Page 15 - วารสารวัฒนธรรม ฉบับอาเซียน

ฉบับพิเศษ ประชาคมอาเซี ยน 13
การรวมกันเป็นประชาคม หมายถึงการยอมรับว่า
เราแก้ ปั ญหาคนเดียวไม่ได้ เช่ น ภาคเหนื อ ทุกปี ภาคเหนือ
ฤดูแล้งจะเจอปัญหาเรื่ องควันไฟป่า ทำ�ให้คนของเรามีปั ญหา
สุขภาพ เรื่ องทางโรคทางเดิ นหายใจ แสบตา ก็กระทบถึ ง
เพื่ อนบ้านข้างเคี ยงด้วย สิ่งเหล่านี้คื อสิ่งที่ เกิดขึ้นเพราะเรา
ใกล้ชิดกันยิ่ งขึ้น และกิ จกรรมเหล่านี้มั นเกิดขึ้ นบ่อยขึ้นมาก
สิ่งแวดล้อมที่เสียไปในพม่าก็กระทบเราด้วย คนของเราทำ�ลาย
ป่ ากระทบลาวด้วย มาลาเรียเกิ ดตามแนวชายแดนก็เจอกัน
ทั้งสองฝ่าย ก็ต้องร่วมมือกันมากยิ่ งขึ้นเรื่องการรักษาสิ่งแวดล้อม
รั กษาสภาพธรรมชาติ หรือการพัฒนาแบบยั่ งยืน ทั้ งทางด้าน
สังคมและวัฒนธรรม
เสาหลักทางด้านสังคมและวัฒนธรรมเป็นฐานหลัก
ให้เราอยู่ร่ วมกันได้ ซึ่ งน่าจะถู กพูดถึ งมากกว่ านี้
แต่ทุกวันนี้พอดู โทรทัศน์รายการต่างๆ ก็เหมือนจะ
คุยแค่ เรื่องประชาคมเศรษฐกิจอาเซี ยน หรือ AEC ในเรื่อง
การค้าขายต่ างๆ เท่านั้น
การเห็นคุณค่าในความแตกต่ างหลากหลายที่มีอยู่ เพราะเราอยู่
เพื่อผลประโยชน์ร่วมกัน ในอนาคตใช้ฐาน ๖๐๐ ล้านไปต่อรอง
กับคนอื่น เป็นตลาดให้ คนอื่น เป็นฐานผลิ ตให้คนอื่ น เป็นฐาน
ส่งออกให้ คนอื่น ถ้าเราไม่ ทำ�ให้ ๖๐๐ ล้านให้ เป็น ๖๐๐ ล้าน
จริงๆ ลงทุนทีเดียวได้ ๙ ตลาด การที่จะแข่งขันตลาดอื่นๆ หรือ
เขตภูมิภาคอื่ น ที่เขาก็ต้องการจะแย่งการเงินลงทุนเหมือนกั น
ก็ทำ�ไม่ ได้ เพราะฉะนั้นเรื่ องความเป็นอั นหนึ่งอันเดียวกันก็สำ�คั ญ
อัตลักษณ์ ความรู้สึกเป็ นอันหนึ่งอันเดียวกัน เป็นคนประชาคม
เดียวกั นนั้นจึงสำ�คัญมาก
ซึ่งเราจะต้องออกแรง ต้องเรี ยนรู้ ต้องให้ข้ อมูล
ต้องสร้างความตระหนั กรู้ให้ เกิดขึ้น แล้วเมื่อตระหนั กรู้แล้ว
ก็เตรียมตัวที่ จะให้มีความสามารถในการแข่งขันกับคนอื่น ไม่ตื่น
ไม่ตระหนก ไม่กลั ว ถ้ากลัวก็ต้องปิดประเทศ ซึ่งมันไม่ ใช่ทางแก้
เพราะเราปิดไม่ได้นาน ปิดก็ต้องถอยหลั ง ปิดเราก็อยู่ในกะลา
ปิดก็ไม่ ต้องเปลี่ ยน ปิดเพราะไม่มีแรงกระแทกจากข้ างนอก
เพราะฉะนั้นมัน เป็นวิ ธีการแก้เฉพาะหน้าแบบสั้นๆ มันไม่ ได้แก้
แบบยั่งยืนระยะยาว ระหว่างคุ ณจะสร้างเขื่อนกั้น กับคุณสร้ าง
ความมั่นคงให้เกิดขึ้น น้ำ�จะขึ้นจะลงคุณก็อยู่ได้ ถ้าสร้างเขื่อนก็
ก็มันดูน่าตื่ นเต้นกว่า เรื่องการจ้างงาน การซื้อการขาย
ต่างๆ คุ ณมีบั ญชีอยู่เท่าไรในธนาคาร ตัวเลขของคุณมากแค่ไหน
การจ้างงาน เรื่ องการว่างงาน เรื่องการส่งออก เรื่องรายได้ เพิ่มขึ้น
เรื่องรายได้ ที่หายไป ภาคเอกชนสนใจ ภาคอื่นๆ สนใจ ชนชั้น
กลางสนใจ สื่อสนใจ มันก็เลยกลายเป็นเรื่องที่ใหญ่กว่าอย่างอื่น
โดยตัวของมันเอง แต่มันอยู่ไม่ได้ถ้าไม่มีเรื่ องของวัฒนธรรมและ
สังคมเข้ามาสนับสนุนหรื อมาเป็นฐานให้ ถ้าอย่างนั้นมั นก็ไปรบ
กันบ้าง ทะเลาะกันบ้าง กระทบกระทั่งกันบ้าง
การรวมตัวกันทางด้านเศรษฐกิ จนั้นมีทั้ งได้และเสีย
มีทั้งให้ และรับ ถ้าเราไม่มีพื้นฐานของการเป็นประชาคมเดียวกัน
ถ้าเราคิดอยากจะได้อย่างเดี ยว ระยะยาวเราอาจจะได้มากขึ้น
ถ้าเรายอมสละผลประโยชน์เฉพาะหน้าแคบๆ สิ่ งเหล่านี้ เกิด
เพราะความคุ้นเคย เกิดขึ้ นเพราะการไว้เนื้อเชื่อใจกันและกัน
ต้องสร้างกันเหนื่อย ซ่อมกันตลอดไป ข้างในก็อ่อนแอ ไม่จำ�เป็ น
ต้องดิ้ นรน ไม่จำ �เป็นต้องแข่งขัน การรวมตัว การพยายามที่ จะ
ปรับปรุงเปลี่ยนแปลง สร้างความสามารถในการแข่งขันเพิ่มขึ้ น
เสริมสร้างอำ�นาจต่อรองของกันและกั น คือ ทางเดินสำ�หรั บ
อนาคตของชุมชนนี้
ในการสร้ างอัตลักษณ์อาเซี ยน (Building an Asean
Identity) นั้ นจะมีรูปแบบและวิ ธีการอย่ างไร?
ก็ต้ องมีความรู้ สึกเป็ นอาเซี ยน มี อัตลั กษณ์ทาง
อาเซียน เขาถึงบอกว่า one vision, one identity, one community
คือ มีวิสัยทัศน์ เดียวกัน เพื่ อที่จะสร้างความรู้ สึกเป็นอันหนึ่ง
อันเดียวกัน (identity) เพื่อจะนำ�ไปสู่ประชาคมเดียวกั น
ประเทศอาเซียนทังหมด
การยกระดับคุณภาพคนของตนเอง