Page 38 - CultureMag2015-1
P. 38
ชาดกเป็นเรือ่ งอดีตชาติของพระพุทธเจ้าครัง้ ยังเป็น ด้วยหัวข้อธรรมะโดยตรง ผู้ฟังอาจไม่สามารถเข้าถึงได้ หาก
พระโพธสิ ตั วท์ ่ีบา� เพญ็ ทศบารม ี อันไดแ้ ก ่ ทาน ศลี เนกขมั มะ ใชน้ ทิ านเปน็ เคร่อื งมอื สง่ั สอนโดยวธิ กี ารเปรยี บเทียบนา่ จะเอ้อื
ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา และอุเบกขา ประโยชนไ์ ดม้ ากกวา่ อกี ท้งั มคี วามสนกุ สนาน ไมน่ า่ เบอ่ื หนา่ ย
ชาดกมีทัง้ หมด ๕๔๗ ชาต ิ (มิใช่ ๕๕๐ ชาติตามทีเ่ ข้าใจกัน)
ชาดกเปน็ สว่ นหนง่ึ ของพระสตุ ตันตปฎิ กหรอื พระสตู ร ขทุ ทก- นิทานเหล่านีเ้ ป็นเรื่องเล่าในอดีตทีไ่ กลโพ้น บ้างก็
นิกาย ล�าดับที่ ๑๐ กล่าวเป็นสามัญก็คือชาดกเป็นพุทธพจน์ เป็นนิทานชาวบ้าน นิทานสุภาษิตทีม่ ีสัตว์เป็นตัวประกอบ
ทพี่ ระพุทธเจา้ ทรงยกมาเพอ่ื เทศนาพทุ ธบริษทั พระพุทธเจ้าทรงน�านิทานเหล่านั้นมาเป็นเครื่องมือในการ
สัง่ สอน โดยใช้กรรมวิธีสองประการคือ ทรงแทรกบทบาท
การทพี่ ระพุทธเจ้าทรงใช้นิทานเพือ่ สัง่ สอนนัน้ ก็เป็น พระโพธิสัตว์เข้าไปในเรื่อง มีการเปลีย่ นบทบาทของบุคคล
เพราะอัธยาศยั และปญั ญาของมนษุ ยม์ หี ลายระดบั การเทศนา ส�าคัญ ซึ่งอาจเป็นพระราชา นักบวช เทวดา ฤๅษี หรือแม้แต่
36 วัฒนธ รม
