Page 19 - Culture1-2018
P. 19
การแสดงโนราที่เป็นงานบันเทิงทั่วๆ ไป แต่ละครั้ง แต่ละคณะจะมี
ล�าดับการแสดงที่เป็นขนบนิยม โดยเริ่มจากปล่อยตัวนางร�าออกร�า (อาจมี
ผู้แสดงจ�านวน ๒-๕ คน) ซึ่งมีขั้นตอน คือ เกี้ยวม่าน หรือขับหน้าม่าน
เป็นการขับร้องบทกลอนอยู่ในม่านกั้นโดยไม่ให้เห็นตัว ออกร่ายร�า
แสดงความช�านาญและความสามารถในเชิงร�าเฉพาะตัว
นั่งพนัก ว่าบทร่ายแตระ แล้วท�าบท (ร้องบทและตีท่าร�า
ตามบทนั้นๆ) ว่ากลอน เป็นการแสดงความสามารถ
เชิงบทกลอน (ไม่เน้นการร�า) ถ้าว่ากลอนที่แต่งไว้ก่อน
เรียกว่า “ว่าค�าพรัด” ถ้าเป็นผู้มีปฏิภาณมักว่ากลอนสด เรียกว่า
“ว่ามุดโต” และร�าอวดมืออีกครั้ง แล้วเข้าโรง
ออกพราน คือ ออกตัวตลก เป็นผู้มีความส�าคัญ ในการสร้าง
บรรยากาศการแสดงให้ครึกครื้น
ออกตัวนายโรง หรือโนราใหญ่ นายโรงจะอวดท่าร�าและการขับ
บทกลอนเป็นพิเศษให้สมแก่ฐานะที่เป็น นายโรง ในกรณีที่เป็นการแสดง
๓ ประชันโรง โนราใหญ่ จะท�าพิธีเฆี่ยนพราย และเหยียบลูกนาว เพื่อเป็นการ
ตัดไม้ข่มนามคู่ต่อสู้ และเป็นก�าลังใจแก่ผู้ร่วมคณะของตนด้วย
๑. การประกอบพิธีกรรม ปัจจุบันการแสดงโนรายังคงมีการแสดงทั้ง ๒ รูปแบบ ทั้งเพื่อความ
ไหว้ครูในโนราโรงครู บันเทิงและการร�าในพิธีกรรม คุณค่าของโนรา นอกจากเครื่องแต่งกายและ
๒. การเล่นเป็นเรื่อง ท่าร�าที่มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะแล้ว โนรายังท�าหน้าที่เป็น “สื่อ”
ในโนราโรงครู
๓. ออกพราน หรือตัวตลก เผยแพร่ให้ข้อมูลข่าวสารต่างๆ ให้ประชาชนได้รับทราบอย่างทั่วถึง และ
สร้างรอยยิ้ม หรือ เข้าถึงชาวบ้านได้ง่าย โนราจึงเป็นศิลปะการ
สร้างบรรยากาศ แสดงของชาวภาคใต้ที่ยังคงครองความนิยม
การแสดง
ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงในโลก
ปัจจุบันได้ดีตามสมควร
โนรา ความเชื่อ และพิธีกรรม
โนรา นอกจากเป็นศิลปะการแสดง ที่สร้างความบันเทิงแล้ว และการร�าถวายมือของการแสดงทั้งหลายในภาคกลาง
โนรา ยังเป็นการแสดงที่มีพิธีกรรมขรึมขลังที่แฝงไว้ด้วยความเชี่อ ในวันนี้ นักแสดงโนราอาชีพยังมีอยู่มากมายหลากหลายคณะ
และวิถีปฏิบัติ มีขนบแบบแผน มีความเชื่อเรื่องจิตวิญญาณ กระจายอยู่ทั่วทุกจังหวัดในภาคใต้ และยังมีอีกจ�านวนมากมาย
โดยเฉพาะวิญญาณบรรพบุรุษ ที่เรียกว่า ตายายโนรา หรือตาหลวง หลายรัฐในประเทศมาเลเซีย โดยเฉพาะรัฐเปอร์ลิส กลันตัน ตรังกานู
ซึ่งอาจให้คุณและโทษได้ส�าหรับการปฏิบัติตัวต่างๆ ของศิษย์โนรา และไทรบุรี ซึ่งมีชาวมาเลเซีย เชื้อสายไทยอาศัยอยู่ร่วมด้วย
ทั้งหลาย ดังนั้นเมื่อมีการประกอบพิธีส�าคัญคือ โนราโรงครู นอกจากนั้นในสถานการศึกษาต่างๆ ก็รวบรวมครูและจัดตั้งคณะ
เจ้าภาพที่เป็นลูกหลานตายายแต่ละสายได้ก�าหนดการจัดงาน โนราขึ้นเพื่อด�ารงไว้ซึ่งศิลปวัฒนธรรมซึ่งบรรพบุรุษได้สร้างสรรค์
ขึ้นแล้ว ก็จะมีลูกหลานและศิษย์โนราพากันเข้ามาร่วมงานด้วย ไว้ให้ด�ารงคงอยู่ต่อไป และได้รับความสนใจจากคนหนุ่มสาว
เป็นจ�านวนมาก และในรายการส�าคัญนี้ จะมีโอกาสได้เห็น รุ่นใหม่เป็นจ�านวนมาก โนราไม่เคยตาย ไม่เคยสูญหายไปจาก
การแสดงอย่างเต็มฝีมือของโนราเก่งๆ ในสายครูเดียวกันทั้งหลาย ดินแดนใต้ และจะด�ารงคงอยู่เป็นสัญลักษณ์ส�าคัญของภาคใต้
เป็นการแสดงอวดฝีมือที่มีลักษณะใกล้เคียงกับการจัดงานไหว้ครู ไปตลอดกาล
มกราคม
มกราคม - มีนาคม ๒๕๖๑ - มีนาคม ๒๕๖๑ 17 17