Page 112 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับอาเซียน

การแสดงหุ่นกระบอกน้ำ�ของเวี ยดนาม
110
บ้านเรือนที่อยู ่อาศัย
อาคารสิ่งปลู กสร้างต่างๆ ได้รับอิทธิพลมาจากจีน
อย่ างเห็ นได้ชั ด เนื่ องจากถูกจีนปกครองเป็ นเวลานาน
ส่งผลต่ อศิลปหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นพระราชวัง วัด หรือ
สุ สาน สำ �หรับในฮานอย ก็ จะมี บ้านเรื อนหนาแน่ น
จักรยานยนต์แล่นกันขวักไขว่ และมีเมืองสำ�คัญที่ยังคงรักษา
ความเป็นธรรมชาติที่สวยงามเอาไว้หลายๆ แห่ง เช่ น...
เว้ (Hue) อยู่ทางภาคกลางของเวียดนาม เคยเป็น
เมื องหลวงของเวียดนาม มีพระราชวั งเว้เป็ นพระราชวังที่
สร้างเลี ยนแบบพระราชวังต้องห้ามในประเทศจีน
ฮอยอัน (Hoi An) เป็ นเมืองท่าโบราณเล็ กๆ อยู่
ทางตอนกลางของประเทศ ที่ สำ�คัญได้รับการขึ้ นทะเบียน
เป็นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก ที่นี่ยังคงสภาพบ้านเรือน
เก่ าแก่เอาไว้อย่างดี บ้านของชาวฮอยอันโบราณจะยาวมาก
เรียกได้ว่าหน้าบ้ านติดกั บถนนสายหนึ่ง ส่วนหลั งบ้านก็ จะ
ยาวจนไปติดถนนอีกสายหนึ่งเลยทีเดียว ปัจจุบันบ้านหลาย
หลังแปรสภาพเป็นร้านค้าและแกลเลอรี่ขายงานศิ ลปะเพื่อ
ต้ อนรับนักท่องเที่ยวที่เข้ ามาเยี่ยมชม
โฮจิมิ นห์ซิตี้ (Ho Chi Minh City) เดิ มชื่อ ไซ่ง่อน
อดีตเคยเป็นเมืองหลวงของเวียดนามใต้มาก่อน ที่นี่มีท่าเรือ
น้ำ�ลึ กที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ ช่วงที่ฝรั่ งเศสเข้ามาปกครอง
ก็ได้ วางผังเมืองและก่อสร้างถนนใหม่ บ้านเมืองรวมไปถึง
ตึ กรามบ้านช่องก็ จะเป็นแบบตะวันตกไปหมด และมี ตึกสูง
ทันสมัยเกิดขึ้นมากมาย
เนื้อเรื่องก็แต่งขึ้นใหม่เช่นกัน บางเรื่องก็มี การนำ�ประวัติศาสตร์
เวี ยดนามมาแสดง แต่ส่วนประกอบอื่นๆ ก็ยั งคงลักษณะ
ของจีนไว้มาก เช่ น เครื่องแต่งกาย การแต่งหน้า การจัดฉาก
การใช้อุปกรณ์ และการสร้างฉากแบบสั ญลักษณ์ไม่ ให้
ดูสมจริง เป็ นต้น
ฮั ตโซ (Hat cheo) เป็นละครเวทีที่นิยมเล่นทาง
ภาคเหนือของเวี ยดนาม ซึ่งมีวิ วัฒนาการมาจากเพลงและ
ระบำ�พื้นเมือง รวมทั้งศิลปะการแสดงของตัวตลก ชาวนา
ทางภาคเหนือจะนิยมแสดงกันในช่วงเก็บเกี่ ยวและเทศกาล
ต่างๆ ในเวลาต่อมามีเนื้อหาแสดงที่เน้นวิจารณ์เสียดสีสังคม
เชื่อกันว่าการแสดงนี้ได้รับการถ่ายทอดจากละครเชิงเสียดสี
ของจีน แต่ปัจจุบันเนื้ อเรื่องนำ �มาจากยุโรปก็มี เกาหลีก็มี
เรียกได้ว่าเป็นละครในชนบทและละครที่ทำ�รายได้ ในเมือง
ใหญ่ๆ ทางภาคเหนื อ
การแสดงหุ่ นกระบอกน้ำ � (Water Puppet
Theatre) เป็ นการแสดงที่หาชมได้ในกรุงฮานอย เป็นศิลปะ
การเชิดหุ่นที่สื บทอดกันมานาน มีวิ ธีเชิดที่ไม่เหมือนที่ ใดใน
โลกเพราะผู้เชิดต้ องเชิดหุ่นในน้ำ� โดยยืนแช่น้ำ�ครึ่งตัวอยู่หลัง
ฉาก ตั วหุ่นก็ จะโลดแล่นอยู่ บนผิวน้ำ �ด้านหน้ าฉาก ส่วน
เนื้อหาก็จะบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับความเชื่อ วัฒนธรรม
และวิถีชีวิตของชาวบ้านตั้งแต่สมัยโบราณ
ศิลปะการแสดง การละเล่ น
สำ �หรับละครที่ นิยมเล่ นในแทบทุ กภาคของ
เวี ยดนามนั่นก็คื อ “ฮั ตบอย” (Hat boi) หรืออุปรากรจีนใน
แบบฉบับของเวียดนาม ซึ่ง “ฮัต” แปลว่า ร้องเพลง ส่ วน
“บอย” แปลว่ า แสดงท่าทาง รวมกันแล้วก็จะหมายถึงการ
แสดงที่มีการขับร้องและลีลาท่าทางที่เป็นแบบแผนมาแต่ ครั้ง
โบราณ ฮัตบอยพัฒนาเป็นรูปแบบของเวียดนามมากขึ้ น เช่น
คำ�ร้องแปลเป็นภาษาเวียดนาม ทำ�นองเพลงประพันธ์ขึ้ นใหม่