Page 90 - วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๖

88
อาภรณ์เครื่ องนุ่งห่มอันสวยงามนอกจากจะ
บ่ งบอกเอกลักษณ์ตั วตนแล้ว ยังบ่งบอกถึ งต้นกำ�เนิด
ที่ มาของรากเหง้ าอันหยั่ งลึ กของบรรพบุรุษดั้ งเดิ มได้
อี กด้วย ว่ ากันว่ าหากมาถึงชุ มชนไหนแล้วไม่เห็ นคน
ในชุ มชนนุ่งห่มอาภรณ์ หรื อแต่งกายประจำ �ท้องถิ่ น
เสมือนว่ามาไม่ถึงที่ นั่น เพราะท้องถิ่ นหรือชุมชนแต่ละแห่ง
ก็ จะมี เอกลักษณ์ การแต่ งกายที่แตกต่างกั นออกไป
เช่ นเดี ยวกับการมาถึง “ราชบุ รี ” ถ้าเราจะไม่แวะชม
แวะซื้ อ “ผ้าทอจก บ้านคูบั ว” อันเลื่องชื ่อติดไม้ ติดมือ
เป็นของฝากเห็นที ว่าจะมาไม่ถึงราชบุรีเป็นแน่
และเมื่อพูดถึงผ้าจกทั้งที หากจะไม่พูดถึ งบุคคล
สำ �คัญของจังหวั ดที่มีชื่อเสียงลื อเลื่องทางด้านนี้ ก็ เห็น
จะเป็ นไปไม่ได้ เพราะท่านคื อ “ครูอุดม สมพร” หรือ
“ดร.อุดม สมพร” ที่ใครๆ รู้จักกันเป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น
คนในพื้นที่หรือรายการโทรทัศน์ รวมไปถึงสื่อต่างๆ ต่างก็
นำ�เสนอเรื่องราวของท่านนับครั้งไม่ถ้วน ซึ่งครั้งนี้เราจะขอ
เล่าถึ งประวัติ ที่มาที่ไปของครูนักอนุรักษ์ผ้ าทอจกไท-ยวน
ราชบุรีคนนี้ ให้รู้จักกั นอีกครั้ง เผื่ อใครผ่านไปผ่านมาแถว
ราชบุ รีจะได้ ทราบถึงที่ มาของผ้าจกบ้ านคู บัว จากการ
ถ่ายทอดของครูผู้ นักอนุ รักษ์อย่าง “ครู อุดม สมพร”
เดิมทีในสมัยที่ ครูยั งเป็นเด็กนั้น “อุดม สมพร”
มีชื่ อจริ งตามทะเบียนบ้ านว่า “เด็ กชายเหี่ ยว สมพร”
เป็นสายเลื อดชาวไทยวน ที่มีต้นก� ำเนิดจาก อ.เชียงแสน
จ.เชียงรายโดยแท้ แต่ เด็กชายเหี่ยวนั้นเกิ ดที่บ้านไร่มะม่วง
ต.คูบัว อ.เมือง จ.ราชบุรี เป็นบุตรของ “คุณพ่อเนี่ยม และ
คุณแม่ ชวา สมพร” ซึ่งมีอาชีพเป็นชาวนา ครั้นเมื่อคุณแม่
คลอดครูอุดมนั้น เด็กชายอุดมเป็นเด็กตัวเหี ่ ยวย่น ชาวบ้ าน
จึงเรียกว่า “เหี่ยว” ซึ่ งเป็นที่มาของชื่อเล่นของครูอุดมนั่นเอง
เมื่ออายุได้ ๙ ขวบเด็กชายเหี่ยว สมพร ก็เข้าเรียน
ครั้งแรกที่ โรงเรียนวัดแคทราย และครูใหญ่ ก็ได้ ตั้ งชื่ อ
ให้ใหม่ว่ า “เด็กชายอุ ดม สมพร” พอจบการศึกษาชั้น
ประถมศึกษาปีที่ ๔ ก็ย้ายไปเรียนที่ใหม่ แต่มีปัญหา เรื่อง
ชื่อไม่ตรงกับชื่ อในทะเบียนบ้านจึ งต้องเปลี่ยนชื่อมาเป็ น
เด็กชายเหี่ยว สมพร ตามเดิม
ครู สมพรจบการศึกษาใบประกอบวิชาชีพชั้นสู ง
จากวิทยาลัยครูบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ในปีพ.ศ. ๒๕๐๘ และ
เข้ารับราชการเป็นครู ที่โรงเรียนการช่ างจังหวั ดจั นทบุรี
จากนั้นครูอุดม ก็ลาออกมาศึกษาต่อจนถึงระดั บปริญญาโท
คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระหว่างที่ครูอุดม
รับราชการครูอยู่นั้น ครูอุดมให้ความสนใจด้านผ้าทอจกไทยวน