Page 41 - Culture1-2018
P. 41
แต่เป็นส่วนหนึ่งในคลังของศิลปะแบบกรีก
ซึ่งศิลปินครึ่งชาติโรมัน ได้น�าเข้ามาเพื่อบริการ
แก่กษัตริย์กุษาณ”
ดังได้กล่าวมาแล้วว่า ไทยได้รับพระพุทธ
ศาสนามาจากอินเดีย ดังนั้น เรื่องราวใน
ชาดก และคติความเชื่อต่างๆ ก็ติดมาด้วย
รวมถึงศิลปะที่กล่าวมาข้างต้นนั้นด้วย เพราะ
ตามสถาปัตยกรรมสมัยสุโขทัย ได้พบรูปครุฑ
นาค สิงห์ กินรี และหงส์ อันเป็นสัตว์หิมพานต์
ยุคแรก และยังไม่ได้น�าไปใช้ เป็นประโยชน์
อย่างอื่น ครั้นถึง พ.ศ. ๒๒๗๖ เมื่อคราวถวาย
พระเพลิง พระบรมศพพระเจ้าท้ายสระ จึงมี
ข้อความเป็นลายลักษณ์อักษรเขียนว่า มี
๓ กระบวนรูปสัตว์ กล่าวไว้สั้นๆ เพียงเท่านั้น
ครั้นต่อมาในงานพระบรมศพพระเจ้าอยู่หัว
บรมโกศ จึงได้กล่าวพิสดารขึ้นว่า โปรดให้
“แม้ว่าวัตถุประสงค์ของ ๓. เหรา พญานาคมีสี่ขาเหมือนมังกร ตั้งรูป เทวดา วิทยาธร คนธรรพ์ ครุฑ กินนร
ศิลปะคันธาระนั้น ส่วนมากจะเป็น ๔. เทพนาคาหรือนาคแปลง คชสีห์ ราชสีห์ เหม หงส์ นรสิงห์ มังกร เหรา
เรื่องที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ๕. สินธพนัทธี และนกอรหัน นาคา ทักกะทอ ช้าง ม้า เลียงผา สารพัดรูป
ก็ตาม แต่ก็อาจมองเห็นความคิด
อันเป็นจุดส�าคัญหลายประการใน
ศิลปวัตถุเหล่านั้น ว่าได้มาจาก
ภาคตะวันตกของเอเชียหรือจาก
กรีก สิ่งดลใจจากเมโสโปเตเมีย
เป็นต้นว่า เมืองหลวงเปอร์เซโปลิส
และลายหยักขึ้นลงตามก�าแพง
เมือง และสัตว์ประหลาดต่างๆ
เช่น สฟิงซ์ และสัตว์ครึ่งสิงโตครึ่ง
นกอินทรีนั้น ส�านักศิลปะอินเดีย
โบราณได้เลียนแบบเอาไว้เรียบร้อย
แล้ว อีกทั้งศิลปะแบบอื่นๆ เช่น
ศิลปะที่ไช้ภาพคนแบกรูปเทพเจ้า
แห่งความรัก แบกพวงมาลัย
และสัตว์ครึ่งสัตว์ครึ่งมนุษย์ เช่น
สัตว์ครึ่งคนครึ่งม้า สัตว์ครึ่งคน
ครึ่งปลา สัตว์ครึ่งม้าครึ่งปลา ล้วน ๔ ๕
มกราคม - มีนาคม ๒๕๖๑ 39
