Page 38 - นิตยสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๒ ฉบับที่ ๑ มกราคม-มีนาคม ๒๕๕๖

๓๖
นอย คนนักที่จะทราบถึงความสําคัญของทาน
ในหนาประวัติศาสตรสมัยกรุงศรี อยุธยาและเรื่องราวที่บอกเล า
ผานตํานานทองถิ่นของบานเมื องแถบคาบสมุทรสทิงพระ
หลวงพอทวดไดรับสมณศักดิ์ ชั้นสมเด็จฯ จากราชสํานัก
กรุงศรีอยุธยาเปน “สมเด็จเจาพะโคะ” หัวหนาคณะสงฆลังกาชาด
ที่วัดพะโคะ โดยไดรั บการกัลปนาที่ดินและผู คนมาเปนขาพระ
โยมสงฆ ปกครองทองถิ่นและชุมชนในชวงที่ มีโจรสลั ดจาก
ปลายแหลมมลายูเข าปลนบ านเมือง ถื อเป นพระสงฆที่ มี
บทบาททางสังคมและความเชื่อในเขตปลายแดนรัฐสยามที่มี
กรุงศรีอยุธยาเปนศูนยกลาง
สําหรับชาวบ านในทองถิ่นทุกวันนี้ยังคงจดจําและ
ดูแลรักษาสถานที่สําคัญซึ่ งเกี่ยวข องกับหลวงพอทวดไวเปน
พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์หลายแหง เช น ทุงเปล สถานที่ เกิดเหตุมีงูใหญ
มาพั นรอบเปลที่ แมผูกไวใตรมไมเมื่อต องออกไปเกี่ยวขาว
ครั้งเมื่อท านยังเปนทารก ตนกรางหรือตนเลี ยบที่เชื่อว าใชฝง
รกของท านเมื่อแรกเกิด แมแตสถานที่ตั้งเรือนของตระกูลที่
บ านดีหลวง ก็ยังเปนพื้นที่โล งไม มีใครเข าไปบุกรุ กสรางบาน
ซอนทับ รวมทั้ง วัดพะโคะ หรือวัดราชประดิ ษฐาน ซึ่งเปน
วัดหลวงและคงความสําคัญอยางสืบเนื่องมาโดยตลอด
นอกเหนือจากที่เป นผูนํ าทางจิ ตวิญญาณแล ว
ยังปรากฏแนชัดวา ทานเปนผูนํ าทางการปกครองผูคนขาพระ
ซึ่งมีผูสมัครใจเขารวมเปนชุ มชนภายใตบารมีของทานเหนือ
ผูปกครองฆราวาสในแถบคาบสมุทรสทิงพระและเรื่อยไปจนถึง
อีกฟากฝงหนึ่งของทะเลสาบแถบพัทลุงดวย
เหตุนี้ ตํ านานความอั ศจรรย ในชี วประวั ติของ
หลวงพอทวด จึ งมีอภิ นิหารปรากฏเปนคําบอกเลาในลักษณะ
ของผูมีบุญ มิใชผูคนธรรมดา กลายเปนบุ คคลศักดิ์สิทธิ ์ ชื่อเสี ยง
เลื่องลือไปจนถึ งบานเมืองของชาวมลายู ที่ปาตานี เพราะมี
คนพุทธที ่ ปตตานี ศรัทธาตํานานจากทองถิ่น วัดชางไห ในอําเภอ
โคกโพธิ์ จากตํ านานเรื่องเลาในท องถิ่นก็ สรางสมมติ ฐาน
จนเชื่ อกันภายหลังว าท านจํ าพรรษาเปนวั ดสุ ดท ายใน
ชวงปลายชีวิต
จึ งเล าลื อกั นวาท านออกเผยแพรพุทธศาสนา
ในดินแดนมลายูทางรัฐปาตานีจนถึงทั้งฝ งเคดาหและกลันตัน
๑ ๒