Page 37 - E-Book Culture 02_20182
P. 37
ชายสองแย่งหญิงหนึ่ง คือเรื่องชิงรักหักสวาท
ของขุนแผน ชายหนุ่มรูปงามผู้เก่งกล้าทาง
การต่อสู้และมีเวทมนต์อาคมสูงส่ง กับขุนช้าง
เศรษฐีใหญ่รูปร่างไม่ต้องตาหญิงสาว แต่มี
ความฉลาดแกมโกงเจ้าเล่ห์เพทุบายร้อยแปด
และสามารถใช้จุดเด่นของตนแย่งชิงนางพิม
พิลาไลย นางเอกสาวสวยชาวบ้านกรุงศรีอยุธยา
ที่อยู่ในกรอบจารีตประเพณีเคร่งครัดได้ส�าเร็จ
ส่วนโครงเรื่องรุ่นลูก กลับเป็นเรื่องราว
การต่อสู้ชิงรักหักสวาทกันระหว่าง สองหญิง
แย่งหนึ่งชาย คือจมื่นไวยวรนาถ หรือพลายงาม
บุตรชายผู้เก่งกล้าเรืองวิชาอาคมของขุนแผน
โดยนางศรีมาลา เมียรักภรรยาหลวง ต่อสู้
เณรแก้ว ได้สบตากับนางพิมครั้งแรกเมื่อขึ้นเทศน์มหาชาติ เมื่อเทศน์จบนางพิมถอดผ้าสไบขึ้นถวาย
สัปปุรุษหญิงชายครั้นได้ฟัง เสียงสาธุดังขึ้นพร้อมหน้า
ทุกคนดลใจให้ศรัทธา นางพิมเปลื้องผ้าทับทิมพลัน
จีบจบค�ารบถ้วนสามที ยินดีวางลงในพานนั่น
ถวายแล้วนอบนบอภิวันท์ พิษฐานส�าคัญด้วยศรัทธา
และหนังสือเรื่องขุนช้างขุนแผนนี้ ไม่เพียงแต่จะเป็นวรรณกรรมส�าหรับอ่านกัน
เล่นเพื่อความเพลิดเพลินและเพื่อรับรสแห่งวรรณคดีเป็นเครื่องบันเทิงใจเท่านั้น หาก
แต่บางตอนในวรรณกรรมเรื่องนี้ยังเป็นหลักฐานที่ให้ความรู้ในเรื่องราวความเป็นอยู่
ของผู้คนและบ้านเมืองในสมัยต้นรัตนโกสินทร์เมื่อหนังสือเล่มนี้ได้แต่งขึ้นไว้ด้วย
สมกับที่มีค�ากล่าวว่า วรรณกรรมเป็นกระจกเงาสะท้อนภาพความเป็นไปของบ้าน
เมืองในยุคนั้นๆ ให้คนรุ่นหลังๆ ได้ทราบ
ขุนช้าง ขุนแผน เป็นนิทานชีวิตรักสามเส้า ที่ชาวกรุงศรีอยุธยาน�ามาเล่าขาน
ในรูปแบบของการขับล�าน�าปากเปล่าประกอบการขยับกรับที่เรียกกันว่า การขับเสภา
มาตั้งแต่สมัยต้นกรุงศรีอยุธยา นักขับเสภา จะเลือกสรรขับเฉพาะตอนส�าคัญๆ
ไม่ปรากฏหลักฐานมาเป็นลายลักษณ์อักษร
เพิ่งจะมีการรวบรวมเรียบเรียงให้เป็นเรื่องเดียวกันในสมัยรัชกาลที่ ๒ แห่งกรุง
รัตนโกสินทร์ และได้ตีพิมพ์ขึ้นครั้งแรกในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า ความฝันของนางเทพทอง ก่อนให้ก�าเนิดขุนช้าง
เจ้าอยู่หัว ใน พ.ศ. ๒๕๑๕ โดยโรงพิมพ์หมอสมิธ ต่อมาใน พ.ศ. ๒๔๖๐ จึงได้มี ฝ่ายนางเทพทองนั้นนอนหลับ พลิกกลับก็เพ้อละเมอฝัน
การช�าระต้นฉบับของหลวง และของชาวบ้านจัดพิมพ์ขึ้นเป็น ฉบับหอสมุดวชิรญาณ ว่าช้างพลายตายกลิ้งตลิ่งชัน พองขึ้นหัวนั้นเน่าโขลงไป
บินเตร่เร่มาแต่ป่าใหญ่
ยังมีนกตะกรุมหัวเหม่
ซึ่งเป็นต้นแบบของเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันทั่วไป อ้าปากคาบช้างแล้ววางไป เข้าในหอกลางที่นางนอน
นิทานขุนช้างขุนแผน เนื้อหาหลักเป็นเรื่องเล่าชีวิตชาวบ้านแท้ๆ ผูกเป็น ในฝันนั้นว่านางเรียกนก เชิญเจ้าขรัวหัวถกมานี่ก่อน
รักสามเส้าของชายหญิงสองรุ่น รุ่นพ่อ และรุ่นลูก โครงเรื่องรุ่นพ่อเป็นเรื่องของ นางคว้าได้ตัวเจ้าหัวกล้อน กอดนกกับช้างนอนสบายใจ
เมษายน - มิถุนายน ๒๕๖๑ 35
