Page 15 - Culture3-2017
P. 15
มัดย้อมขิดจกยกดอก ทอลวดลายในผืนผ้า
ผ้าทอเป็นงานหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ท�าขึ้นเพื่อมุ่งหมายใช้สอย ผ้าไหมมัดหมี่ เมื่อครั้งที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ
ลวดลายงดงามเหล่านั้นยังเป็นบันทึกเรื่องราวทางวัฒนธรรมของแต่ละ ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถ-
ภูมิภาคและแต่ละกลุ่มชาติพันธุ์ที่สืบทอดจากบรรพบุรุษมายาวนาน บพิตร ไปทรงเยี่ยมราษฎรจังหวัดนครพนมที่ประสบอุทกภัยในปี
จากรุ่นสู่รุ่น สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถทรงเห็นคุณค่าของ พ.ศ. ๒๕๑๓ ได้ทอดพระเนตรเห็นราษฎรที่มาเฝ้าฯ รับเสด็จส่วนใหญ่
งานผ้าทออันเป็นเอกลักษณ์แห่งวิถีชีวิตของชนในชาติที่สั่งสมสืบทอด นุ่งผ้าไหมที่ทอขึ้นใช้เองเป็นผ้ามัดหมี่สวยงาม จึงทรงมีพระราชด�าริ
อันจะเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้แก่ครอบครัว ทรงชักชวนชาวบ้าน ในการส่งเสริมการทอผ้าไหมเพื่อเป็นอาชีพเสริมที่ยั่งยืน ต่อมาจึงมี
ในชุมชนที่ทอผ้าไม่เป็น มาฝึกฝน เรียนรู้ โดยพระราชทานอุปกรณ์ พระราชเสาวนีย์ให้ชาวบ้านทอผ้าตามแบบอย่างที่เคยท�ากันมา และ
การทอผ้า จัดหาครูจากแหล่งต่าง ๆ มาสอน อีกทั้งทรงสร้างขวัญก�าลังใจ ทรงรับซื้อผ้าไหมเหล่านั้นเพื่อเก็บตัวอย่างลวดลาย พัฒนาคุณภาพและ
แก่ช่างทอทั้งหลาย ด้วยการรับซื้อและสร้างตลาดเพื่อจ�าหน่าย การทอผ้าให้มีหน้ากว้างขึ้นและทอให้เป็นผืนยาวเพื่อให้สามารถน�ามา
การส่งเสริมอาชีพหัตถกรรมทอผ้าเกิดขึ้นเป็นล�าดับแรก ใช้ประโยชน์ได้มากขึ้น พระองค์ทรงเป็น “พระมารดาแห่งไหมไทย”
เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๖ ที่ศูนย์ฝึกอบรมทอผ้าบ้านเขาเต่าอันเนื่องมาจาก ด้วยทรงฟื้นฟูการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม และการรักษาพันธุ์ไหมพื้นเมือง
พระราชด�าริ ซึ่งเป็นผ้าที่ใช้ในชีวิตประจ�าวันเป็นส่วนใหญ่ ได้แก่ ของไทย เหนืออื่นใดพระองค์ทรงฉลองพระองค์ด้วยผ้าไหมไทย
ผ้าขาวม้า และผ้าซิ่น เป็นต้น จากนั้นทรงมีพระราชด�าริให้รื้อฟื้น แทบทุกโอกาส นับเป็นขวัญก�าลังใจแก่เกษตรกรผู้เลี้ยงไหมทอผ้าไหม
และส่งเสริมการทอผ้าในท้องถิ่นต่าง ๆ และท�าให้ความงามของผ้าไหมไทยเป็นที่ประจักษ์ไปทั่วโลก
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๖๐ 13
