Page 61 - Culture3-2017
P. 61
ต้นไม้ใหญ่ในประเทศไทยมีอยู่ทั่วไปทั้งในป่าธรรมชาติและ เป็นต้นไม้ที่มีขนาดใหญ่อายุ ๑๐๐ ปีขึ้นไป
ที่อยู่ในเมือง ซึ่งประสบปัญหาแตกต่างกันออกไป ไม้ใหญ่ที่อยู่ในป่า ส่วนใหญ่ต้นไม้ที่ได้รับการคัดเลือกส�าหรับจัดพิมพ์ในหนังสือ
หากไม่ถูกตัดไปท�าประโยชน์ ก็จะสามารถยืนต้น แผ่กิ่งก้านสาขา เล่มนี้มีอายุไม่ต�่ากว่า ๑๐๐ ปี ยกเว้นกลุ่มต้นเทพธาโร ที่จังหวัดพังงา
ไปได้อย่างไม่มีขีดจ�ากัด หากอยู่ในเมืองที่เป็นต้นไม้ถนนหรือต้นไม้ ซึ่งมีอายุประมาณ ๘๐ ปี นอกจากนั้นมีอายุตั้งแต่ ๑๐๐ ปีไปจนถึง
ในสถานที่ต่าง ๆ เมื่อเติบโตมีขนาดใหญ่ขึ้น มักสร้างปัญหาต่าง ๆ ๑,๐๐๐ ปี เช่น ต้นจามจุรี (กาญจนบุรี), ต้นสมพง (ยะลา) และ
ให้เกิดขึ้น หากไม่สามารถแก้ปัญหาให้ถูกวิธีก็จะแปรสภาพเป็นต้นไม้ ต้นสัก (อุตรดิตถ์)
ที่พิกลพิการ อ่อนแอ ไม่แข็งแรง และตายไปในที่สุด
การรณรงค์เพื่อให้เกิดกระแสการรักต้นไม้ใหญ่เกิดขึ้นเป็น
ระยะ ๆ เช่น การจัดประกวดต้นไม้ใหญ่ใกล้ตัว การประกวดต้นไม้
ใหญ่ในกรุงเทพฯ “ต้นไม้มหานคร” (Bangkok Big Trees) เป็นต้น
และล่าสุดเมื่อวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐ มีการเปิดตัวหนังสือ
“รุกข มรดกของแผ่นดินใต้ร่มพระบารมี” ซึ่งหนังสือดังกล่าว
เป็นการรวบรวมต้นไม้ใหญ่จ�านวน ๖๕ ต้นจากทั่วประเทศ จัดพิมพ์
โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม โดยมีวัตถุประสงค์
ในการจัดพิมพ์ คือ เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร เนื่องในโอกาสทรงเจริญ
พระชนมพรรษา ๖๕ พรรษา ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๖๐ เพื่อการปลูกฝัง
ความรักต้นไม้ให้เกิดขึ้นในหมู่ประชาชนชาวไทย รวมทั้งส่งเสริม
การท่องเที่ยวในจุดที่มีต้นไม้นั้น ๆ เจริญเติบโต
คุณสมบัติของต้นไม้ทั้ง ๖๕ ต้นที่ได้รับการคัดเลือก แต่ละต้น
อาจจะมีคุณสมบัติข้อใดข้อหนึ่งหรือหลายข้อรวมกัน คือ
๑. มีขนาดใหญ่ อายุประมาณ ๑๐๐ ปีขึ้นไป
๒. มีความส�าคัญทางประวัติศาสตร์ มีต�านานหรือเรื่องเล่า
ประกอบ
๓. อยู่ในพื้นที่ที่มีความส�าคัญทางวัฒนธรรม หรือสถานที่
ส�าคัญต่าง ๆ
๔. เป็นต้นไม้หายากหรือใกล้สูญพันธุ์
๕. มีความสอดคล้องกับระบบนิเวศพื้นฐาน
ผู้เขียนขอยกตัวอย่างต้นไม้ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่ก�าหนด
ข้างต้น เช่น
ต้นจามจุรี จังหวัดกาญจนบุรี
แผ่กิ่งก้านสาขาปกคลุมพื้นที่ถึง ๑ ไร่ ๒ งาน ๔ ตารางวา
กรกฎาคม-กันยายน ๒๕๖๐ 59