Page 97 - CultureMag2015-3
P. 97
เร(อื ถนาวใหร)ญ่
ต(ชบู ั่วตคอ่ รเาลวา้) (ชเ่ัวหคยร้าาว) (ชเถ่ัวยี คงรนาาว) (ชเ่วั หคยร้าาว) เรือนชาวนาแสดงใหเ้ หน็ ลักษณะของเรือนใหญ่
เปน็ เรือนหลักของครัวเรอื นอสี าน ประกอบด้วย
หอ้ งเปงิ หอ้ งนอนของพอ่ แม่ และห้องสว้ มหรือห้องสว่ ม
(ลูกสาวและลูกเขย) มสี ว่ นของระเบยี งทมี่ ีเกยหลังคาคลุม
และมีชานแดด สว่ นหน่งึ ของชานกนั ไว้เป็นหอ้ งครัว
(ภาพ : กอบโชค ทานะแสน)
สร้างในชุมชนเดิม สร้างนอกชุมชน-เกิดชุมชนใหม่
แผนภาพแสดงใหเ้ ห็นความเปลย่ี นแปลงของครวั เรอื น
ที่มีเรอื นใหญท่ ี่มีครอบครัวตน้ ประกอบดว้ ยคนสองชัว่ อายคุ น
หรอื มากกวา่ น้ัน เมอ่ื จำ� นวนสมาชกิ ในครัวเรือนมากขึน้
ครอบครัวบางสว่ นจะขยบั ขยาย เพือ่ สรา้ งเหย้า ตูบเหยา้
เป็นท่พี �ำนกั ชวั่ คราว กอ่ นที่จะพัฒนาหนว่ ยของครอบครัว
ใหเ้ ปน็ ครอบครัวต้น เมือ่ มลี ูกหลานเพ่ิมข้ึนในครอบครัว
ที่แยกจากครอบครัวต้นในรนุ่ พ่อแม่
(ภาพประกอบ : ศรณั ย์ ทองปาน)
เลา้ ขา้ วและตูบต่อเล้า แสดงให้เห็นความสำ� คญั ของข้าวและวฒั นธรรมข้าวของคนอสี าน ภายในบริเวณเล้า
นอกจากเล้าขา้ วหลกั ทเี่ ปน็ เรือนสเี่ หลย่ี มท�ำดว้ ยไม้เนอ้ื แขง็ อยู่ตรงกลางแลว้ ปีกด้านซ้ายแสดงให้เหน็ ครกตำ� ข้าว
ท่ีอาศยั การเหยียบไมค้ านเพ่อื กะเทาะขา้ วเปลือกสำ� หรบั หงุ และปีกดา้ นขวาเป็นตูบต่อเลา้ นน่ั หมายถงึ
เม่ือลูกสาวแตง่ งานและนำ� เขยเขา้ บ้าน บริเวณนจ้ี ะเป็นท่พี กั อาศัยชว่ั คราวของค่สู ามีภรรยาทแ่ี ตง่ งานใหม่
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๕๘ 95
