Page 79 - CultureMag2015-3
P. 79
ขณะอยใู่ นสมณเพศ ทา่ นเขมานนั ทะไดส้ รา้ งสรรคแ์ ละ อาจารยโ์ กวิท เอนกชัย (เขมานันทะ) ในช่วงอาย ุ ๖๙ ปี
สบื สานงานพทุ ธศลิ ปจ์ ำ� นวนมากไวท้ โี่ รงมหรสพทางวญิ ญาณ
สวนโมกขพลาราม ท้ังในรูปแบบบทกวีและจิตรกรรมโบราณ บนั ทึกภาวนาในงานวรรณศิลป์
ของไทย นบั เปน็ ตน้ แบบอนั ทรงคา่ และมบี ทบาทใหก้ ารศกึ ษา
แก่ผู้ไปเยือน ทั้งในด้านพุทธปัญญาและพุทธศิลป์มาถึง ผลงานหนังสือส่วนใหญ่ของท่านเขมานันทะแสดงให้
ปัจจบุ นั เห็นทรรศนะต่างๆ ต่อชีวิต วัฒนธรรม ศิลปะ ศาสนธรรม
โลก จักรวาล การงาน และความรักไว้อย่างลุ่มลึก งดงาม
จากพื้นฐานประสบการณ์ของการปฏิบัติธรรมภาวนา ด้วยเนื้อหาและภาษาอนั สงบวิเวก
ด้วยวิธีเรียนรู้โดยตรงจากครูผู้เป็นสุดยอดของพระสงฆ์
ทงั้ ทางดา้ นปรยิ ตั แิ ละปฏบิ ตั ิ อกี ทง้ั ไดเ้ ดนิ ทางแสวงหาความรู้ ผลงานท่ีเป็นวรรณกรรมโดยตรง เช่น สุดปลาย
ความเขา้ ใจดา้ นศาสนา ศลิ ปะ วฒั นธรรมไทยและตา่ งประเทศ แผ่นดินโลก นวนิยายซึ่งน�ำเสนอการประสานความเข้าใจ
ต้ังแต่ช่วงเปน็ พระสงฆ ์ ตอ่ เนอื่ งมาจนถงึ ชว่ งฆราวาส ทำ� ใหไ้ ด้ ระหว่างศาสนาพุทธ ศริสต์ และศาสนาโบราณในแผ่นดิน
แลกเปลยี่ นความร ู้ ความคดิ เหน็ กบั ชาวบา้ น ชาวนา ชาวประมง ตะวันออกกลาง หรือบทกวีอันลุ่มลึกด้วยมิติทางพุทธรรม
นักศึกษา ปัญญาชน หลากหลายอาชีพ ทั้งชาวไทยและ และประเพณีไทย เช่น สองสามค�ำร�ำพึงถึงสายธาร และ
ชาวต่างชาติ ท้ังผู้คนจากเอเชีย ออสเตรเลีย ยุโรป และ ภาพประพมิ พ์ประพาย
สหรฐั อเมริกา
ผลงานโดดเดน่ ทสี่ ดุ คอื การนำ� เสนอแนวคดิ ในการอา่ น
หลงั ยตุ วิ ถิ นี กั บวชในเครอ่ื งแบบพระภกิ ษเุ ถรวาทเมอื่ ปี และตีความวรรณกรรมพ้ืนบ้านไทย คือ เค้าขวัญวรรณกรรม
๒๕๒๖ อาจารย์โกวิท–เขมานันทะได้กลับมาใช้ชีวิตฆราวาส มุ่งตรงไปสู่การไขความสัญลักษณ์ต่างๆ ท่ีปรากฏอยู่ใน
วิปัสสนิก ท่านได้รับเชิญให้เดินทางไปบรรยายธรรม จัดต้ัง มหากาพย ์ วรรณคด ี วรรณกรรม และนทิ านชาดกหลายเรอ่ื ง
อาศรม จัดหลักสูตรอบรมปฏิบัติภาวนา บรรยายความรู้ทา ง
ด้านศาสนาเปรียบเทียบระหว่างประเทศไทย โลกตะวันออก
และโลกตะวนั ตก สง่ิ เหลา่ นเ้ี ปน็ รากฐานทรพั ยากรสงู คา่ ในตวั
ทา่ นใหม้ มี มุ มองกวา้ งไกลลกึ ซงึ้ ในมติ อิ นั เปน็ สากลหลากหลาย
และท่านอาจารย์ได้ใช้ประสบการณ์ตรงเหล่านี้ โดยเฉพาะ
ประสบการณจ์ ากการภาวนา ถา่ ยทอดลงในงานจติ รกรรมและ
งานเขยี นทุกรูปแบบอยา่ งเตม็ ท ่ี
หลายคร้ังท่ีท่านกล่าวอย่างชัดแจ้งในการบรรยาย
การให้สัมภาษณ์ และการสนทนากับลูกศิษย์มิตรสหายว่า
ทงั้ หมดของการสรา้ งสรรคง์ านจติ รกรรม เขยี นบทความ บทกว ี
การบรรยายธรรม อบรมการภาวนา หรือที่ยังคงปฏิบัติธรรม
อยู่ในทกุ มติ ิของการใช้ชีวิตนั้น เป็นไปเพราะ
“ผมรับราชการของพระพุทธเจา้ ”
ตุลาคม-ธันวาคม ๒๕๕๘ 77
