Page 54 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับอาเซียน

52
บ้านเรือนที่ อยู่อาศัย
เฮือนมรดกเชี ยงม่ วน เป็ นบ้ านไม้ที่ เก่าแก่
ในหลวงพระบาง ซึ่งลักษณะการสร้างบ้านนั้นได้รับอิทธิ พล
จากฝรั่งเศสในยุคของการล่าอาณานิคม แสดงถึงเอกลักษณ์
ที่ โดดเด่นในสมั ยนั้นได้เป็นอย่างดี ปัจจุ บันเป็นอาคาร
อนุรักษ์ขององค์การยูเนสโก กล่าวกันว่ า ดั้งเดิมเป็ นของ
พระยาหมื่ นนา ขุนนางในราชสำ�นั กล้านช้าง ในสมัยหนึ่ง
ขุนนาง และคหบดีเมื องหลวงพระบางนิยมปลูกเรือนตึ ก
แบบฝรั่ง ทำ�ให้อาคารไม้แบบเดิมถูกรื้อไปมาก ที่เหลือสภาพ
สมบูรณ์อยู่ ก็เฉพาะเรือนหลังนี้เท่ านั้น นั บเป็นสั ญลักษณ์
ของการเป็นมรดกโลกที่ องค์การยูเนสโกได้อนุรักษ์ ไว้เป็ น
แบบอย่ างของบ้านลาวยุคโบราณ
นอกจากบ้านเรือนของประชาชนแล้ว สิ่งปลูกสร้าง
ที่เชื่อมโยงกับความเชื่อทางศาสนาก็มีความสวยงามไม่น้อย
อย่างเช่น “พระธาตุหลวง” ซึ่งบรรจุพระบรมสารีริกธาตุของ
พระพุ ทธเจ้ า ที่ ได้รั บพระราชทานมาจากพระเจ้าอโศก
มหาราชแห่งอิ นเดีย ที่นี่จึงเสมือนเป็นศูนย์รวมทางจิตใจของ
ชาวเวียงจั นทน์ “หอพระแก้ว” เป็นวัดที่พระแก้วมรกตเคย
ประดิ ษฐานอยู่ ก่อนที่สมเด็ จพระเจ้าตากสินมหาราชจะ
อัญเชิญมาประดิ ษฐานที่กรุงเทพฯ ปั จจุบันที่นี่ได้ เปิดเป็น
พิ พิธภัณฑ์ให้เข้ าเยี่ยมชม “ประตูชั ย” หรือ “ปะตูไซ” เป็น
อนุ สรณ์เพื่อรำ�ลึ กถึงชาวลาวที่เสียชีวิ ตในสงคราม โดยสร้าง
ขึ้นตามแบบประตูชัยในฝรั่งเศส แต่ ได้มีการผสมผสานศิลปะ
แบบลาวเข้าไปด้วย “วัดเชียงทอง” ซึ่ งเป็นวัดที่สร้างขึ้นใน
สมัยของพระเจ้ าไชยเชษฐาธิราช ได้ รับการยกย่ องว่าเป็น
วั ดศิลปะล้ านช้าง ที่งดงามที่สุด
ศิลปะการแสดง การละเล่น
นาฏศิลป์ในลาวได้รับอิทธิพลจากประเทศใกล้เคียง
ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ ๒๐ ทั้งเรื่องรามายณะและชาดกต่ างๆ
เนื่องจากลาวเป็นประเทศขนาดเล็ก และในช่วงพุทธศตวรรษ
ที่ ๒๔ - ๒๕ ลาวก็อยู่ใต้อำ�นาจการปกครองของประเทศอื่น
โดยนาฏศิลป์ของลาวที่มีให้เห็นในทุกวันนี้ อย่างเช่น โขน
ละครนอก ละครใน ลาวได้ดั ดแปลงเป็นลักษณะการขับร้อง
ของตนและใช้แคนเป็นเครื่องดนตรีหลักผสมกับวงปี่พาทย์
การแสดงที่โดดเด่นของลาวคื อ “หมอลำ�” ซึ่ ง
เป็นการขับร้ องประกอบดนตรี ผู้ขับร้ องจะร้องเกี่ ยวกั บ
ความรัก เรื่องราวในสังคม เกร็ด และนิทานจากรามายณะ
และชาดกต่างๆ ดนตรีที่ประกอบ ก็คือ “แคน” ซึ่งเชื่อว่าเป็น
เครื่องดนตรีเก่าแก่มากในเอเชีย แต่เดิมนั้ นการแสดงหมอลำ�
จะมีนักดนตรี ๑ คนและนั กร้องชาย ๑ คน แต่ในช่วงหลังๆ
อาจมี นักร้องหญิ งเพิ่ มเข้ามาด้ วย ส่วนเนื้อหาการร้องก็
เปลี่ยนเป็ นเรื่ องรักใคร่ ในส่วนการแสดงนาฏศิลป์ การฟ้อนรำ�
ที่มี ชื่อเสียงของลาวได้แก่ “การฟ้ อนนางแก้ว” ซึ่งเป็นการรำ�
ที่สืบทอดท่ารำ�มาจากราชสำ�นักลาวหลวงพระบาง การฟ้อน
นางแก้วเป็นชุดการแสดงที่มักได้ รับการคัดเลือกให้ มาแสดง
ในงานสำ�คัญระดับชาติ อยู่เสมอ
นอกจากนี้แล้ วยังมีการขั บลำ�พื้นเมื องประกอบ
การฟ้อนเฉพาะถิ่ นอันเป็ นที่รู้จั กกั นดี เช่น ลำ �ตังหวาย
ลำ�สาละวัน ลำ�เชียงขวาง ลำ�ผู้ ไท ขับทุ้มหลวงพระบาง และ
ลำ�มหาชั ย เป็นต้น อี กทั้งในการบันเทิ งภาคค่ำ�ในสถานที่
ต่างๆ ชาวลาวยังมีการละเล่ นเฉพาะเป็นการเต้นบาสลอป
ซึ่งเป็นจังหวะการเต้นที่ทุกคนในสถานที่นั้นจะออกมาเต้น
ในรูปแบบเดียวกัน พร้อมๆ กัน และมี การรำ�วง เป็นความ
สนุกสนานร่วมกันของผู้เข้ าร่วมงานทั้งหมดอีกด้วย
เฮือนมรดกเชียงม่ วน