๔๔
ที่
ใช้
ในการเผยแพร่
ภาพยนตร์
ให้
กว้
างขวางออกไป เช่
น
เดี
ยวกั
บแท่
นพิ
มพ์
เป็
นเครื่
องมื
อที
่
ทำ
�ให้
ข้
อเขี
ยนแพร่
หลาย
เมื่
อโทรทั
ศน์
และภาพยนตร์
มิ
ใช่
ของเล่
นอี
กต่
อ
ไปแล้
วเช่
นนี้
ทั้
งโทรทั
ศน์
และภาพยนตร์
จึ
งควรจะได้
รั
บ
ความสนใจจากผู้
คน ให้
มากยิ่
งขึ้
นกว่
าแต่
ก่
อน”
อาจารย์
คึ
กฤทธิ์
แสดงความคิ
ดเห็
นโดยการ
เขี
ยนเรื่
องราวเหล่
านี้
ไว้
ตั้
งแต่
เมื่
อปี
พ.ศ. ๒๕๐๘ นั
บ
เวลาก็
ได้
๔๕ ปี
มาแล้
ว ทุ
กวั
นนี้
ทั้
งโทรทั
ศน์
และ
ภาพยนตร์
เปลี่
ยนแปลงรู
ปแบบและเนื้
อหาไปจากเมื่
อยุ
ค
สี่
สิ
บห้
าปี
ก่
อน อย่
างมากมายมหาศาล
แต่
ความรู้
ความเข้
าใจของคน โดยเฉพาะ
อย่
างยิ่
งคนไทย ไม่
ค่
อยเปลี่
ยนแปลงไปจากเดิ
มมากนั
ก
หลายคนยั
งวิ
เคราะห์
ปั
ญหาวั
นนี้
ด้
วยความคิ
ดเมื่
อ
สี่
สิ
บห้
าปี
ก่
อน เพราะฉะนั้
นการเผชิ
ญปั
ญหาหรื
อการ
แก้
ปั
ญหาของคนไทยในหลายๆ เรื่
อง จึ
งเป็
นอย่
าง
ที่
เห็
นและเป็
นอยู่
ในปั
จจุ
บั
น
ภาวการณ์
เหล่
านี้
เป็
นไปในทุ
กวงการ ไม่
เฉพาะแต่
แวดวงของภาพยนตร์
และโทรทั
ศน์
เท่
านั้
น ใครไม่
เชื่
อก็
หั
นไปดู
แวดวงอื่
นๆ อาทิ
การเมื
อง การศึ
กษา ดู
ก็
ได้
ว่
า
มั
นเปลี่
ยนแปลงและแปลกแยกไปเท่
าใด ...แต่
ข้
อเขี
ยน
วั
นนี้
เราจะจำ
�กั
ดเพี
ยงแค่
เรื่
องของหนั
ง หรื
อภาพยนตร์
เป็
นหลั
ก เราจึ
งจะทิ้
งเรื่
องอื่
นๆ ไปก่
อน แต่
มุ่
งเฉพาะ
การเรี
ยน - รู้
- เรื่
อง หนั
ง
ของเรากั
นต่
อไป
อาจารย์
คึ
กฤทธิ์
มี
คำ
�อธิ
บายในเรื่
องของภาษาภาพ
ต่
อไปอี
กว่
า
“ผู้
ใหญ่
ทุ
กวั
นนี้
จะมี
ความรู้
แต่
เพี
ยงภาษาเขี
ยน
หรื
อภาษาพู
ดเท่
านั้
น เห็
นจะไม่
พอเสี
ยแล้
ว เนื่
องด้
วย
เด็
กทุ
กวั
นนี้
สนใจในภาษาภาพมากยิ่
งขึ้
น ผู้
ใหญ่
จึ
งควร
จะหาความรู้
และความเข้
าใจในภาษาภาพนั้
นด้
วย เพื่
อ
ที่
จะสามารถสอนเด็
กในทางที่
ถู
กต้
องได้
ต่
อไป
เพราะการปล่
อยให้
เด็
กดู
ภาพได้
ตามใจ โดยเฉพาะ
อย่
างยิ่
งภาพยนตร์
โดยไม่
มี
ผู้
ใหญ่
คอยสั่
งสอน และ
แนะนำ
�นั้
น อาจเป็
นภั
ยต่
อเด็
ก และอาจเป็
นภั
ยต่
ออนาคต
ของสั
งคมไทยต่
อไปอี
กมาก
สิ่
งแรกที่
น่
าจะต้
องพิ
จารณา ก็
คื
อ ปั
