Page 21 - CultureMag2015-2
P. 21
บั น เ ทิ ง ศิ ล ป์
รงั สิต จงฌานสิทโธ
ซอสามสาย
วงมโหรขี องนางใน ซอสามสายเป็นเครือ่ งดนตรีประเภทเครือ่ งสีเก่าแก่ดัง้ เดิม
อันประกอบไปด้วย ชนิดหนึง่ ของไทยเรา มีสายเป็นทกี่ �าเนิดเสียง มีอยู่สามสาย
ซอสามสาย กระจบั ป่ี ตามชื่อ ปรกติสายเสียงต�่าสุดคือ “สายทุ้ม” อยู่ทางขวามือ
โทน ราํ มะนา และกรับ ของผู้สี “สายกลาง” อยู่ถัดมาเป็นเสียงกลาง สุดท้ายคือ
จติ รกรรมฝาผนงั “สายเอก” เสียงสูงอยู่ข้างนอกสุด (ยกเว้นผู้ถนัดมือซ้ายอาจ
สมยั อยุธยาตอนปลาย ปรับเปลี่ยนเป็นตรงกันข้ามตามความถนัด) คันชักหรือคันสี
หรือรัตนโกสินทรต์ อนตน้ สีพาดอยู่นอกสายเหมือนไวโอลินหรือสะล้อ
วัดไชยทิศ กรงุ เทพฯ
รปู รา่ งของซอสามสายนน้ั ตวั กะโหลกซอท�าดว้ ยกะลา
มะพรา้ วตดั ขวาง กะลาน้นั ตอ้ งมลี กั ษณะพเิ ศษ มขี นาดใหญ่
พอสมควร และมปี มุ่ หรอื “พ”ู สามพสู ามเสา้ คลา้ ยตะพองชา้ ง
รูปกะโหลกนัน้ จะคล้ายรูปหัวใจหรือชมพู่ผ่าซีก ปรกติตัง้ แต่
โบราณมาใช้หนังลูกวัวหรือหนังแพะเป็นตัวหุ้มหน้า คันชัก
แต่เดิมท�าด้วยไม้แก้วป่าดัด ใช้หางม้ายาวขึงประกอบคันสี มี
ลักษณะโค้งคล้ายมีดโต้ หัวมนกว้างช้อยสอบมาด้านปลาย
สะบดั ข้ึนเลก็ น้อย พอเหมาะส�าหรบั ผสู้ จี บั
เมษายน-มิถนุ ายน ๒๕๕๘ 19
