Page 97 - วารสารวัฒนธรรม ปีที่ ๕๖ ฉบับที่ ๑ มกราคม - มีนาคม ๒๕๖๐
P. 97
หลุมขนมครก หยุดท่วม-หยุดแล้ง อย่างยั่งยืน
“หลุมขนมครก เป็นค?าเปรียบเทียบที่พระบาทสมเด็จ
พระเจ้าอยู่หัว ทรงน?าเอาถาดขนมครกมาอธิบายการจัดการน?้า
และลุ่มน?้า อย่างถาดที่ไม่มีหลุมเลยเวลาฝนตกมาก็หลากท่วมหมด
เสร็จก็ไหลทิ้ง แต่ถ้าในถาดมีหลุมเล็ก ๆ กระจายทั่วเหมือนถาด
ขนมครก ฝนตกลงมาก็ไหลในหลุม พื้นที่ส่วนใหญ่ก็จะไม่ท่วม
ขณะเดียวกันฤดูแล้งก็จะไม่แล้ง”
(ดร.วิวัฒน์ ศัลยก?าธร พระราชามาปฏิบัติให้เกิดผล ด้วยการสร้างคน เครือข่าย และ
ประธานสถาบันเศรษฐกิจพอเพียงและมูลนิธิกสิกรรมธรรมชาติ) ศูนย์เรียนรู้ ด้วยความเชื่อที่ว่าการท?าให้เห็นผลส?าเร็จเป็นตัวอย่าง
จะได้ผลมากกว่าเพียงค?าบอกเล่า เพราะเมื่อชาวบ้านเห็นตัวอย่าง
โครงการฯ มีเป้าหมายในการเผยแพร่ศาสตร์พระราชาด้วย ความส?าเร็จของเพื่อนบ้านก็จะพากันลงมือท?าตาม โครงการฯ
การขุด “หลุมขนมครก” เพื่อใช้เป็นที่กักเก็บน?้าในยามที่น?้าหลาก ได้ด?าเนินการอย่างต่อเนื่องจนเข้าสู่ปีที่ ๕ สามารถสร้างตัวอย่าง
และเป็นแหล่งน?้าในยามแล้ง ปลูกพืชผสมผสานด้วยการปลูกป่า ความส?าเร็จที่เป็นรูปธรรม และขยายผลจากลุ่มน?้าป่าสักไปสู่ลุ่มน?้า
๓ อย่างให้ประโยชน์ ๔ อย่าง ห่มดินให้เก็บความชุ่มชื้น เกิดเป็นโคก อื่น ๆ ทั่วประเทศ ยืนยันได้ว่าศาสตร์พระราชานอกจากจะช่วย
หนอง นา โมเดล ส?าหรับการจัดการน?้าในที่ลุ่ม และเปลี่ยนเขาหัวโล้น แก้ปัญหาเรื่องสิ่งแวดล้อม ยังแก้ปัญหาด้านเศรษฐกิจและสังคมได้
เป็นเขาหัวจุกในที่สูง นับเป็นการรวมองค์ความรู้ต่าง ๆ ของศาสตร์ อย่างยั่งยืน ดังกรณีตัวอย่างเหล่านี้
มกราคม-มีนาคม ๒๕๖๐ 95
