Page 82 - วารสารวัฒนธรรม เมษายน - มิถุนายน ๒๕๕๖

80
กษภรณ์ ตราโมท
ศิลปิ นแห่งชาติ
ครูมนตรี ตราโมท
บรมครูและศิลปินผู ้เพียบพร้อมด้วย
ภูมิธรรมและภู มิปัญญา
ครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ ศิลปินอาเซี่ยน
และราชบัณฑิต ปรมาจารย์ ผู้มีคุณูประการต่ อวงวิชาการ
ด้ านดนตรีและนาฏศิลป์ไทยโดยการเขียนตำ�ราดนตรีไทย
ขึ้นเป็นฉบับแรก และริเริ่มเขี ยนหลักสูตรการเรียนการสอน
ดนตรีและนาฏศิลป์ ไทย การสร้างสรรค์ ผลงานดนตรีไทย
และวรรณกรรมอั นเป็นมรดกทางวัฒนธรรมไทยไว้อย่ าง
อเนกอนันต์ ด้ วยความมุ่งหมายอั นแน่วแน่ ที่จะยกฐานะ
ดนตรี และนาฏศิลป์ไทยให้เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ทัดเที ยม
กับศาสตร์อื่นๆ และการรักษาขนบประเพณีในการทำ�หน้าที่
ครู ผู้ประกอบพิธีไหว้ครู และครอบประสิทธิวิชาดนตรีไทย
ไว้อย่างเคร่ งครัดตลอดเวลา ๓๙ ปี
การที่ครูมนตรี ตราโมท สามารถสร้างผลงานได้
เป็นจำ�นวนมาก เป็นที ่ ยอมรับและเชิดชูเกียรติมากมายเช่นนี้
มิใช่แต่เพียงอายุอันยืนยาวถึง ๕ แผ่นดิน (อายุ ๙๕ ปี พ.ศ.
๒๔๔๓-๒๕๓๘) แต่ เนื่องจากชีวิ ตของท่านถึงพร้ อมด้วย
ภูมิธรรมและภู มิปัญญา ท่านจึ งเป็นที่รู้ จักและเคารพรั ก
ของบุ คคลต่างๆ ที่ร่ วมสมัยกับท่าน ข้ อเขียนของผู้ ทรง
คุณวุฒิต่อไปนี้จะเป็นเครื่องแสดงคุณลักษณะความเป็นคนดี
และคนเก่งของท่ านได้อย่างชัดเจน
คุณธนิต อยู่ โพธิ์ อดี ตอธิ บดีกรมศิ ลปากร
ซึ่งเป็นผู้นำ�สำ�คัญในการฟื้ นฟูดนตรีและนาฏศิลป์กรมศิลปากร
นั บตั้งแต่ปีพ.ศ.๒๔๘๖ โดยมีครู มนตรี ตราโมทให้ความร่วมมือ
อย่างเต็มกำ�ลังความสามารถ คุณธนิต กล่ าวในงานฉลอง
อายุ ๘๔ ปีของครูมนตรีว่า “นายมนตรี ตราโมท เป็นผู้ที่ มี
ความรู้แตกฉานในด้ านดนตรี ไทยมาตั้ งแต่ต้ น จนทาง
ราชการยกย่องให้เป็นหนึ่ งในศิลปินพิเศษของกรมศิลปากร
เป็ นที่ยกย่องว่าเป็นปรมาจารย์ ทางดนตรีไทยและเป็ นครู
ที่ ได้ ทำ �พิธี ไหว้ ครู และครอบให้ แก่ ศิ ษยานุ ศิ ษย์ ทั้ งใน
กรมศิลปากรและภายนอกเป็นประจำ� นั บว่าเป็นผู้สามารถ
ใช้ความรู้ทางดนตรีให้เป็ นประโยชน์อย่างดีโดยปราศจาก
อคติแด่ศิษยานุศิษย์ตลอดมา จึงเป็นบุคคลที่ ควรแก่การยกย่อง
สรรเสริญโดยแท้”
คุ ณสุลักษณ์ ศิวรักษ์ (ส.ศิวรักษ์) ปัญญาชนสยาม
กล่ าวถึงครู มนตรี ไว้ ว่า “ในบรรดาคนที่ ไม่ได้เรี ยนดนตรี
อย่างฝรั่ง แต่เข้าใจดนตรีไทยอย่างแยกแยะและลึกซึ้งทั้ งเล่นได้
แต่งได้นั้น เห็นมีสมเด็ จเจ้าฟ้ ากรมพระยานริศรานุวั ดติวงศ์
ทรงเป็นเอกอุ สำ�หรับผู้ที่ร่วมสมัยกั บเราก็เห็นมีคุ ณมนตรี
ตราโมทนี้แหละ”
อาจารย์ปราณี สำ�ราญวงศ์ อดีตผู้ อำ�นวยการ
วิทยาลัยนาฏศิลป์ ผู้ เป็นทั้ งศิษย์ และผู้ ช่วยปฏิบัติ งานที่
ครูมนตรี ตราโมท ไว้วางใจ ท่านบรรยายเรื่องความสัมพันธ์
ของครูมนตรี กับวิทยาลัยนาฏศิลป์ในวาระ ๑๐๐ ปีครูมนตรี
ตราโมท พ.ศ.๒๕๔๓ ที่หอประชุมวิทยาลัยว่า “ท่าน (ครูมนตรี
ตราโมท) เป็นผู้กำ�หนดในการวางหลักสูตรการเรียนการสอน
วิชาศิ ลปะ มิใช่ วิชาดนตรีไทยแต่เพียงอย่างเดียว วิชาศิลป์
แทบทุกสาขา ของวิทยาลัยนาฏศิลป์...ท่านเป็นผู้ กำ�หนด
พิธีการไหว้ครู เป็นประธานในพิธีการไหว้ครูของวิทยาลัย ทั้ ง
ส่ วนกลางและส่วนภูมิ ภาค ท่านได้ ปฏิ บัติ ภารกิจอั นนี้