Page 23 - Culture3-2016
P. 23
เครื่องดนตรีวงกันตรึม ประกอบไปด้วย ตรัว (ซอกันตรึม) แป็ยออ (ปี่อ้อ) สก็วล (กลองกันตรมึ ) ฉิ่ง ฉาบเล็ก กรับ เป็นหลัก
และอาจมีการผสมผสานเครื่องดนตรีประเภทอื่นเข้ามาอีกด้วย
การอธิบายเร่ืองเสียงกลองนั้นเป็นเรื่องเฉพาะตัวของ การตง้ั เสยี งซอจะเทยี บเสยี งใหเ้ ขา้ กบั ปอ่ี อ้ หรอื ‘แปย็ ออ’
ศิลปิน อย่างครูคาเรียบอธิบายเสียงเพิ่มจากครูบุญถึง อีก เครื่องดาเนินทานองสาคัญอีกชิ้น เลาปี่อ้อทาจากไผ่ลาเล็ก
๒ เสียง ได้แก่ เสียง “กัน” คือ เสียงแตะที่ขอบกลองเบา ล้ินปี่ใช้ไม้อ้อเหลาปลาย สาหรับประกบปากเป่า เสียงปี่อ้อ
เป็นเสียงขัดขณะตีหน้าทับ และเสียง “เท่ิง” คือ เสียงตี จะเคล้าคลอไปกับเสียงร้องที่เปล่งคาสัมผัสคล้องจ้อง ช่วย
ที่กึง่กลางของหน้ากลองโดยไม่ใช้มืออุดทีก่้นกลอง
ขับเน้นบรรยากาศเฉพาะของพ้ืนบ้านอีสานใต้แต่ด้วยความที่
หากกลองกันตรมึคือพระเอกนางเอกท่จีะขาดเสยีไม่ได้ ฝึกยากและน้าเสียงของปี่อ้อท่ีลีบเล็กและไม่สามารถปรับ
ของวงคือ ซอ หรือ ‘ตรัว’ รูปร่างทรวดทรงไม่ต่างซอด้วง ระดบั เสียงได้ ในวงกันตรึมประยกุ ต์จงึ มักไม่มีปี่อ้อ
ซออู้ของภาคกลาง คันชักทาด้วยไม้ ขึงด้วยหางม้า กะโหลกซอ วงกันตรึมโบราณประกอบด้วย กลองกันตรึม ๒ หรือ
ใช้วัสดุในท้องถ่ิน ใช้ได้ท้ังกะลามะพร้าว กระบอกไม้ไผ่ ๔ ลูก ซอ ๑ คัน และ ปี่อ้อ ๑ เลา ต่อมาได้เพิ่ม ขลุ่ย ฉ่ิง
ไม้เนอ้ืแขง็เขาควายกระดองเต่ามี๓ขนาดเล็ก(ตรัวแหบ) กรับและฉาบเข้ามาร่วมด้วยและถ้าเป็นวงกันตรึมสมัยใหม่
กลาง (ตรัวกลาง) และใหญ่ (ตรัวอู) การนาซอท้ัง ๓ ขนาด จะประยุกต์เอาเครื่องดนตรีสากลมาร่วมด้วย เช่น กลองชุด
ไปประสมวงกันตรึมน้ันไม่มีข้อกาหนด ขึ้นอยู่กับศิลปิน แต่ถ้า กีตาร์ และไวโอลิน วงหน่ึงจึงใช้ผู้เล่นทั้งนักดนตรีและผู้ร้อง
ขนาดใดเป็นเสยีงหลกั ก็จะเรียกตรวัเอก
ประมาณ๖-๘คนผู้ร้องเป็นชายและหญิงอาจจะมี๑-๒คู่กไ็ด้
21
กรกฎาคม-กนั ยายน ๒๕๕๙
