ครั
้
งหนึ่
งนานมาแล้
ว มี
ครอบครั
วหนึ
่
งอาศั
ยอยู่
ที่
ตำ
�บลอ่
าวน้
อย อำ
�เภอเมื
อง จั
งหวั
ดประจวบคี
รี
ขั
นธ์
มี
อาชี
พประมงชายฝั่
ง และทำ
�ไร่
หั
วหน้
าครอบครั
วชื
่
อ “ตาม่
องล่
าย” มี
ภรรยาชื่
อ “นางรำ
�พึ
ง” มี
ลู
กสาวคนเดี
ยว
ชื่
อ “ยมโดย”
ครอบครั
วนี้
อยู่
เย็
นเป็
นสุ
ขเรื่
อยมา ตราบจนถึ
งเวลาที่
ยมโดยโตเป็
นสาวสวย ตาม่
องล่
ายได้
รั
บปาก
กั
บพ่
อค้
าสำ
�เภาจี
นชื่
อ “เจ้
ากรุ
งจี
น” ว่
าจะยกลู
กสาวให้
เป็
นภรรยา ส่
วนนางรำ
�พึ
งก็
รั
บปากกั
บลู
กชายเจ้
าเมื
อง
เพชรบุ
รี
ชื่
อ “เจ้
าลาย” ว่
าจะยกลู
กสาวให้
เป็
นเจ้
าสาว ซึ่
งสามี
ภรรยาคู่
นี้
ไม่
ได้
ปรึ
กษากั
นมาก่
อน
ครั้
นถึ
งวั
นฤกษ์
ดี
ในการแต่
งงาน เจ้
ากรุ
งจี
นและเจ้
าลายต่
างก็
ยกขบวนขั
นหมากมุ่
งหน้
าสู่
บ้
านเจ้
าสาว
ที่
เวิ้
งอ่
าวน้
อย จั
งหวั
ดประจวบฯ ตาม่
องล่
ายและนางรำ
�พึ
งตกใจจนขาดสติ
เกิ
ดการทะเลาะกั
นคว้
าสิ่
งของขว้
าง
ปาใส่
กั
นด้
วยความโกรธแค้
น
นางรำ
�พึ
งเริ่
มคว้
าหมวกเหวี่
ยงใส่
หน้
าตาม่
องล่
ายปลิ
วไปตกชายหาดประจวบฯ กลายเป็
น
“เขาล้
อมหมวก” ส่
วนตาม่
องล่
ายโยนกระบุ
งใส่
นางรำ
�พึ
ง ลอยข้
ามอ่
าวไทยไปตกที่
จั
งหวั
ดตราด กลายเป็
น
“เกาะกระบุ
ง”
นางรำ
�พึ
งคว้
างอบเหวี่
ยงใส่
หน้
าตาม่
องล่
ายปลิ
วไปตกที่
จั
งหวั
ดตราด กลายเป็
น “แหลมงอบ”
ส่
วนตาม่
องล่
ายคว้
าจานขว้
างใส่
นางรำ
�พึ
ง ร่
อนไปตกกลางทะเลที่
ปากอ่
าวคลองวาฬ กลายเป็
น “เกาะจาน”
ตาม่
องล่
ายพุ่
งสากใส่
นางรำ
�พึ
ง แหวกอากาศไปกระแทกเกาะที่
อำ
�เภอบางสะพานน้
อย กลายเป็
น
“เกาะทะลุ
” แล้
วหั
กออกเป็
นสองส่
วน ท่
อนแรกไปตกกลางทะเลที
่
ปากน้
ำ
�ชุ
มพร กลายเป็
น “เกาะสาก” อี
กท่
อนหนึ
่
ง
ข้
ามอ่
าวไทยไปตกที่
พั
ทยากลาง จั
งหวดชลบุ
รี
กลายเป็
น “เกาะสาก” เช่
นกั
น
นางรำ
�พึ
งวิ่
งหนี
สามี
จนหมดแรงที่
ชายฝั่
งทะเลบางสะพาน ทอดตั
วนอนลงบนหาดทรายจนกลาย
เป็
นหิ
น กลายเป็
น “เขาแม่
รำ
�พึ
ง” ตาม่
องล่
ายยั
งคงคว้
าครกตำ
�ข้
าวทุ่
มตามนางรำ
�พึ
งไปตกที่
หน้
าเมื
องพั
ทยา
กลายเป็
น “เกาะครก”
ตาม่
องล่
ายคลุ้
มคลั่
งหนั
กจั
บตั
วยมโดยฉี
กเป็
นสองซี
ก ซี
กหนึ่
งโยนให้
เจ้
าลาย ไปตกในทะเลที่
ปราณบุ
รี
กลายเป็
น “เกาะนมสาว” อี
กซี
กก็
ขว้
างให้
เจ้
ากรุ
งจี
น แต่
ไปตกลงทะเลที่
ชลบุ
รี
กลายเป็
น “เกาะนมสาว”
อี
กเกาะหนึ่
ง
เจ้
าลายตกใจกั
บความบ้
าคลั่
งของตาม่
องล่
าย จึ
งทิ้
งเครื่
องขั
นหมากระหว่
างทางกลั
บบ้
าน กลายเป็
น
“เขาขั
นหมาก” หรื
อ “เขาสามร้
อยยอด” ที่
ปราณบุ
รี
ส่
วนของหมั้
นและของขวั
ญกองอยู่
บนพื้
นดิ
นสู
งเป็
นภู
เขา
กลายเป็
น “เขาเพชร พลอย” หรื
อ “เขาหั
วแก้
ว หั
วแหวน” จั
งหวั
ดเพชรบุ
รี
แล้
วเจ้
าลายเศร้
าจนหมดแรงเดิ
นต่
อไป
จึ
งทอดตั
วลงบนหญ้
า มองขึ้
นฟ้
าคิ
ดถึ
งยมโดย กลายเป็
น “เขาเจ้
าลาย”
ส่
วนเจ้
ากรุ
งจี
นเดิ
นทางออกจากประจวบฯ โดยเทขั
นหมากและอาหารการกิ
นลงทะเล หมากสด
ลอยไปกลางทะเล อำ
�เภอคลองใหญ่
จั
งหวั
ดตราด กลายเป็
น “เกาะหมาก” ตะเกี
ยบ กลายเป็
น “เขาตะเกี
ยบ”
ที่
หั
วหิ
น ส่
วนหลั
กผู
กเรื
อสำ
�เภา ที่
ลื
มถอนออก กลายเป็
น “เกาะหลั
ก” ในทะเลหน้
าเมื
องประจวบฯ
ตาม่
องล่
ายทรุ
ดตั
วลงที่
ริ
มอ่
าวน้
อย กลายเป็
น “เขาตาม่
องล่
าย” เสี
ยใจกั
บเหตุ
การณ์
ที่
เกิ
ดขึ้
น ส่
วน
กระจกเงาของยมโดยลอยไปติ
ดภู
เขาชายทะเลหน้
าเมื
องประจวบฯ กลายเป็
น “เขาช่
องกระจก”
นิ
ทานตาม่
องล่
ายนี
้
เลยกลายเป็
นตำ
�นาน และเป็
นเรื
่
องเล่
าที
่
เกี
่
ยวกั
บสถานที
่
ต่
างๆ มาจนถึ
งทุ
กวั
นนี
้
นิ
ทานตาม่
องล่
าย