ญหาความ
แตกต่
างระหว่
างภาพยนตร์
อั
นเป็
นภาษาอย่
างหนึ่
ง กั
บ
ภาษาอื่
นๆ ที่
เคยใช้
กั
นมาก่
อน เช่
น ภาษาดนตรี
ภาษา
ศิ
ลปะ และภาษาแห่
งวรรณคดี
ที่
จะต้
องพิ
จารณาต่
อไปใน
เรื่
องนี้
ก็
คื
อ เราต้
องแสวงหาความรู้
ที่
เกี่
ยวกั
บภาษาภาพ
นี้
มากน้
อยเพี
ยงใด เราจึ
งสามารถเลื
อกเฟ้
น หรื
อวิ
จารณ์
ภาพยนตร์
อั
นเป็
นศิ
ลปะแขนงใหม่
นี้
ได้
และปั
ญหาสุ
ดท้
าย ที่
น่
าจะต้
องคำ
�นึ
งกั
นให้
มากๆ
ก็
คื
อ เราจะต้
องทำ
�อย่
างไร จึ
งจะทำ
�ให้
ความนิ
ยมและ
ความเข้
าใจในภาพยนตร์
ของเยาวชนของเราในทุ
กวั
นนี้
เป็
นปั
จจั
ยส่
งเสริ
ม ที่
จะทำ
�ให้
เยาวชนเหล่
านั้
นมี
ความรั
ก
และความเข้
าใจในวรรณคดี
และศิ
ลปะของเรา ซึ่
งเคยมี
มาแต่
ก่
อนได้
ต่
อไป
วิ
ธี
ที่
ดี
ที่
สุ
ดในการทำ
�ความเข้
าใจในศิ
ลปะต่
างๆ ซึ่
ง
ไม่
ว่
าจะเป็
นกวี
นิ
พนธ์
ภาพเขี
ยน ภาพปั้
น ละคร ฟ้
อนรำ
�
หรื
อดนตรี
ก็
คื
อ วิ
ธี
ปล่
อยให้
ศิ
ลปะต่
างๆเหล่
านั้
น ได้
มี
โอกาสพู
ดกั
บเราโดยตรง
เพราะฉะนั้
นทางที่
ดี
ที่
สุ
ดที่
จะทำ
�ให้
เราเข้
าใจ
ภาพยนตร์
ก็
จำ
�เป็
นต้
องใช้
วิ
ธี
เดี
ยวกั
น กล่
าวคื
อ เราจะ
ต้
องเปิ
ดหู
เปิ
ดตา และเปิ
ดหั
วใจของเราให้
เต็
มที่
เพื่
อ
การรั
บฟั
งว่
า ภาพยนตร์
แต่
ละเรื่
อง จะมี
อะไรบอกแก่
เรา
ช่
างเขี
ยนภาพทุ
กคน มี
ความในใจที่
จะบอกกั
บคน
อื่
นผ่
านภาพที่
เขาเขี
ยนฉั
นใด ผู้
กำ
�กั
บภาพยนตร์
ทุ
กคน ก็
มี
ความรู้
สึ
กนึ
กคิ
ดและความในใจ ที่
จะบอกแก่
คนดู
หนั
ง
โดยผ่
านทางภาพยนตร์
ที่
เขาสร้
างขึ้
น ฉั
นเดี
ยวกั
น
ต่
อไปนี้
จะได้
พิ
จารณาภาพยนตร์
โดยการแยก
เป็
นหั
วข้
อต่
างๆ ดั
งต่
อไปนี้
”
ข้
อความต่
อจากนี้
อาจารย์
คึ
กฤทธิ์
ขึ้
นหั
วข้
อแรก
ว่
า “ภาษาแห่
งภาพยนตร์
” เป็
นปฐมบท ก่
อนที่
จะลง
รายละเอี
ยดไปถึ
งองค์
ประกอบต่
างๆ ของภาษาแห่
ง
ภาพยนตร์
ซึ่
งอาจารย์
ใช้
คำ
�ว่
า “ธาตุ
” ต่
างๆ รวม
แปดธาตุ
อั
นได้
แก่
ธาตุ
ที่
หนึ่
ง ภาพที่
แลเห็
นได้
ด้
วยตา
ธาตุ
ที่
สอง ความเคลื่
อนไหว
ธาตุ
ที่
สาม เวลา
ธาตุ
ที่
สี่
อากาศ
ธาตุ
ที่
ห้
า สี
ธาตุ
ที่
หก เสี
ยงธรรมชาติ
ธาตุ
ที่
เจ็
ด ดนตรี
ธาตุ
ที่
แปด ภาษาพู
ด