Page 52 - Culture4-2017 วารสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๖ ฉบับที่ ๔ ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๖๐
P. 52
๑
ตนเองรู้ออกมาเป็นลายลักษณ์อักษร และใช้เป็นคู่มือในการถ่ายทอด การแข่งขันตีโพนจะส่งเข้าแข่งขันกี่ใบก็ได้ ด้วยเหตุนี้
ส่งต่อความรู้ ถือเป็นวิถีแห่งครูอย่างแท้จริง การเตรียมโพนเพื่อตีแข่งขันจึงต้องท�าหลายใบ แต่ละใบมีเสียง
บริเวณที่ดินส่วนตัวได้สร้างเป็นที่ท�างานส�าหรับสร้างโพน ที่แตกต่างกันออกไป มือตีก็มักจะมีใบที่ชอบเป็นของตนเองส�าหรับ
มีลักษณะเป็นโรงเรือนไม้ขนาดเล็กเปิดโล่งทั้งสี่ด้าน ภายในเต็มไปด้วย ใช้ประจ�าตัวในการแข่งขัน
เครื่องไม้เครื่องมือและวัตถุดิบส�าหรับท�าโพนมากมาย ด้านหลัง ฉลองเป็นผู้สร้างค่ายโพนป่ายางหูเย็นขึ้นมา โพนจากค่าย
ยังติดกับล�าคลองเล็ก ๆ ท�าให้สะดวกในการเตรียมหนังควายที่ใช้ ของฉลองชนะสนามใหญ่ถ้วยพระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตน-
ส�าหรับท�าโพน และแม้ว่าจะมีเครื่องมือเครื่องทุ่นแรงหลายอย่าง ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ครั้งแรกในปี พ.ศ. ๒๕๕๑ ตามด้วย
เพื่อช่วยให้การท�างานสะดวกรวดเร็วขึ้น แต่ส�าหรับบางขั้นตอน ปี พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๕๔ เว้นไปหนึ่งปีก่อนกลับมาอีกในปี พ.ศ. ๒๕๕๖
ก็ยังใช้วิธีแบบโบราณดั้งเดิมที่ถ่ายทอดสืบต่อกันมา เช่น การหุ้มหนัง ฉลองบอกว่าสมัยที่น้าชายยังเป็นคนน�าในการท�าโพนเข้าแข่งขัน
หรือหุ้มโพน อยู่นั้น ตั้งใจอย่างยิ่งว่าจะต้องชนะเลิศถ้วยพระราชทานสักครั้ง
แม้ตัวหนังกลองนั้นสามารถใช้หนังวัวท�าได้ แต่ก็ไม่เป็นที่นิยม แต่ไม่ประสบความส�าเร็จ แต่มาได้ในยุคของเขาเอง
ด้วยคุณสมบัติของการให้เสียงสู้หนังควายไม่ได้ หนังควายกว่าจะพร้อม โพนแต่ละลูกมีเอกลักษณ์ของตัวเอง บ้างทุ้ม บ้างแหลม แต่ทั้ง
ส�าหรับการท�าเป็นผืนหนังต้องผ่านกระบวนการล้างท�าความสะอาด แหลมและทุ้มก็ยังมีระดับที่แตกต่างกันไปอีก กรรมการผู้ตัดสินเสียง
แช่น�้า ตาก และผ่านการต�าหนัง (ตี) เพื่อให้ผืนหนังนิ่ม โพนนั้นจะต้องตั้งใจฟัง ที่ส�าคัญกรรมการมิได้นั่งอยู่ใกล้กับโพนที่ตี
ไม้ที่ท�าโพน จะคัดเลือกไม้ที่คิดว่ามีเนื้อแน่นที่สุด เรียงตาม แต่นั่งห่างออกไปไกลจากจุดตีเป็นร้อยเมตร เพราะคุณสมบัติส�าคัญ
ความนิยม คือ ไม้ตะเคียนทอง ไม้พังตาน ไม้ขนุน ไม้ตาลโตนด ประการหนึ่งของโพนแข่งคือเสียงที่สามารถก้องกังวานไปไกล
50
