Page 111 - วารสารวัฒนธรรม กรกฎาคม - กันยายน ๒๕๕๖

การอ่านควรเริ่ มที่ไหน
เราเริ่มจากบ้านได้ ถ้าเรามีความพร้ อม เราเคยพูด
ตามที่ยูเนสโกสอนเมื่อประมาณ ๕๐ ปีมาแล้ว ยูเนสโกเข้ามา
สนั บสนุ นการอ่ านหนั งสื อ มาตั้ งสำ �นั กงานยู เนสโก
ในประเทศไทย เพื่อที่จะให้เกิดการอ่าน ยูเนสโกเอาถ้อยคำ�หนึ่ง
มาใช้ การอ่านต้องเริ่มจากครอบครั ว เราก็ท่องกันอยู่เสมอ
การอ่านต้องเริ่มจากครอบครัว แต่เราไม่รู้ว่าในยุคนั้น ๘๐%
หรือ ๙๐% พ่ อแม่อ่านหนังสือไม่ออก พอพ่อแม่อ่านหนังสือ
ไม่ออก ท่องว่าการอ่านต้ องเริ่มจากครอบครัว เริ่ มตรงไหน
พอเราชี้ทางผิด เขาก็ไปทางผิด
เราต้องรู้ เสียก่อนว่า สภาพภูมิศาสตร์ประชากร
ของเราเป็ นอย่ างไร ในเมืองไทยตั้ งแต่ไหนแต่ ไรมา
เรารู้อยู่ว่ า การอ่านต้ องเริ่มจากวัด และวัดนั่นคือโรงเรียน
ดังนั้นเราพู ดอย่างอื่นไม่ได้ การอ่านต้องเริ่มจากโรงเรียน
สำ�หรับประชาชนไทย เพราะถ้ าพ่อแม่อ่านหนังสื อออก
พ่อแม่ก็ไม่ มีเวลามาดูแลลูกๆ เรื่องการอ่านของลูกๆ เพราะ
พ่อแม่ต้องออกจากบ้านตี ๔ ตี ๕ ไปกรี ดยาง ไปทำ�นา แต่
ไม่ ใช่ทุกคนที่ทำ�นา มีพ่ อแม่ที่มีโอกาสอยู่กั บลูก แต่ เขามี
สตางค์ซื้อหนังสือไหม หนั งสือไปถึงเขาหรือเปล่า ดั งนั้น
เราจึงไม่รู้จักตัวเองสักอย่างเดียว
หากถอยหลังไปเมื่อสัก ๕๐ ปีที่แล้ว เราไม่รู้จัก
ตัวเองว่า เราจะจัดการกับตั วเองอย่างไร เรื่องหนั งสือและ
ในหลายๆ ห่วงโซ่ ที่ จะคล้ องกันเพื่ อสร้ าง
วัฒนธรรมในการอ่าน แม้ทรรศนะของ “มกุฏ อรฤดี”
จะบอกว่า สิ่ งเหล่านี้ยั งไม่เกิดขึ้ นในสังคมไทย ด้วย
ความไม่เข้ าใจในภู มิ ศาสตร์ประชากรของตั วเอง
แต่กระนั้นก็ตาม ก็ยังคงมีความพยายามจากหลายภาคส่วน
ที่ จะผลักดันให้เกิดสิ่งเหล่านี้ขึ้น อย่างน้ อยๆ ที่สุดก็เห็น
จะมี “มกุฏ อรฤดี” ผู้ซึ่งศึกษาและลงมือทำ�อย่างต่อเนื่อง
และยาวนาน เราเองก็หวังอยู่เช่นกันว่า วัฒนธรรมการอ่าน
จะเกิดขึ้นในเร็ววัน
การอ่านอย่างไร หนังสือในขณะนี้ที่มีในท้องตลาด ซึ่งเข้าไป
ถึงชาวบ้าน ชาวบ้านบอกว่าไม่ใช่ เพราะไม่ได้ศึกษาว่า ชาวบ้าน
เขาควรจะได้อ่านอะไร การหาหนังสือให้ชาวบ้านอ่านจริงๆ
เป็นเรื่องยากมาก ยากจริงๆ ต่ อให้มีเงิ นมาซื้อก็หาซื้อไม่ได้
นี่โชคดีที่เวลาเราไปในกลุ่มมัสยิ ด มันมีหนังสือจำ�นวนหนึ่ง
ที่เป็นหนังสือศาสนา คนเหล่านี้ต้ องการหนังสือศาสนาเยอะ
เราก็จัดการให้เขาได้ หนังสืออาชีพ หนังสือพื้นฐานง่ายๆ
หนังสือพื้นฐานเป็นเรื่องจำ�เป็ นสำ�หรับเขา ไม่ใช่ วรรณกรรม
ก็สำ�หรับคนอี กกลุ่มหนึ่ง คนที่มีการศึกษา คนที่ มีฐานะดี
คนที่อยู่ในเมือง คนที่ ไปพบเห็นอะไรต่างๆ มาแล้ว แต่ชาวบ้าน
ไม่เคยพบเห็นอะไรเลย หนั งสือพื้ นฐานการทำ�มาหากิน
จึงเป็นเรื่องหลักที่เขาอยากได้ อย่างนี้เป็นต้น
109
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๖