Page 14 - Culture4-2017 วารสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๖ ฉบับที่ ๔ ตุลาคม - ธันวาคม ๒๕๖๐
P. 14

เยือนวิถีคนไต

                    ชาวไทใหญแหงแมฮองสอน




               ดินแดนที่ราบในหุบเขา ปกคลุมด้วยสายหมอกชั่วนาตาปี
          แม่ฮ่องสอนได้ชื่อว่าเป็น “เมืองสามหมอก” มีชื่อเสียงในเรื่องสถานที่
          ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ท�าให้ผู้คนอาจลืมไปว่าเมืองนี้มีวิถีวัฒนธรรม
          ของคนกลุ่มชาติพันธุ์ที่โดดเด่นที่สุดแห่งหนึ่งในดินแดนภาคเหนือ
               แม่ฮ่องสอนเป็นถิ่นฐานของ “คนไต” หรือที่เราคุ้นเคยกันในชื่อ
          “ไทใหญ่” คนไตเกือบทั้งหมดในประเทศไทยอาศัยอยู่ที่นี่ มีประเพณี
          วิถีชีวิต และวัฒนธรรมโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ แหล่งที่ได้ชื่อว่ายังคง

          รักษาวิถีชีวิตของชาวไทใหญ่ไว้ได้อย่างมั่นคงคือที่อ�าเภอขุนยวม
               บ้านต่อแพ ต�าบลแม่เงา เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ในอ�าเภอขุนยวม
          แต่กลับยิ่งใหญ่ด้วยวิถีวัฒนธรรมของชาวไทใหญ่ที่เต็มไปด้วยสีสัน
          งดงาม ที่นี่เป็นหนึ่งในสถานที่ซึ่งเราสามารถชื่นชมงานประเพณี
          ปอยส่างลองหรืองานบวชลูกแก้ว (บรรพชาสามเณร) ที่เป็นธรรมชาติ
          ที่สุด บ้านต่อแพจึงถูกเลือกให้เป็นชุมชนตัวอย่างของการท่องเที่ยว
          โดยชุมชนในภาคเหนือ
               จุดเด่นของชุมชนบ้านต่อแพคือการเดินเที่ยวในหมู่บ้าน
          สัมผัสวัฒนธรรม ชมวิถีชีวิตของชาวไทใหญ่ บางบ้านมีอาชีพตีเหล็ก
          โดยยังใช้วิธีการแบบดั้งเดิมตามภูมิปัญญาท้องถิ่น เพราะชาวไทใหญ่
          ได้ชื่อว่ามีฝีมือด้านการตีเหล็กไม่แพ้ชนชาติใด หรือชมการสาน   ๑
          หมวกไต หรือ กุ๊บไต ซึ่งเป็นเครื่องใช้คู่วิถีชีวิตชาวไทใหญ่ เพราะเมื่อ
          ลงจากเรือนไปไร่ไปนา ทุกคนต้องติดกุ๊บไตไว้ใส่กันแดดกันฝนเสมอ
               ในบ้านต่อแพยังมีสถานที่ส�าคัญซึ่งพลาดไม่ได้ นั่นคือ วัด  หน้าหนาวเป็นฤดูกาลที่เหมาะมากส�าหรับการไปนอน

          ต่อแพ ซึ่งเป็นวัดประจ�าชุมชน และเป็นวัดเก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของ โฮมสเตย์บน “เฮินไต” หรือเรือนไทใหญ่แบบโบราณท่ามกลาง
          จังหวัดแม่ฮ่องสอน สร้างมานานกว่า ๑๕๐ ปี สิ่งก่อสร้างที่งดงาม ธรรมชาติในหมู่บ้านแห่งนี้ และเต็มอิ่มกับอาหารพื้นเมืองไทใหญ่อย่าง
          ที่สุดคือ ศาลาการเปรียญที่สร้างขึ้นตามแบบสถาปัตยกรรมไทใหญ่  จะส่าน เมี่ยงเต้าเจี้ยว ข้าวกั้นจิ้น ข้าวเหลืองไก่อุ๊บ
          เป็นไม้สักทั้งหลัง หลังคาซ้อนชั้นแบบสองคอสามชายสร้างลดหลั่น รวมทั้งขนมพื้นบ้านไทใหญ่ เช่น อาละหว่า
          กันลงมาอย่างสวยงาม ใกล้ ๆ กันเป็นเจดีย์ศิลปะพม่าผสมกับไทใหญ่  ส่วยทะมิน เป็งม้ง
          สวยงามโดดเด่น นอกจากนี้ยังมีผ้าพระบฏฝีมือช่างโบราณที่ประดับ
          ด้วยทับทิมอย่างงดงาม เก็บรักษาไว้ให้ชมด้วย                บานตอแพ ตั้งอยูใน
               ส�าหรับผู้สนใจธรรมชาติสามารถให้ชาวบ้านน�าทางเดินป่า  ต�าบลแมเงา อ�าเภอขุนยวม
          ชมธรรมชาติบนเส้นทางประวัติศาสตร์สงครามโลกครั้งที่ ๒ จาก  จังหวัดแมฮองสอน แยกออกจาก
          วัดต่อแพไปยังค่ายห้วยปลามุง ระยะทางประมาณ ๖.๕ กิโลเมตร   ทางหลวงหมายเลข ๑๐๙ บริเวณยานตัวเมืองขุนยวม
          เพลิดเพลินกับเส้นทางผ่านทุ่งนา ข้ามล�าห้วย ขึ้นสู่สันเขา และที่ราบ  ทางแยกอยูตรงขามวัดมวยตอไปอีกประมาณ ๗ กิโลเมตร
          บนยอดดอย ไปจนถึงที่พักซึ่งเป็นที่ราบริมล�าน�้าห้วยปลามุง



          12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19