Page 13 - Culture4-2017 วารสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๖ ฉบับที่ ๔ ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๖๐
P. 13
วัฒนธรรมคือทุนของชุมชน
ประเทศไทยและประเทศต่าง ๆ ได้น�าทุนมรดกทาง
วัฒนธรรมมาจัดการเพื่อการท่องเที่ยว ซึ่งส่งผลกระทบ
ในเชิงบวกและเชิงลบโดยตรงกับมรดกวัฒนธรรม
ผลกระทบเชิงบวกพบว่า การท่องเที่ยวท�าให้เกิด
การอนุรักษ์ ฟื้นฟู และรักษามรดกทางวัฒนธรรมไม่ให้
สูญหาย ท�าให้คนรุ่นปัจจุบันได้ตระหนักและเห็น
ความส�าคัญมากขึ้น ส่งผลให้เกิดความเจริญงอกงาม
การถ่ายทอด การแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันทางวัฒนธรรม
และการจรรโลงไว้ซึ่งวัฒนธรรมมากมาย นอกจากนี้
ยังส่งผลให้เกิดความเข้าใจอันดีต่อกันของมนุษย์
ส่วนผลกระทบเชิงลบที่เกิดขึ้นกับมรดกทาง
วัฒนธรรม เช่น การเลียนแบบวัฒนธรรม การน�า
วัฒนธรรมมาเป็นสินค้าการท่องเที่ยว การไม่เข้าใจ
รากเหง้าของวัฒนธรรมและน�ามาสื่อสารหรือสร้างสรรค์
เป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวที่ไม่เหมาะสม ตลอดจน
การสื่อสารวัฒนธรรมที่ก่อให้เกิดภาพลักษณ์ที่ไม่ดี
เสื่อมเสีย เสียหาย และสูญเสียซึ่งวัฒนธรรมที่เป็น
เอกลักษณ์ได้เช่นกัน
ส�าหรับการท่องเที่ยวโดยชุมชนนั้น ชุมชนที่จัดการ
การท่องเที่ยวเองจะต้องไม่มองว่า “วัฒนธรรม”
คือ “ทุนทางธุรกิจ” และไม่ใช้วัฒนธรรมเป็นทุน
เพื่อการหารายได้หรือหาผลประโยชน์ แต่ให้มองว่า
“วัฒนธรรม คือทุนของชุมชน” ซึ่งเมื่อน�ามา
จัดการเพื่อการท่องเที่ยวแล้ว ควรค�านึงถึงสังคมและ
คนในสังคมที่เป็นเจ้าของวัฒนธรรม ให้สิทธิและเคารพ
ในศักดิ์ศรีของเจ้าของวัฒนธรรม ให้พวกเขามีโอกาส
จัดการกับวัฒนธรรมของตนเอง เพื่อการอนุรักษ์
และรักษาวัฒนธรรม ตลอดจนการน�าทรัพยากรทาง
วัฒนธรรมซึ่งเป็นต้นทุนมาจัดการเพื่อให้เกิดการพัฒนา
คน เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และสังคม สู่ความยั่งยืนและ
ความสุขของผู้คนในชุมชน
ที่มา : การจัดการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมโดยชุมชน
สู่ความยั่งยืน องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ
เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)
ตุลาคม-ธันวาคม ๒๕๖๐ 11
