไม่
น่
าเชยชิ
ดพิ
สมั
ที่
รู
ปรวยสวยสมมี
ถมไป
มึ
งตั
ดใจเสี
ยเถิ
ดอี
คนนี้
ทุ
กวั
นนี้
ใช่
แม่
จะผาสุ
ก มี
แต่
ทุ
กข์
ใจเจ็
บดั
งเหน็
บหนาม
ต้
องจำ
�จนทนกรรมที่
ติ
ดตาม
จะขื
นความคิ
ดไปก็
ใช่
ที
เมื่
อพ่
อเจ้
าเข้
าคุ
กแม่
ท้
องแก่
เขาฉุ
ดแม่
ใช่
จะแกล้
งแหนงหนี
ถึ
งพ่
อเจ้
าเล่
าไม่
รู้
ว่
าร้
ายดี
เป็
นหลายปี
แม่
มาอยู่
กั
บขุ
นช้
าง
เมื่
อพ่
อเจ้
ากลั
บมาแต่
เชี
ยงใหม่
ไม่
เพ็
ดทู
ลสิ่
งไรแต่
สั
กอย่
าง
เมื่
อคราวตั
วแม่
เป็
นคนกลาง
ท่
านก็
วางบทคื
นให้
บิ
ดา
ภาพสะท้
อนสั
งคมวิ
ถี
เก่
าก่
อน
1...,28,29,30,31,32,33,34,35,36,37 39,40,41,42,43,44,45,46,47,48,...124