Page 92 - Culture3-2017
P. 92
“...นครศรีธรรมราชมีการท�าย่านลิเภามานานแล้วเป็นร้อยปี ตกแต่งด้วยทอง นาก ถมเงิน ถมทอง ไปจนถึงงาช้างและอัญมณี
แต่ไม่ได้รับการสนับสนุนให้แพร่หลาย เมื่อสมเด็จพระนางเจ้าฯ ต่าง ๆ ให้งดงามวิจิตรยิ่งขึ้น จนผลิตภัณฑ์ย่านลิเภาดูสวยงาม
พระบรมราชินีนาถ ทรงทราบว่ามีย่านลิเภามากที่ภาคใต้และเป็นงาน ล�้าค่า นอกจากนี้พระองค์ทรงสนับสนุนด้วยการทรงใช้ผลิตภัณฑ์
ศิลปหัตถกรรมของชาติที่ชาติอื่นก็ไม่มี ผมไม่เคยเห็นประเทศอื่น ด้วยพระองค์เอง และทรงน�าไปจัดแสดงในต่างประเทศ จนท�าให้
หิ้วกระเป๋าย่านลิเภา พระองค์ก็ทรงส่งเสริมขึ้นมา สมัยก่อนพระองค์ ผลิตภัณฑ์ย่านลิเภาเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก
ทรงตรวจงานเอง ทุกเย็นวันอังคารจะรวบรวมของทั้งหมดส่งไปให้
พระองค์ทรงตรวจในวัง ไม่ว่าจะท�าเสร็จหรือไม่เสร็จก็ต้องส่งตรวจ ใจก�าหนด
ทรงติชมให้ค�าแนะน�า เมื่อเสด็จฯ มาก็ทรงมาเยี่ยมชมและรับสั่งว่า ตาและมือประสานสอดเส้นสาย
“ให้ท�าให้ละเอียดนะ ไม่อย่างนั้นจะเสียชื่อประเทศไทยหมด” ผมจ�า
พระราชเสาวนีย์นี้ได้ขึ้นใจ สมัยหนุ่ม ๆ ท�าได้ แก่แล้วท�าไม่ไหว งานหัตถศิลป์ย่านลิเภาเป็นงานประณีต ต้องอาศัยความ
สายตาไม่ดี ต้องใส่แว่นท�าได้แค่นี้ ต้องส่งต่อให้คนรุ่นต่อไป อดทน ด้วยการใช้สายตาและสมาธิสูง หากไม่มีใจรักแล้วก็จะท้อได้
ถ้าพระองค์ไม่ทรงส่งเสริมน�ามาปัดฝุ่นขึ้นมาผมเชื่อว่าจะต้องหมดไป เพราะย่านลิเภาแต่ละเส้นที่ใช้สานนั้นเล็กละเอียดราวเส้นผม แต่ละ
จากประเทศไทยแล้วแน่ ๆ ...” ขั้นตอนต้องท�าด้วยความเพียร ตั้งแต่การเลือกเส้นให้มีสีเดียวกัน
ด้วยสายพระเนตรอันกว้างไกลและพระอัจฉริยภาพที่ทรง การแบ่งเส้นและเอาไส้ออก ชักเลียดด้วยการร้อยเส้นผ่านฝากระป๋อง
เล็งเห็นคุณค่าของงานศิลปหัตถกรรมของชาติ ทรงน�าขึ้นมาฟื้นฟูใหม่ เจาะรูทีละเส้น ๆ เพื่อรูดให้เส้นเรียบและมีขนาดเท่ากัน แล้วขูด
และมีพระราชด�าริสร้างสรรค์ให้มีรูปทรงใหม่ ๆ อีกทั้งการประดับ ให้ลื่นเรียบมันวาว จึงขึ้นโครงด้วยหวายเส้นเล็กทีละชั้น โดยไม่มี
๑
90