Page 12 - Culture1-2018
P. 12
ต�านานโนรา พระยาสายฟ้าฟาด
นางนวลทองส�าลี และขุนศรีศรัทธา
ต�านานโนรา มีอยู่ด้วยกันหลายส�านวน แต่ส�านวนที่สนุกสนานและได้ใจความ
น่าประทับใจก็คือ ส�านวนของขุนอุปถัมภ์นรากร หรือ พุ่มเทวา กล่าวถึง พระยา
สายฟ้าฟาด มีชายาชื่อนางศรีมาลา มีราชธิดาชื่อ นางนวลทองส�าลี วันหนึ่งนางนวล
ทองส�าลี ฝันว่า มีเทพธิดามาร่ายร�าให้ดู ท่าร�ามี ๑๒ ท่า มีเครื่องประโคมคือ กลอง
ทับ โหม่ง ฉิ่ง ปี่ และแตระ เมื่อตื่นขึ้น นางจึงให้ชาววังจัดท�าเครื่องดนตรีเหล่านั้น
และฝึกร�ากัน วันหนึ่งนางนวลทองส�าลี อยากเสวยเกสรดอกบัว นางก�านัลเก็บมาให้
เสวยแล้วเกิดตั้งครรภ์ขึ้น พระยาสายฟ้าฟาดทราบเรื่องเข้าก็โกรธหนัก คิดว่าเป็นเรื่อง
ท้องไม่มีพ่อ อัปยศอดสูยิ่งนัก จึงสั่งให้น�านางนวลทองส�าลี พร้อมนางก�านัลอีก ๓๐ คน
ไปลอยแพในทะเล
แต่ปรากฏว่าแพนั้นกลับไม่ลอยออกทะเลใหญ่ หากลอยไปติดเกาะกระชังใน
ทะเลสาบสงขลา นางนวลทองส�าลีกับนางก�านัล ๓๐ คนได้ขึ้นฝั่ง ณ เกาะกระชัง
แห่งนั้น ได้อยู่อาศัยฝึกฝนการร่ายร�าที่เทพธิดาในฝันร�าให้ชมต่อไป อยู่ต่อมาไม่ช้า
นางนวลทองส�าลีก็คลอดทารกเป็นชาย เมื่อเติบใหญ่ขึ้นก็ได้ฝึกฝนการร่ายร�านั้นกับ
พระมารดาจนสวยงามแคล่วคล่องไม่มีใครเสมอเหมือน
เมื่อเติบใหญ่ขึ้น พระโอรสได้ขออาศัยเรือพ่อค้าที่แล่นผ่านมาไปยังเมืองของ
พระยาสายฟ้าฟาด พระอัยกา และได้ใช้ความสามารถไปร่ายร�าในที่ต่าง ๆ ชาวบ้าน
ผู้ชมร�่าลือกันถึงความสวยงามของนักร�าหนุ่มผู้นั้นขจรขจายไปถึงในวัง พระยา ๑
สายฟ้าฟาด จึงปลอมตัวเป็นสามัญชนออกมาดูการร่ายร�าของพระโอรส เห็นพระโอรส
มีหน้าตาท่าทางคล้ายนางนวลทองส�าลีราชธิดา ก็ให้รู้สึกส�านึกผิด ได้สอบถามความ
เป็นมากับพระโอรสจนทราบว่าเป็นหลานแท้ๆ ของตัวเอง จึงรับพระโอรสนั้น ๑. การแสดงร�าโนราหมู่ จับท่า ตีนถีบพนัก
กลับเข้าวัง พร้อมกันจึงให้เสนาอ�ามาตย์ไปเกาะกระชัง จะไปขอรับนางนวลทองส�าลี สองมือชักเอาแสงทอง
ลูกสาวกลับคืนเข้าวังด้วย ๒. โนราหมู่จับท่าต่อตัว พระจันทร์ทรงกลด
แต่นางนวลทองส�าลีไม่ยอมกลับ อ�ามาตย์จึงจับนางนวลทองส�าลีมัดและน�าลงเรือ ในการแสดงมหรสพคราวงานพระบรมศพ
ในหลวงรัชกาลที่ ๙
กลับ ระหว่างทางมีจระเข้ตัวหนึ่งมาขวางทางเรือ อ�ามาตย์จึงต้องจัดการแทงจระเข้
นั้นเสีย แล้วน�านางนวลทองส�าลีกลับเข้าวัง และเรื่องก็จบลงด้วยความสุข เมื่อพระยา
สายฟ้าฟาดได้พระราชทานเครื่องต้น อันประกอบด้วย เทริด ก�าไลแขน ปั้นเหน่ง สังวาล
พาดเฉียง ปีกนกแอ่น สนับเพลา และอื่นๆ ส�าหรับให้หลานใช้สวมใส่ร่ายร�า
ซึ่งต่อมาจึงเป็นเครื่องแต่งกายของโนรา และพระราชทานราชทินนามให้หลานชาย
เป็นขุนศรีศรัทธา ออกเผยแพร่ศิลปะการร่ายร�าที่เทพธิดามาเข้าฝันพระมารดา อันเวลา
ต่อมาได้รับการเรียกขานว่า “ร�าโนรา” นี้ในดินแดนทักษิณต่อมาช้านาน
10
