Page 74 - นิตยสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๒ ฉบับที่ ๑ มกราคม-มีนาคม ๒๕๕๖

มรดกวัฒนธรรม
สิ ่ งควรรู กับ
๑
๒
๓
สํานักมรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม สวธ.
พูดถึง “มรดกโลก” หลายคนรองออ!
แลว “มรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม” ล ะ
มาทําความรูจักกันสักหนอยดีกวา
“มรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม” กับ
“มรดกโลก” ไมเหมือนกัน
“มรดกภูมิ ป ญญาทางวัฒนธรรม” เน น
แนวทางปฏิบัติ การแสดงออก ทั กษะ องคความรู
ความเชื่ อ ฯลฯ ของชุมชน กลุมคน หรือในบางกรณี
ปจเจกบุคคล ที่สงผ านและสืบทอดจากรุ นสูรุน
หรืออีกนั ยหนึ่ง คือ วั ฒนธรรมที่ยังมีชีวิต สวน
“มรดกโลก” เนนโบราณสถานหรืออุทยานแหงชาติ
ที่ ทรงคุณคาโดดเด นเป นสากล ในแง มุ มของ
ประวัติศาสตร ศิลปะ หรือวิทยาศาสตร เปนสําคัญ
“มรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม” กับ
“มรดกทางวัฒนธรรมที่จับตองไมได”
เหมือนกันไหม
“มรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม” เปนศัพท
ที่ กรมส งเสริ มวั ฒนธรรมแปลและนิ ยามขึ้น
จากอนุสั ญญาว าดวยการสงวนรั กษามรดก
ไทยยังไมไดเขาเปนภาคีอนุสัญญาวาดวย
การสงวนรักษามรดกทางวัฒนธรรมที่
จับต องไมได
ประเทศไทยอยูระหวางเตรียมการเขาเปน
ภาคีสมาชิก อนุสัญญาว าดวยการสงวนรั กษา
มรดกทางวัฒนธรรมที่ จั บตองไม ได จึ งทํ าให
ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ยั ง ไ ม ส า ม า ร ถ เ ส น อ ม ร ด ก
ทางวัฒนธรรมของไทยเพื่ อขึ้นบั ญชีรายการ
มรดกวั ฒนธรรมที่ จั บต องไม ได ของยู เนสโก
ไดในขณะนี้ อยางไรก็ตาม ประเทศไทยไดพัฒนา
กลไกและมาตรการตางๆ เพื่อรองรับการเขาเปน
ภาคีอนุสัญญาฯ แลว ไดแก การจัดทํ าคลังขอมูล
การขึ้นทะเบียน และการพัฒนากฎหมาย
๘
ทางวัฒนธรรมที่จับตองไม ได (Intangible Cultural
Heritage) ของยูเนสโก ที่ มุงสงเสริมการตระหนัก
ถึงคุณคาอั นโดดเด น ยกยององค ความรู และ
ภู มิ ป ญญาของบรรพบุ รุ ษ ส ง เสริ มศั กดิ์ ศรี
ทางวัฒนธรรม และเอกลั กษณของกลุมชนที่มี อยู
ทั่วประเทศ แตศัพทคําวา ”มรดกทางวัฒนธรรม
ที่จั บตองไมได” อาจจะเขาใจยากและไมคุนเคย
ในประเทศไทย คณะกรรมการวัฒนธรรมแหงชาติ
จึงมีมติเมื่อวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๒ ใหใชคําวา
“มรดกภูมิปญญาทางวัฒนธรรม”
“มรดกภูมิ ปญญาทางวัฒนธรรม ”
๗๒