นิตยสารวัฒนธรรม ฉบับ ๓ ปีพ.ศ.๒๕๕๗ - page 100

100
ในยุคต่ อมา เริ่มมีหลักฐานบันทึกตั้งแต่กรุงสุโขทัย
เป็ นราชธานี เมื่ อมีการติดต่ อค้าขายกับประเทศจีน ใน
พงศาวดารเหนื อมีบันทึกข้อความตรงกับในจดหมายเหตุ
จีนว่า...
เมื่อครั้ งสุ โขทัยเป็ นราชธานีสมเด็ จพระร่วงเจ้า
ได้เสด็จไปเมืองจีน เมื่อปีมะแมจุลศักราช๖๕๖หรือพ.ศ. ๑๘๗๓
ขากลับพระองค์ ได้น�ำช่างเครื่ องปั้นถ้วยชามชาวจีน เข้ามา
ด้ วยหลายคน
“เตาทุเรียง” ที่ใช้ในการเผาเครื่องปั้นในสมัยนั้น
ยังคงปรากฏที่นอกก�ำแพงเมืองสุโขทั ยด้านเหนือ และปรากฏ
ที่เมืองสวรรคโลกริมน�้ำยมเหนือเมืองศรีสัชนาลั ย ๒ แห่ง
และในเมื องสองแควที่บ้านเตาไห อีก ๑ แห่ง ลักษณะส�ำคัญ
ของเครื่องปั้นดินเผาในสมัยนั้น มีลักษณะเนื้อด้านไม่เคลื อบ
หรือเคลือบเนื้อหยาบและเคลือบเนื้อละเอียด ผสมปนเป
กันไปมี หลายชนิด
อีกประเด็นหนึ่ งนักโบราณคดีสั นนิษฐานว่าได้
มีการท�ำเครื่ องปั้นดินเผากั นมาก่อนสมัยสุโขทั ยคือท�ำกั น
ตั้ งแต่สมัยลพบุ รีแล้ว เพราะมีลักษณะคล้ายกับเครื่องปั้น
เมื องศรีสั ชนาลัยในปัจจุบัน ซึ่ งเดิมเรียกกั นว่าเมื องเชลียง
เครื่ องถ้วยเชลี ยง มักใช้น�้ำเคลือบสีน�้ำตาล
ส่ วนเครื่องปั้ นสุโขทัยได้ท�ำการปั ้นและเผากันที่
วัดศรีชุมและป่ายางมีลักษณะแบบจีน เพราะส่วนใหญ่ชาวจีน
เป็นผู้ผลิตส่วนมากเป็นประเภทถ้วยชามโถหรือภาชนะต่างๆ
และมีการท�ำเครื่องปั้นดินเผาเลี ยนแบบจีนเป็นสินค้าส่งออก
อีกอย่างหนึ่ งเรียกว่ าสังคโลก สีของเครื่ องเคลือบมั กเป็น
สีเขียวไข่กามีสี น�้ำตาลบ้างประปราย อี กทั้งยังพบเตาเผา
ถึง ๔๙ เตา
ในสมัยกรุงศรีอยุธยารูปแบบของเครื่องปั้ นดินเผา
ไม่แตกต่ างจากยุคสุโขทัยมากนั ก ส่ วนใหญ่ผลิ ตออกมา
เป็นภาชนะใส่น�้ำ อาหาร และเนื่องจากมีศึ กสงครามกับพม่า
อยู่เนืองๆบ้านเมืองไม่สงบสุข เครื่องปั้นดินเผาในยุคนี้จึงไม่มี
รูปแบบที่โดดเด่นมากนัก
มาถึงในสมั ยกรุงรัตนโกสินทร์ เริ่ มมีการพื้นฟู
การผลิตเครื่องปั้นดิ นเผาขึ้ นมาอีกวาระแต่ส่ วนใหญ่ เป็น
การสั่งท� ำจากเมืองจีน โดยให้ช่างหลวงเขียนตัวอย่างลายไทย
ขึ้นมาเป็นแบบ และส่งช่างไทยไปควบคุมการผลิตส่ วนใหญ่
เป็นพวกจาน ชาม โถ ถ้วย เขี ยนเป็นลายไทยและเขียนรูปครุฑ
รูปราชสีห์
เตาทุเรียง จังหวัดสุโขทัย