Page 29 - CultureMag2015-1
P. 29
< ช้ั น เ ชิ ง ช่ า ง
คณุ จงกลนี สุวรรณพรรค เรอื่ งและภาพ
ประธานกลุ่มผา้ ทอรม่ ไทร ผศ. ศริ นิ ทร ์ ใจเทย่ี ง
ช่างทอผู้สบื ทอดความรูจ้ าก
คุณตากรมิ้ สินธุรัตน์
“ผ้าเกาะยอ” จังหวัดสงขลา เป็นผ้าทอมือทีม่ ีชือ่ เสียงของ หนึ่งในบรรดาผู้ทีไ่ ด้เรียนรู้การทอผ้าจากครูชาวจีน
ภาคใต้ ลักษณะเด่นคือเป็นผ้าทมี่ ีลวดลายในเนื้อผ้า หรือที่ โดยตรงก็คือ ครูยี่ แสงอรุณ ครูของคุณตากริม้ สินธุรัตน์
เรียกว่า “ผ้าทอยกดอก” ลวดลายเหล่านีเ้ กิดขึ้นจากการ วัย ๙๒ ปี ช่างทออาวุโสแห่ง “กลุ่มร่มไทร” ศิลปิน OTOP
ผูกตะกอบังคับด้ายเส้นยืนให้ขึน้ -ลงเป็นจังหวะ มีระยะห่าง ผู้ได้รับการยกย่องให้เป็นครูภูมิปัญญาไทยรุ่นที ่ ๔ ด้าน
ตามตอ้ งการ เม่อื สอดเสน้ พงุ่ เขา้ ไปตลอดหนา้ ผา้ กจ็ ะเกดิ เปน็ อุตสาหกรรมและหัตถกรรม จากส�านักงานเลขาธิการสภา
ลวดลายใหเ้ หน็ ในเนื้อผา้ การศกึ ษา กระทรวงศึกษาธิการ
หากต้องการทราบประวัติความเป็นมาของผ้าทอ คุณตากริม้ เล่าว่า แต่เดิมเกาะยอมีฝ้ายทีป่ ลูกเอง
เกาะยอโดยสืบค้นอย่างรวดเร็วในสือ่ อิเล็กทรอนิกส์ออนไลน์ ยอ้ มสธี รรมชาตเิ อง ทอดว้ ยก่มี อื ใชเ้ คร่อื งมอื ท่ีเรยี กวา่ “ตรน”
กจ็ ะพบขอ้ มลู เชงิ ประวตั ิศาสตรท์ ่คี ลา้ ยคลงึ กนั เปน็ ตน้ วา่ ไมม่ ี แทนกระสวย และสมัยก่อนท่ีเกาะยอเคยทอผ้ามีลายเชงิ ดว้ ย
หลักฐานปรากฏแน่ชัดว่าผ้าทอเกาะยอเริม่ ต้นมาเมื่อใด ตวั คณุ ตาเองทอผา้ เปน็ ต้งั แตอ่ าย ุ ๑๖-๑๗ ป ี (ตรงกบั ชว่ งกอ่ น
เปน็ เพยี งแตผ่ เู้ ฒา่ ผแู้ กเ่ ลา่ ตอ่ ๆ กนั มาวา่ มผี า้ ทอใชก้ นั มาต้งั แต่ สงครามโลกครั้งที ่ ๒ ต่อเนื่องกับระยะต้นของสงคราม) โดย
สมัยอยุธยา เป็นผ้าเรียบๆ ไม่มีลาย ส่วนประวัติศาสตร์ที่ ได้รับการถ่ายทอดความรู้จากครูยี่ แสงอรุณ ซึ่งเรียนรู้วิชานี้
ชัดเจนในชั้นหลังก็จะกล่าวถึงครูชาวจีนทีเ่ ข้ามาสอนช่วง จากชาวจนี เซย่ี งไฮ้สองคน
ประมาณสงครามโลกครัง้ ที่ ๒ เสยี มากกว่า
มกราคม-มนี าคม ๒๕๕๘ 27
